Rodzaje umów o pracę i wymiar czasu

Twoje prawa, twoje obowiązki - umowa o pracę

7 sierpnia 2023

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 19 głosów

19 głosów

4 komentarze
Twoje prawa, twoje obowiązki - umowa o pracę
Dowiedz się o prawnie obowiązujących obowiązkach pracodawcy względem pracownika i zakresie obowiązków pracodawcy. Kluczowe informacje dla pracodawców i pracowników.

Umowa o pracę jest uregulowana w Kodeksie pracy. To właśnie tam można znaleźć wszystkie informacje o prawach pracownika i jego obowiązkach. Więcej, ustawodawca w tym zbiorze przepisów zawarł również przepisy dotyczące powinności zatrudniającego, jak i ewentualnych wymagań, których spełnienia może oczekiwać od swojego pracownika. Właśnie z tego względu w przypadku wszelkich niejasności, warto odwołać się do Kodeksu pracy. To też sprawi, że żadna ze stron zawartej umowy nie będzie ponosiła konsekwencji swojej niewiedzy. A trzeba przyznać, że ta może być kosztowna, wystarczy, że któraś ze stron umowy o pracę postanowi dochodzić swoich praw przez sądem.

Minimum formalności

Umowa o pracę musi mieć formę pisemną i być podpisana przez obie strony, czyli zarówno pracownika, jak i pracodawcę. Dodatkowo, w dokumencie tym widnieć musi szereg informacji, które określą, w jaki sposób zatrudniony ma świadczyć pracę i jakie należy mu się wynagrodzenie. Dalej, określony powinien zostać wymiar pracy, miejsce jej wykonywania, także jej rodzaj, nazwa stanowiska oraz zakres obowiązków. W umowie należy wskazać, od jakiego dnia pracownik będzie świadczył pracę, jak i wysokość wynagrodzenia, które za nią otrzyma i to wraz ze wskazaniem jego składników.

Zasadniczo umowa o pracę może zostać zawarta na okres próbny, na czas określony, jak i na czas bezterminowy. W przypadku, gdy mowa o pierwszej formie, należy pamiętać, że taka umowa może zostać zawarta zgodnie z przepisami maksymalnie na 3 miesiące. Umowa na czas określony jako taka nie pojawia się w Kodeksie pracy, niemniej należy przyjąć, zgodnie z literaturą przedmiotu, że jest to po prostu praca świadczona przez pewien z góry wyznaczony okres.

Zestaw obowiązków pracowniczych

Pracownik, jak wskazano powyżej przy umowie o pracę ma zarówno swoje prawa, jak i obowiązki. W taki przypadku należy zauważyć, że o tych drugich mówi art. 100 Kodeksu pracy. I tak: Pracownik jest zobowiązany wykonywać pracę sumiennie starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. Ponadto, znaleźć można również kanon podstawowych obowiązków pracownika, do którego należą:

  • przestrzeganie czasu pracy ustalonego w zakładzie,
  • przestrzeganie regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku,
  • przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych,
  • dbanie o dobro zakładu pracy, chronienie jego mienia oraz zachowanie w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,
  • przestrzeganie tajemnicy określonej w odrębnych przepisach,
  • przestrzeganie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.

W przypadku lekceważenia powyższych zasad, pracodawca nie tylko może sięgnąć do kar porządkowych, ale również zastosować zwolnienie dyscyplinarne. W takim przypadku pracownik może - co prawda - odwołać się, niemniej w  praktyce oznacza to walczenie o swoje dobre imię przez Temidą.

Szukasz pracy?

Zbieranie zamówień w Holandii.

GRUPA CONTRAIN

  • Holandia
  • 8 000-11 000 zł / mc
Dodana

Praca na produkcji karmy dla zwierząt

GRUPA CONTRAIN

  • Holandia
  • 8 000-11 000 zł / mc
Dodana

Pielęgnacja kwiatów doniczkowych – praca w Holandii

GRUPA CONTRAIN

  • Holandia
  • 8 000-11 000 zł / mc
Dodana
Dodana

Kierownik Magazynu

Aranżacja Realizacja Światła Andrzej Groda

  • Bielsko-Biała
Dodana

Co w zamian?

