Czym jest egulamin pracy?
Stworzenie firmy i zatrudnianie pracowników wiąże się dla pracodawców z konkretnymi obowiązkami. Przede wszystkim każdy zatrudniony musi znać swoje obowiązki i prawa. Te najczęściej zostają wymienione w podpisywanej przez strony umowie o pracę. Czasem jednak pracodawca jest zobowiązany wprowadzić regulamin pracy.
Czym jest regulamin pracy? To wewnętrzny akt prawa, obowiązujący wszystkich pracowników zatrudnionych w danej firmie. Za jego pomocą ustala się nie tylko organizację, lecz także porządek w procesie pracy. W regulaminie pracy pracownicy znajdą zarówno swoje obowiązki, jak i prawa. Z punktu widzenia pracodawcy wprowadzenie regulaminu pozwala na uregulowanie stosunków między pracodawcą a wszystkimi zatrudnionymi w zakładzie pracy.
Kiedy trzeba wprowadzić regulamin?
Nie każdy pracodawca ma obowiązek wprowadzić regulamin pracy. Takiego nie mają m.in. właściciele firm, w których obowiązują postanowienia układu zbiorowego pracy. Wprowadzenie regulaminu nie będzie też konieczne, jeżeli w zakładzie pracy zatrudnionych jest poniżej 20 pracowników.
W praktyce zatem regulaminem nie muszą zaprzątać sobie myśli właściciele niewielkich firm, należących do sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Jeżeli będą zatrudniać mniej niż 20 pracowników, to nie będą zobowiązani do stworzenia regulaminu pracy. Wówczas obowiązki i prawa osób przyjmowanych do pracy najlepiej uregulować w umowie o pracę. Takie rozwiązanie pozwala na wyeliminowanie wszystkich nieporozumień na tej płaszczyźnie, a pracodawca może być pewien, że działa zgodnie z literą prawa.
Kto tworzy regulamin zakładu pracy
Oczywistym jest, że na ostateczny kształt regulaminu pracy wpływ ma pracodawca. Ale nie tylko on decyduje o tym, co się w nim znajdzie. Zgodnie z przepisami, by przygotować treść regulaminu, podmiot zatrudniający powinien porozumieć się z zakładową organizacją związkową. To w uzgodnieniu z nią powinny zostać stworzone poszczególne punkty regulaminu, które później będą obowiązywały wszystkich zatrudnionych.
Wyjątkiem od powyższej reguły jest sytuacja, gdy pracodawca nie jest w stanie porozumieć się z działającą w zakładzie pracy zakładową organizacją związkową lub takiej nie ma. Wówczas jest on zobowiązany samodzielnie stworzyć regulamin pracy. Ponieważ to zadanie może okazać się skomplikowane, powinien on rozważyć skorzystanie z pomocy prawnika, specjalizującego się w prawie pracy.
Obowiązek zapoznania pracownika z regulaminem pracy
Gdy regulamin jest gotowy, pracodawca jest zobowiązany podać go do wiadomości pracowników. Jak wygląda to w praktyce? Podmiot zatrudniający może np. wywiesić go na tablicy ogłoszeń lub wręczyć kopie pracownikom, by mogli oni zapoznać się z jego treścią. Dzięki temu będą oni znać swoje prawa, jak i obowiązki.
Regulamin nie wchodzi w życie od razu, co oznacza, że nie obowiązuje pracowników od dnia stworzenia czy wywieszenia go na tablicy ogłoszeń. Zgodnie z art. 1043 § 1 Kodeksu pracy wchodzi on w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników. W tym czasie zatrudnieni mają czas na to, by zapoznać się z jego treścią i przyswoić sobie poszczególne informacje.
Co powinien zawierać regulamin pracy?
Ustawodawca dokładnie wymienił, jakie informacje powinny znaleźć się w regulaminie pracy. Przykładem może być określenie sposobu, w jaki pracownicy potwierdzają swoje przybycie do zakładu pracy i jego opuszczenie. Pracodawca może np. zdecydować się, że będą oni podpisywać się na liście obecności, która będzie dostępna np. u portiera.
W regulaminie pracy powinny też znaleźć się informacje o tym, w jaki sposób pracownik może usprawiedliwiać swoje nieobecności w zakładzie pracy. Przykładowo pracodawca może zdecydować, że pracownicy powinni go o tym fakcie poinformować telefonicznie, a później dostarczyć choćby zwolnienie lekarskie.
Zmiana regulaminu pracy
Organizację oraz porządek w procesie pracy, a także prawa i obowiązki każdej ze stron stosunku pracy określone są w dokumencie, jakim jest regulamin pracy. Kodeks pracy zawiera przepisy regulujące procedurę uzgodnienia tego dokumentu. Co ważne, regulamin pracy i wynagradzania może być zmieniany wyłącznie z udziałem pracowników reprezentowanych przez związki zawodowe. Pracodawca może więc wprowadzić do niego zmiany wyłącznie po uzgodnieniu ich z zakładową organizacją związkową. W przypadku, gdy do uzgodnień tych nie dojdzie w wyznaczonym terminie lub gdy w danym zakładzie nie ma związków zawodowych, regulamin zakładu pracy może być ustalony wyłącznie przez pracodawcę.
Regulaminy pracy uzgadniane są w sposób przyjęty w danym przedsiębiorstwie. Najczęściej wygląda to tak, że projekt dokumentu jest tworzony przez pracodawcę, który przekazuje go przedstawicielom związków, aby poznać ich opinie. W przypadku, gdy związek ma jakieś uwagi co do zawartości regulaminu, przedstawia je pracodawcy. Istnieje także inne metoda wprowadzania zmian do regulaminu – w niektórych firmach prace nad tym dokumentem od początku prowadzone są z udziałem związków zawodowych. Przepisy prawa nie narzucają wprost dokładnych zasad wprowadzania zmian do regulaminu pracy ani zasad współpracy przy jego opracowywaniu.
Procedura zajmuje najwięcej czasu wtedy, gdy w firmie działa więcej związków zawodowych. Wówczas organizacje związkowe muszą uzgodnić wspólne stanowisko i dopiero wtedy przedstawić je pracodawcy. Metody ustalania tego stanowiska nie są regulowane przepisami – związki ustalają to między sobą. W przypadku, gdy organizacje związkowe nie są w stanie dojść do porozumienia i nie potrafią wypracować wspólnego stanowiska w ciągu 30 dni kalendarzowych, pracodawca ma prawo do samodzielnego podjęcia decyzji po rozpatrzeniu stanowisk wszystkich organizacji związkowych istniejących w danym zakładzie pracy. Należy przy tym pamiętać, że zmiany w regulaminie pracy muszą być uzgadniane wyłącznie z tymi organizacjami związkowymi, które mają status zakładowej organizacji związkowej.
To może Cię również zainteresować