Zgodnie z art. 100 § 1 Kodeksu pracy pracownik jest obowiązany ?wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę?. Pracownik, którzy wykorzystuje zwolnienie lekarskie w sposób niezgodny z jego przeznaczeniem musi być świadomy konsekwencji, jakie może ponieść. Te, jak wynika z przepisów prawa pracy, mogą być bardzo dotkliwe. Wszystko zależy wyłącznie od tego, czy pracodawca zainteresuje się tym, dlaczego jego podwładny tak często przebywa na zwolnieniach lekarskich.
Zwolnienie ? abyś wyzdrowiał
Zasadniczym celem, dla którego lekarz wypisuje pracownikowi zwolnienie lekarskie, jest to, aby mógł on poprawić stan swojego zdrowia i powrócić do wykonywanych przez siebie zadań służbowych w jak najszybszym terminie. Oznacza to, że zatrudniony, który przebywa na zwolnieniu dłużej niż powinien lub wykorzystuje je w nieodpowiednim celu, naraża się na zarzut działania na szkodę firmy, która go zatrudnia. Warto przy tym zauważyć, że zgodnie z przepisami, możliwość przeprowadzenia kontroli ma zarówno pracodawca, jak i pracownicy ZUS. Ten pierwszy kontroluje swojego pracownika najczęściej w pierwszej fazie wykorzystywania przez niego zwolnień lekarskich. Dlaczego? Warto wskazać na art. 92 § 1 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną ? trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego ? pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia. Inaczej mówiąc, za absencję swojego podwładnego płaci pracodawca. W takiej sytuacji inspektorzy ZUS najczęściej nie interweniują.
Kontrola w dwóch aspektach
Gdy dochodzi do kontroli zasadności przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim, dotyczy ona dwóch kwestii ? materialnej i formalnej. W pierwszym przypadku chodzi o to, aby sprawdzić, czy osoba zatrudniona rzeczywiście wykorzystuje zwolnienie w sposób prawidłowy. Druga część kontroli odnosi się wyłącznie do kwestii formalnych, czyli sprawdzenia, czy zwolnienie lekarskie zostało wystawione w sposób poprawny. Istotnym elementem kontroli jest również sprawdzenie, czy dokument, na podstawie którego pracownik przebywa na zwolnieniu nie został sfałszowany. Jeżeli pracodawca ma takie podejrzenie, to ? w pierwszej kolejności ? powinien zwrócić się do lekarza, który wystawił. Dopiero później zawiadomiony powinien zostać również ZUS.
Gdy pracownika nie ma w domu
Przy kontroli w miejscu zamieszkania pracownika warto zwrócić uwagę na sytuację, w której osoba zatrudniona jest nieobecna. W takiej sytuacji nie traci ona automatycznie prawa do wynagrodzenia chorobowego. Nie można bowiem zakładać, że wykorzystuje ona zwolnienie lekarskie niezgodnie z przepisami. Pracodawca lub inspektorzy przeprowadzający kontrolę powinni ponowić ją w innym terminie i zażądać wyjaśnień. Może się bowiem okazać, że pracownik stosował się do zaleceń lekarza ? np. miał umówioną wizytę w przychodni. W takiej sytuacji powinien on jednak udokumentować swoją nieobecność w taki sposób, aby nie było wątpliwości, że doszło do naruszenia przepisów.
Poważne konsekwencje
W sytuacji, gdy pracownik narusza przepisy i korzysta ze zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z jego przeznaczeniem pracodawca ma prawo nawet rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia. Ponadto, w sytuacji, gdy osoba zatrudniona wykorzystywała zwolnienie, aby np. świadczyć pracę na rzecz innego podmiotu, traci ona prawo do zasiłku chorobowego i to za cały okres przebywania na zwolnieniu. Warto przy tym zauważyć, że problem z roku na rok nasila się ? kontrole przeprowadzane przez inspektorów ZUS wykazują szereg naruszeń w tym zakresie, część osób podnosi nawet konieczność zaostrzenia kar za nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego.
To może Cię również zainteresować
Zwolnienie lekarskie - ile można chorować i co oznaczają kody na zwolnieniach?