Umowa o pracę to konstrukcja, która zapewnia pracownikowi również określone prawa. W tym przypadku zbiór jest całkiem spory, zaś pracownik ma możliwość - z rożna częstotliwością - czerpać z dobrodziejstw, jakie niesie podpisanie tej właśnie formy umowy.

I tak, każdemu zatrudnionemu należy się:

  • możliwość wykonywanie pracy zgodnie z warunkami, które zostały określone w umowie o pracę,
  • godziwe wynagrodzenie, przy czym ustawodawca chroni pracownika przed ewentualnymi nieuczciwymi pracownikami i osobnymi przepisami ustala minimalne wynagrodzenie (aktualnie - od 1 stycznia 2013 roku, przy świadczeniu pracy na pełnym etacie, wynosi 1600zł brutto),
  • płatny urlop wypoczynkowy w wysokości zależnej od stażu (odpowiednio 20 i 26 dni), urlop na żądanie (4 dni, które w przypadku, gdy nie zostaną wykorzystane przechodzą do puli urlopu normalnego), jak również urlop okolicznościowy,
  • warunki pracy, które będą spełniać warunki bezpieczeństwa i higieny pracy,
  • równe traktowanie.

Powyższy pakiet nie jest oczywiście zamknięty, niemniej warto pamiętać, że to najważniejsze prawa każdego pracownika, który świadczy pracę w oparciu właśnie o umowę o pracę. W tym też upatruje się jej przewagę na wszelkimi innymi umowami cywilnoprawnymi, które można zawierać. W przypadku bowiem umowy o dzieło lub też umowy zlecenie, pracodawca nie jest pracownikiem w znaczeniu przepisów Kodeksu pracy. Jego prawa są znacząco ograniczone - chronie nie podlega jego wynagrodzenie, nie ma pełnego zaplecza socjalnego, w tym przede wszystkim prawa do płatnych urlopów czy też możliwości skorzystania ze zwolnienia lekarskiego. Z tych też względów etat wciąż jest pożądaną formą zatrudnienia przez wielu naszych rodaków.

Twoja firma dynamicznie się rozwija? Cieszą cię nowe zlecenia, ale coraz trudniej zrealizować ci je samodzielnie? W takim razie powinieneś pomyśleć o zatrudnieniu pary rąk do pomocy. Jeżeli przyjęty przez ciebie pracownik będzie wykonywał pracę pod twoim kierownictwem w miejscu i czasie przez ciebie wyznaczonym, to będziesz zobowiązany do wręczenie mu umowy o pracę.

Podpisanie przez strony umowy o pracę oznacza, że każda z nich ma swoje prawa i obowiązki. Jako pracodawca może zatem wymagać, ale musisz pamiętać o swoich zobowiązaniach. O jakich mowa? Co powinieneś wiedzieć, jako osoba tworząca kolejne miejsca pracy?

Obiektywna ocena pracy – od teraz to twoje zadanie

Jednym z zadań pracodawców jest ocenianie pracy podwładnych. Warto jednak pamiętać, że ocena ta musi być sprawiedliwa – konieczne jest stosowanie obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów. To ważne, bo w innym przypadku może dojść do szeregu uchybień, dodatkowo pracownicy mogą odczuwać, że są niesłusznie krytykowani. To zaś może wpłynąć na ich lojalność wobec pracodawcy czy obniżyć chęci do pracy.

Mobbing? Dyskryminacja? Nie w twoim zakładzie pracy!

Kolejnym obowiązkiem pracodawcy jest to, że powinien wykorzystać wszystkie dostępne mu środki tak, by zapobiegać niepożądanym zjawiskom. Mowa tu głównie o mobbingu i dyskryminacji. Zapobieganie jest przy tym w interesie pracodawcy. Jeżeli firma zostanie pozwana choćby o mobbing, to trzeba pamiętać, że traci wizerunkowo. W zależności od tego, jak bardzo jest znana w branży, może stracić setki tysięcy złotych.

