O ile rozwiązanie umowy o pracę wymaga oświadczenia jednej ze strony, czyli pracownika lub pracodawcy, o tyle stosunek pracy wygasa z mocy samego prawa. Inaczej mówiąc, nie jest konieczne składanie oświadczenia. Taki stan rzeczy wynika również z faktu, iż o wygaśnięciu stosunku pracy mowa w szczególnych przypadkach. Najczęściej taka sytuacja ma miejsce przy śmierci pracownika lub pracodawcy i przy tymczasowym aresztowaniu pracownika.
Śmierć pracownika
Zgodnie z art. 631 § 1 Kodeksu pracy: ?Z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa?. Trzeba zauważyć, że wraz z wygaśnięciem stosunku pracy, po zmarłym pracowniku pozostają jednak prawa majątkowe. Mowa tu między innymi o wypracowanym wynagrodzeniu czy też ekwiwalencie za niewykorzystany urlop. Taką sytuację przewidział ustawodawca i w myśl obowiązującego prawa, pozostałe po zmarłym pracowniku prawa majątkowe przechodzą albo na członków rodziny pracownika, albo też ? gdy tych brak ? wchodzą do masy spadkowej.
Do dziedziczenia praw, które pozostawił po sobie zmarły pracownik uprawnieni są zarówno małżonek, jak i osoby, którym przysługuje renta rodzinna po zmarłym. Trzeba pamiętać, że wszelkie osoby uprawnione zawsze dziedziczą wspomniane prawa majątkowe w równych częściach.
W związku ze śmiercią pracownika obowiązki ma też pracodawca. Mowa tu o tym, że powinien on sporządzić świadectwo pracy. Takie złożone powinno być do akt osobowych prowadzonych dla pracownika i to w części C. Trzeba przy tym pamiętać, że z wnioskiem o wydanie takiego świadectwa może wystąpić członek rodziny zmarłego lub też osoba, która jest spadkobiercą.
Śmierć pracodawcy
Umowa o pracę wygasa również z dniem śmierci pracodawcy. Warto jednak zauważyć, że w tym przypadku sytuacja nie jest tak prosta, jakby się pozornie mogło wydawać. Z całą pewnością taki stan rzeczy będzie miał miejsce wówczas, gdy firma prowadzona jest przez osobę fizyczną. Stosunek pracy nie wygaśnie jednak wtedy, gdy mowa ? dla przykładu ? o spółkach prawa handlowego. Inną sytuacja, w której umowa o pracę będzie kontynuowana ma miejsce wówczas, gdy dochodzi do przejęcia pracownika przez nowego pracodawcę na zasadach określonych w art. 231 Kodeksu pracy.
Ze śmiercią pracodawcy łączy się też pewne uprawnienie dla pracowników. Mowa tu o konieczności wypłacenia odszkodowania tym zatrudnionym, których umowy wygasły w związku ze śmiercią pracodawcy. Na taki stan wskazuje art. 632 § 2 Kodeksu pracy: ?Pracownikowi, którego umowa o pracę wygasła [?] przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a w przypadku zawarcia umowy o pracę na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy ? w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni?. Do wypłaty odszkodowania zobowiązani są spadkobiercy zmarłego pracodawcy.
Tymczasowe aresztowanie
Inną możliwością, w której dochodzi do wygaśnięcia stosunku pracy jest tymczasowe aresztowanie pracownika. Zgodnie z art. 66 § 1 Kodeksu pracy: ?Umowa o pracę wygasa z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, chyba że pracodawca rozwiązał wcześniej bez wypowiedzenia umowę o pracę z winy pracownika?. Trzeba przy tym wskazać, że sam fakt tymczasowego aresztowania nie może być podstawą do rozwiązania z zatrudnionym umowy o pracę. Z drugiej jednak strony, podmiot zatrudniający może dyscyplinarnie zwolnić pracownika tymczasowo aresztowanego, jeżeli przez swoje zachowanie naruszył on art. 52 Kodeksu pracy.
Z tymczasowym aresztowaniem wiąże się też kwestia ewentualnego, ponownego zatrudnienia pracownika. Mowa tu o takiej sytuacji, w której postępowanie karne zostało umorzone lub też gdy zapadł wyrok uniewinniający. W takim jednak przypadku pracownik musi dopełnić swojego obowiązku i w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia zgłosić swój powrót do pracy.
To może Cię również zainteresować
