Spis treści
Każdy stosunek pracy wiąże się z tym, że pracodawca ma wobec pracownika kilka zobowiązań. Jednym z nich jest wystawienie właściwego świadectwa pracy. Po wspomnianych zmianach z 1 stycznia 2017 roku rozszerzył się zakres informacji, jakie powinny być umieszczone w dokumencie, ale także to, że pracodawca nie ma już obowiązku wystawiania go za każdym razem osobie, z którą współpraca trwa nieprzerwanie od 24 miesięcy lub z przerwą nie dłuższą niż 6 dni.
Świadectwo pracy nie jest dokumentem prawnym, lecz oświadczeniem wiedzy. Przybiera jednak dość sformalizowaną formułę, ponieważ zawiera kluczowe informacje, niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy oraz z ubezpieczenia społecznego.
Informacje w świadectwie pracy?
Aby świadectwo pracy było przydatne z punktu widzenia kolejnego pracodawcy, ważne jest, by znalazł się w nim szereg ważnych informacji o pracowniku. W dalszej części artykułu znajdziesz szczegółowe wytyczne w tym zakresie. Przykładowe dane, które pracodawca będzie zobowiązany zamieścić w świadectwie pracy, dotyczą:
- okresu zatrudnienia pracownika,
- rodzaju wykonywanej pracy przez zatrudnionego,
- trybu rozwiązania umowy z pracownikiem,
- udzielonego zatrudnionemu urlopu wypoczynkowego.
Od kilku lat dokładne wymogi dotyczące świadectw pracy i ich wystawiania ulegają drobnym zmianom. W styczniu 2017 roku, a następnie we wrześniu 2019 wprowadzano nowelizacje rozporządzenia dotyczącego tego dokumentu. Poniżej objaśniamy aktualne zasady.
Świadectwo pracy wzór
Prawidłowe świadectwo pracy powinno odwoływać się do treści obowiązującego od 7 września 2019 roku rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 16 maja 2019 r. w sprawie świadectwa pracy. Powinno ono bazować nie tylko na zapisach ze wspomnianego rozporządzenia, ale także na przepisach kodeksu pracy i wzorze dokumentu.
- Oznaczenie pracodawcy – wskazanie nazwy zakładu pracy, siedziby lub miejsca zamieszkania. Ponadto niezbędne jest podanie numeru REGON-PKD, który zawiera identyfikator pracodawcy.
- Data oraz miejscowość sporządzenia dokumentu
- Dane pracownika – świadectwo pracy musi zawierać następujące dane pracownika, którego dotyczy dokument:
- imię (imiona) oraz nazwisko (aktualne lub dodatkowe, nabyte np. wskutek zawarcia małżeństwa),
- data urodzenia,
- imiona rodziców.
- Dane podmiotu zatrudniającego – nazwa pracodawcy oraz jego siedziba lub miejsce zamieszkania.
- Okresy i wymiary zatrudnienia – przywołanie dokładnych dat początkowych oraz końcowych tych przedziałów czasu, oraz wskazanie wymiaru czasu pracy dla każdego ze wskazanych okresów zatrudnienia.
- Rodzaj wykonywanej pracy – określenie rodzaju pracy albo zajmowanych stanowisk bądź pełnionych w trakcie zatrudnienia funkcji. Pamiętajmy jednak, że nie wszystkie wykonywane czynności w czasie pracy muszą być uwzględnione. Wskazane powinny być te stanowiska, prace, czynności, które wynikają z umowy, a nie te powierzone w drodze zwykłego polecenia służbowego.
- Podstawa prawna i tryb ustania stosunku pracy – określenie czy stosunek pracy ustał w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, czy w wyniku jego wygaśnięcia poprzez wskazanie podstawy pranej.
- Informacja o skróconym okresie wypowiedzenia – jeśli pracodawca znajdował się w stanie upadłości lub likwidacji i wypowiedział umowę na czas określony, lub nieokreślony, może zastosować skrócony okres wypowiedzenia – informacja o tym powinna znaleźć się w świadectwie pracy.
- Wykorzystany urlop wypoczynkowy – liczba dni i godzin wykorzystanego urlopu wypoczynkowego, przysługującego pracownikowi w roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy.
- Informacje o skorzystaniu przez pracownika z urlopu bezpłatnego.
- Informacje o wykorzystanym urlopie rodzicielskim i ojcowskim.
- Informacje o urlopie wychowawczym.
- Informacje o skorzystaniu z ochrony stosunku pracy – art. 1868 § 1 pkt 2 K.P.
- Informacja o zwolnieniach od pracy – art. 188 K.P. – liczba dni lub godzin zwolnienia na opiekę nad dzieckiem do 14. roku życia.
