Spis treści
Wskazania do zwolnienia lekarskiego w ciąży, czyli kiedy warto pójść na zwolnienie w ciąży?
Każda kobieta w ciąży, która posiada ubezpieczenie chorobowe w ciąży, ma prawo do L4, czyli zwolnienia lekarskiego. Takie zwolnienie wydawane jest przez lekarza, który stwierdzi niezdolność do pracy. W czasie okresu zwolnienia pacjentka będąca w ciąży ma prawo do 100% wynagrodzenia, nawet jeżeli niezdolność do pracy nie wynika z ciąży. Kiedy warto pójść na zwolnienie w ciąży? Wskazania do zwolnienia lekarskiego w ciąży to przede wszystkim samopoczucie kobiety oraz warunki pracy, którą wykonuje. Lekarz może wystawić zwolnienie, jeśli praca wiąże się ze stresem – napięcie wywołane negatywną atmosferą w pracy niewątpliwie stanowi wskazanie do zwolnienia lekarskiego w ciąży.
L4 w ciąży – ile może trwać?
W trakcie trwania ciąży kobieta ma prawo przebywać na zwolnieniu lekarskim przez 270 dni. Okres zasiłku dla kobiety w ciąży jest zatem o wiele dłuższy niż dla innych pracowników (w ich wypadku wynosi on maksymalnie 182 dni). Do zwolnienia L4 w ciąży ma prawo tylko ubezpieczona kobieta. W każdej pracy jest ono obowiązkowe, jednak osoby prowadzące własną działalność gospodarczą lub pracujące na podstawie umowy zlecenia mogą indywidualnie opłacać swoje składki. Niżej przedstawiamy więcej szczegółów, których dotyczy umowa zlecenie a ciąża.
Szczegółowe zasady informowania o ciąży, przejścia na zwolnienie lekarskie i inne kwestie dotyczące ochrony kobiet w ciąży w pracy omówiono w poniższej prezentacji:
Umowa zlecenie a ciąża
Przepisy prawa pracy nie chronią pracownika, który jest zatrudniony w firmie na podstawy umowy zlecenie, ponieważ ten rodzaj umowy jest regulowany w Kodeksie Cywilnym. Kodeks Pracy obejmuje jedynie kobiety w ciąży, które mają umowę o pracę, ponieważ są objęte takimi świadczeniami, jak składki emerytalne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Kobiecie w ciąży zatrudnionej na umowie zlecenie nie dotyczy ochrona stosunku pracy. Tak jak zostało wyjaśnione wyżej, jeśli pracownika indywidualnie opłaca swoje składki, ma prawo do wynagrodzenia chorobowego w ciąży.
Co można robić podczas L4 w ciąży?
Kontrola Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powinna odbyć się pod adresem wskazanym na zwolnieniu lekarskim. Dlatego też, jeśli ciężarnej nie będzie w domu podczas wizyty, kontroler pisemnie ją o tym poinformuje i będzie domagał się wyjaśnień. Jeśli akurat była to wizyta w sklepie, u lekarza lub na rehabilitacji – nie powinno być problemu. Kontrola jednak musi zostać powtórzona. W przypadku dłuższego wyjazdu pracownicy poza aktualny adres pobytu umieszczony na zwolnieniu ciężarna musi poinformować ZUS pisemnie, informując, że w danym okresie będzie przebywała w innym miejscu niż wskazane.
Pracownik Utrzymania Ruchu
OMG Poland Sp. z o.o.
- Czechowice-Dziedzice
Lekarz Ortodonta - Centrum Stomatologii S-Dent Łódź
Centrum Stomatologii Medicover
- Łódź
REKRUTER kandydatów do pracy za granicą
Work-Shop Sp. z o.o.
