Spis treści
Współcześnie obowiązujące przepisy chronią pracowników, którzy przebywają na zwolnieniach lekarskich
Ustawodawca przyjmuje, że w takiej sytuacji nieobecność osoby zatrudnionej w zakładzie pracy jest usprawiedliwiona. W praktyce oznacza to, że podmiot zatrudniający nie może wypowiedzieć swojemu podwładnemu umowy o pracę. W takiej sytuacji zwolnienie pracownika nie wywołuje skutków prawnych - jest bezskuteczne, zaś pracownik może dochodzić swoich roszczeń przed sądem. Od tej sytuacji są jednak wyjątki. Przykładem takiego jest skorzystanie przez pracownika ze zwolnienia chorobowego w okresie wypowiedzenia umowy o pracę. Wówczas dokonane wypowiedzenie pozostaje ważne.
Zasiłki chorobowe - co mówi o nich Kodeks Pracy?
Pracodawca ma prawo zwolnić pracownika, jeżeli niezdolność do pracy z powodu choroby trwa dłużej niż przewidują to przepisy Kodeksu Pracy. Jest to jednak skrajny przypadek. Zazwyczaj, pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego, który gwarantuje mu dochód podczas nieobecności w pracy. W przypadku długotrwałej niezdolności do pracy, pracodawca powinien skonsultować się z lekarzem prowadzącym pracownika, aby dowiedzieć się, czy istnieje możliwość powrotu do pracy, czy też konieczne jest rozważenie rozwiązania umowy.
Długa choroba? co dalej?
Od zasady, że ustawodawca chroni pracownika, który przebywa na zwolnieniu chorobowym istnieje kilka wyjątków. Poza wyżej wskazanym warto przywołać art. 53 § 1 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim prawo nie chroni tych zatrudnionych, którzy chorują przez dłuższy czas. W takiej sytuacji pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia. Możliwe jest to w następujących sytuacjach:
- jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż 3 miesiące gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
- jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy, lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
W drugim przypadku okres, przez który ustawodawca chroni osobę zatrudnioną wynosi od 9 do 12 miesięcy. Dzieje się tak dlatego, że w praktyce pracodawca może pożegnać się ze swoim podwładnym dopiero wówczas, gdy ten po wyczerpaniu okresu zasiłkowego otrzymał prawo do świadczenia rehabilitacyjnego. Pobieranie go powinno trwać przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Tu też pojawia się kolejny wyjątek. Otóż, jeżeli to świadczenie zostało pracownikowi przyznane na okres krótszy niż wskazane 3 miesiące, to podmiot zatrudniający nie będzie mógł skutecznie umowy rozwiązać.
Obowiązki pracodawcy wobec pracownika na zwolnieniu
Pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy dla swoich pracowników. W przypadku, gdy pracownik przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, obowiązkiem pracodawcy jest podejmowanie działań w celu umożliwienia pracownikowi powrotu do pracy - o ile jest to możliwe. Może to obejmować zmianę warunków pracy, przeszkolenie w nowym obszarze lub dostosowanie miejsca pracy do potrzeb pracownika. Przed podjęciem decyzji o zwolnieniu pracownika, pracodawca powinien rozważyć te możliwości.
Choroba jako powód zwolnienia
Często pracownik może zastanawiać się, czy długotrwała choroba może być przyczyną zwolnienia. W myśl przepisów kodeksu pracy, niezdolność do pracy wynikająca z choroby może prowadzić do rozwiązania umowy o pracę. Jeśli zwolnienie lekarskie trwa dłużej niż określone w prawie limity, pracodawca może zwolnić pracownika. Niemniej jednak, istnieje wiele zabezpieczeń dla pracowników i pracodawca musi najpierw zastosować się do określonych procedur, takich jak próba zmiany warunków pracy lub rodzaju pracy.
Zwolnienie nie zawsze chroni
O ile pierwsza część zagadnienia odnosiła się do sytuacji, w której pracownik na zwolnieniu przebywa przez dłuższy okres, o tyle trzeba pamiętać, że pracodawca może z podwładnym rozstać się dyscyplinarnie, gdy ten naruszył swoje obowiązki w sposób ciężki, przebywając również na zwolnieniu lekarskim. Dotyczy to przede wszystkim takich sytuacji, kiedy pracownik wykorzystuje otrzymane zwolnienie w sposób niezgodny z jego przeznaczeniem - na przykład zamiast wykorzystać je na podreperowanie swojego zdrowia, świadczy pracę dla innego podmiotu. Takie sytuacje są dość często spotykane, zaś inspektorzy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co roku wykrywają nadużycia w zakresie niewłaściwego wykorzystywania zwolnień lekarskich.
Zwolnienie pracownika - kiedy jest możliwe i jakie są jego konsekwencje?
Pracodawca może zwolnić pracownika pod pewnymi określonymi warunkami, nawet jeśli pracownik jest na zwolnieniu lekarskim. Jest to jednak skomplikowany proces i wymaga przestrzegania szeregu przepisów. Pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia, że ich decyzje są zgodne z prawem pracy, a zwolnienie pracownika może być ważne tylko wtedy, gdy spełnione są określone warunki.
W przypadku choroby długotrwałej, zwolnienie pracownika z pracy jest możliwe, ale pracodawca musi wziąć pod uwagę wiele czynników. Na przykład, nie można zwolnić pracownika bez próby zmiany warunków pracy lub rodzaju pracy, jeżeli jest to możliwe i nie wpływa na zdrowie pracownika. To oznacza, że pracodawcy muszą być bardzo ostrożni, zanim podejmą decyzję o zwolnieniu pracownika z powodu długotrwałej choroby.
Zwolnienie dyscyplinarne - kiedy pracodawca może z niego skorzystać?
Wszyscy pracownicy powinni być świadomi, że zwolnienie dyscyplinarne jest jednym z narzędzi, które może wykorzystać pracodawca. Czy można zwolnić pracownika na zwolnieniu lekarskim dyscyplinarnie? Okazuje się, że tak, jednak muszą zaistnieć określone warunki. Jeśli pracownik naruszy swoje obowiązki w sposób ciężki, nawet będąc na zwolnieniu lekarskim, pracodawca ma prawo do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jest to jednak sytuacja skrajna, wymagająca solidnego dowodzenia przez pracodawcę, i zdecydowanie nie jest to pierwsza opcja, do której sięga.
To może Cię również zainteresować