- Liczba dni niezdolności do pracy – art. 92 K.P.
- Informacja o absencji bez prawa do wynagrodzenia chorobowego (przepis owiązujący od 1 stycznia do 31 grudnia 2003 r., który przewidywał brak wynagrodzenia za pierwszy dzień choroby, która trwała do 6 dni).
- Informacja o czynnej służbie wojskowej.
- Informacja o pracy szczególnej.
- Informacje o urlopie dodatkowym lub innych świadczeniach.
- Okresy nieskładkowe.
- Informacja o zajęciu wynagrodzenia.
- Informacje uzupełniające, np. wysokości lub składniki wynagrodzenia, uzyskane kwalifikacje.
- Podpis osoby uprawnionej – pracodawcy albo osoby, która go reprezentuje.
- Pouczenie pracownika – informacja, iż pracownik może w ciągu 7 dni od otrzymania tego dokumentu wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o jego sprostowanie. Korekta świadectwa pracy zawsze jest nowym dokumentem.
Termin wydania świadectwa pracy
Pracodawca wydaje świadectwo pracy bez wniosku pracownika. W przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony pracodawca powinien wydać świadectwo pracy w dniu, w którym dochodzi do rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Jeżeli nie jest to możliwe, np. z powodu braku odpowiedzialnego za tę czynność pracownika, pracodawca powinien nam je wręczyć bądź nadać pocztą w ciągu 7 dni kalendarzowych od tego momentu.
Kolejną zmianą, jaką wprowadziła nowelizacja ustawy Kodeks pracy z 2019, jest termin na złożenie przez pracownika wniosku o sprostowanie świadectwa pracy. Do tej pory było to 7 dni, a według znowelizowanych przepisów, pracownik ma na to 14 dni.
Świadectwo pracy umowa zlecenie
Świadectwo pracy powinno zostać wydane każdemu pracownikowi, którego obowiązywał stosunek pracy – zarówno, gdy pracował na umowie na czas nieokreślony, jak i na czas określony czy też okres próbny. Natomiast osobie pracującej na umowie zlecenia albo umowie o dzieło nie przysługuje świadectwo pracy, lecz pracodawca może wydać zaświadczenie potwierdzające zatrudnienie. Taki dokument będzie potwierdzać fakt wykonywania pracy na rzecz danej firmy i zawierać inne istotne informacje.
Duplikat świadectwa pracy
Świadectwo pracy to dokument, który zawiera wiele ważnych informacji o pracowniku. Jest niezwykle ważny w sytuacji, gdy planujemy podjąć kolejną pracę albo wziąć udział w procesie ustalania prawa do emerytury. Co w sytuacji, kiedy w wyniku zdarzeń losowych pracownik utraci oryginał świadectwa pracy? Nie ma powodu do obaw – pracodawca może wystawić duplikat świadectwa pracy na wniosek pracownika. Niestety ma ustawowego terminu na wydanie odpisu świadectwa pracy. Przyjmuje się jednak, że duplikat należy wydać najszybciej, jak to możliwe.
Niewydanie świadectwa pracy
Pracodawca nie wydając należnego pracownikowi świadectwa pracy, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika, a także naraża się na odpowiedzialność odszkodowawczą. Za wykroczenie w związku z niewydaniem świadectwa pracy grozi kara grzywny w wysokości 1000 do nawet 30 000 złotych. Według ostatnich zmian w ustawie pracodawca poniesie konsekwencje finansowe również za niewydanie świadectwa pracy w określonym ustawą terminie.
Ponadto kara może być znacznie bardziej kosztowna, ponieważ pracownik może wnieść roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę, wskutek niewydania lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Jednak między niewydaniem świadectwa pracy a powstałą szkodą musi zaistnieć adekwatny związek przyczynowy.
Kiedy nie trzeba wystawiać świadectwa pracy?
Musisz również wiedzieć, że są sytuacje, gdy nie będziesz musiał wystawić świadectwa pracy. O jakich mowa? Być może w swojej firmie zatrudnisz pracowników na umowy terminowe. Jeśli w przypadku wygaśnięcia takiej umowy masz zamiar zatrudnić ponownie pracownika i zrobisz to w ciągu 7 dni, jesteś zwolniony z obowiązku wystawienia świadectwa pracy. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy o wystawienie takiego dokumentu poprosi cię pracownik. Wówczas będziesz musiał przygotować świadectwo pracy i mu je wręczyć.
Świadectwo pracy to ważny dokument, którego każdy pracownik powinien pilnować i odpowiednio go przechowywać. Pracodawca zaś ma obowiązek wydać pracownikowi świadectwo pracy, oraz ustosunkować się do ewentualnych wniosków o sprostowanie świadectwa pracy.