By twoi pracownicy byli coraz lepsi

Z informacji zawartych w Kodeksie pracy wynika również, że pracodawca jest zobowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Jeżeli chcesz się wywiązać z tego obowiązku, to powinieneś elastycznie podejść do kwestii dokształcenia się pracownika (i jeżeli zachodzi taka konieczność, umożliwiać mu wcześniejsze wyjście z zakładu pracy). Możesz również sam wyjść z inicjatywą i opłacić pracownikowi studia. Wówczas twojemu podwładnemu będą przysługiwały również inne uprawnienia, np. urlop szkoleniowy.

Praca musi być wykonana poprawnie

Jako pracodawca podpisujący z pracownikiem umowę o pracę, masz również prawo wymagać od niego, by powierzone mu zadania wykonywał najlepiej jak umie. Zasadniczo bowiem pracownik powinien wykazać się starannością – zadania, jakie mu zleciłeś nie mogą być tylko wykonane – powinny być wykonane dobrze. Nie zawsze pracownicy o tym pamiętają. Właśnie dlatego powinieneś poświęcić np. dzień, by samodzielnie wdrożyć w zawodowe obowiązki osobę, która dopiero została przyjęta do zakładu pracy.

Przestrzeganie godzin pracy, przerw i innych zapisów znajdujących się w regulaminie

Od swoich pracowników możesz wymagać również tego, by przestrzegali oni ustanowionych godzin pracy czy by nie wypoczywali dłużej niż jest to przewidziane. Jeżeli zdecydowałeś się wprowadzić do swojej firmy strój firmowy, to zatrudnieni również będą zobowiązani się do niego dostosować.

Powyższe obowiązki i prawa związane z podpisaniem umowy o pracę są oczywiście przykładowe. Szczegółowych informacji powinieneś szukać w Kodeksie pracy.

Obowiązki pracodawcy

Jako pracodawca, zrozumienie Twoich obowiązków względem pracownika jest kluczowe do prowadzenia legalnej i skutecznej działalności. Obowiązki te obejmują nie tylko zapewnienie odpowiednich warunków pracy, takich jak bezpieczeństwo i higiena, ale także respektowanie praw pracownika, takich jak godziwe wynagrodzenie, urlop i dostęp do świadczeń. Stosowanie się do formalności i obowiązków pracodawcy nie tylko pomaga w zbudowaniu wzajemnego zaufania między Tobą a Twoim zespołem, ale także chroni przed potencjalnymi problemami prawnymi.

Umowa o pracę

Umowa o pracę to kluczowy dokument, który reguluje stosunki między pracodawcą a pracownikiem. Określa ona zakres obowiązków pracownika, warunki wynagrodzenia, godziny pracy, a także prawa i obowiązki obu stron. Jako pracodawca, Twoim obowiązkiem jest zapewnienie, że umowa jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa pracy i że jest ona jasna i zrozumiała dla pracownika. Regularne przeglądanie i aktualizowanie umowy o pracę, aby dostosować ją do zmieniających się potrzeb i wymogów, jest kluczowe dla utrzymania zdrowej i produktywnej relacji z pracownikiem.

Zakres obowiązków, prawa i obowiązki pracownika

Kiedy prowadzisz działalność, kluczowe jest nie tylko zrozumienie swoich obowiązków jako pracodawcy, ale także zrozumienie praw i obowiązków pracownika. To obejmuje zapewnienie, że pracownik zna i rozumie swoje obowiązki, takie jak przestrzeganie zasad firmy i wykonywanie zadań zgodnie z wytycznymi. Równie ważne jest jednak, aby pracownik był świadomy swoich praw, takich jak prawo do godziwego traktowania, odpowiedniej kompensacji i dostępu do niezbędnych zasobów do wykonania swojej pracy. Tworzenie jasnych linii komunikacji między Tobą a Twoim zespołem może prowadzić do lepszego zrozumienia i realizacji tych kluczowych aspektów stosunku pracy.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie są główne obowiązki pracodawcy?

Główne obowiązki pracodawcy to zapewnienie bezpiecznych i godziwych warunków pracy, wypłata odpowiedniego wynagrodzenia oraz szanowanie praw pracownika.

Jakie aspekty reguluje umowa o pracę?

Umowa o pracę reguluje zakres obowiązków pracownika, warunki wynagrodzenia, godziny pracy, a także prawa i obowiązki obu stron.

Co powinienem wiedzieć o zakresie obowiązków pracownika?

Zrozumienie zakresu obowiązków pracownika pozwoli na wydajniejsze zarządzanie zespołem i lepsze zrozumienie kluczowych aspektów pracy.

Jakie są konsekwencje niewłaściwie sprecyzowanej umowy o pracę?

Niewłaściwie sprecyzowana umowa o pracę może prowadzić do konfliktów i potencjalnych problemów prawnych między pracodawcą a pracownikiem.

Czy obowiązki pracownika mają równie duże znaczenie jak obowiązki pracodawcy?

Tak, zrozumienie zarówno obowiązków pracodawcy, jak i pracownika jest kluczowe dla utrzymania zdrowej i zgodnej współpracy.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Albert Turza

Stażysta

Jestem copywriterem w serwisie Aplikuj.pl. Copywritingiem zajmuje się już kilka lat i od zawsze mnie to pasjonowało.

4 komentarze

Marcel

Marcel

Ściśle to wszystko musi być określone by miało moc prawną. Dotyczy to przecież wszystkich osób związanych takim stosunkiem pracy.
Alicja

Alicja

Określenie tego wszystkie w zapisach ma wielkie znaczenie i dlatego trzeba zawsze zwracać na to uwagę podczas podpisywania takiego dokumentu gdy zostaje się zaproszonym finalnie na rozmowę.
Samuel

Samuel

To wszystko musi być dokładnie spisane w umowie i na tej podstawie bardzo konkretnie realizowane. Cała współpraca opiera się przecież o dokument jakim jest taka umowa.
Inter

Inter

Wszystko jest uregulowane w umowie oraz w regulaminie. Jeżeli to wszystko jest czytelnie przedstawione to to jest wystarczająca opcja. Spoko napisane i wiele się dowiedziałem.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.

Dbamy o Twoją prywatność

Serwis wykorzystuje pliki cookies, czyli pliki tekstowe, które za zgodą Użytkownika są przechowywane na komputerze lub urządzeniu mobilnym Użytkownika, co może wiązać się również z przetwarzaniem danych osobowych Użytkownika. Pliki cookies przetwarzane przez Aplikuj.pl Paweł Strykowski, zarejestrowany w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod adresem: ul. Legionów 26/28, 43-300 Bielsko-Biała, NIP: 5471567654, REGON: 070776507, w celu umożliwienia korzystania z Serwisu, jak również na potrzeby analizy zachowań Użytkownika w Serwisie, personalizacji prezentowanych Użytkownikowi treści oraz reklam, zapewnienia działania funkcji mediów społecznościowych oraz do zarządzania Serwisem. Szczegółowe informacje dotyczące plików cookies, jak również dostęp do panelu zarządzania ustawieniami cookies znajdziesz w naszej Polityce Prywatności.

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych osobowych zawartych w plikach cookies jest zgoda na przetwarzanie danych osobowych wyrażona poprzez akceptację wykorzystania plików cookies (art. 6 (1)(a) RODO).

Zgoda udzielona poprzez wybór opcji "Wyrażam zgodę" oznacza akceptację wszystkich wykorzystywanych w Serwisie plików cookies. Zgoda Użytkownika może być w każdym momencie zmieniona poprzez kliknięcie w link umieszczony w Polityce Prywatności.

Użytkownikom przysługują następujące prawa: prawo do żądania dostępu do swoich danych, prawo do ich sprostowania, prawo do usunięcia danych, prawo do ograniczenia przetwarzania oraz prawo do przenoszenia danych. Więcej informacji na temat przetwarzania danych osobowych, w tym przysługujących Użytkownikowi praw, można znaleźć w naszej Polityce Prywatności.

Dostosowuję swój wybór

Dokonaj szczegółowego wyboru poniższych ustawień, aby zapisać indywidualne ustawienia prywatności. Więcej szczegółowych informacji na ten temat znajdziesz w naszej Polityce Prywatności.

Pliki cookies niezbędne do świadczenia usług drogą elektroniczną Zawsze aktywne
Narzędzia statystyczne i marketingowe Google Tag Manager, Google Analytics, Google Ads, Facebook Piksel (remarketing)
Narzędzie analityczne HotJar Statystyka