- Lublin
Digital Trade Engagement Administrator
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Warszawa
PRACOWNIK NAPRAWY PALET
E&A Agencja Zatrudnienia (nr KRAZ 385)
- Holandia
Jeśli ZUS uzna, że zwolnienie L4 w ciąży jest wykorzystywane nieprawidłowo i niezgodnie z zaleceniami lekarza, ciężarna traci wówczas zasiłek za cały czas nieobecności w pracy. Również pracodawca może żądać zwrotu pieniędzy już wypłaconych, a w najgorszym wypadku zwolnić pracownicę dyscyplinarnie (bo w przypadku rażącego naruszenia obowiązków nawet ciąża nie chroni przed zwolnieniem). Zakład Ubezpieczeń Społecznych o utracie zasiłku informuje pisemnie. Ciężarna może odwołać się od tej decyzji w ciągu miesiąca od otrzymania powiadomienia, jeśli uzna, że nie była ona zgodna z prawdą lub podjęta wbrew przepisom.
Co właściwie dozwolone jest podczas zwolnienia lekarskiego w ciąży? Dowiedz się z poniższego filmu:
L4 w ciąży a kontrola ZUS
Niezależnie od tego, czy L4 w pracy jest uzasadnione, czy też nie, każda nieobecność trwająca kilka tygodniu bądź dłużej, może być skontrolowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W teorii L4 są wystawiane po to, by spożytkować czas na leczenie. Jednak według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ponad 10% zwolnień nie jest wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem. Z tego powodu kontrole zwolnień przeprowadza się również wśród kobiet w ciąży. Takiej rewizji może dokonać ZUS oraz pracodawca, który zatrudnia w swoim przedsiębiorstwie powyżej 20 osób. Kontrole są przeprowadzane losowo lub w przypadku, jeśli L4 jest wypisane na bardzo długi okres.
Kontrola przebiega w następujący sposób: pracownik ZUS składa wizytę w domu pracownika przebywającego na zwolnieniu i sporządza protokół odwiedzin. Oczywiście, taka wizyta nie jest zapowiedziana i najczęściej odbywa się w czasie pracy. Kontroler podczas wizyty musi sprawdzić zwolnienie lekarskie ciężarnej pod względem prawidłowości orzeczenia o niezdolności do pracy. Może to nastąpić szczególnie w sytuacji podejrzenia, że zwolnienie zostało sfałszowane, błędnie wystawione lub wydane niezgodnie z przepisami.
Kiedy ZUS wypłaca L4 w ciąży?
Zwolnienie lekarskie powinno być dostarczone pracodawcy w ciągu tygodnia od otrzymania dokumentu. W przypadku przekroczenia tego terminu wynagrodzenie może być obniżone nawet o 25%. Kodeks pracy oraz ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby oraz macierzyństwa zawiera informacje na temat zasad wypłacania i wysokości wynagrodzenia w trakcie zwolnienia lekarskiego. 33 dni – to okres niezdolności do pracy, w którym przysługuje pracownikom wynagrodzenie chorobowe w ciąży wypłacane przez pracodawcę. Wynosi ono 100% dotychczasowego wynagrodzenia, jeśli powodem zwolnienia lekarskiego jest ciąża.
Pracownik dostaje zasiłek chorobowy z Funduszu Ubezpieczeń Socjalnych od 34 dnia niezdolności do pracy. Kobiety w ciąży mogą korzystać z niego przez 270 dni kalendarzowych. Do zasiłku chorobowego w ciąży nie mają prawa kobiety, które przebywają na urlopie bezpłatnym albo wychowawczym.
Ciąża a ochrona przed zwolnieniem
Zazwyczaj pracownicy w ciąży nie można zwolnić. Dotyczy to szczególnie pracownic, które zostały zatrudnione na umowę o pracę na czas nieokreślony, określony lub próbny (oprócz umowy na okres próbny do jednego miesiąca). Aby ciężarna pracownica była chroniona, nie trzeba zgłaszać terminu potwierdzenia ciąży, lecz pod uwagę brany jest obiektywny stan rzeczy w chwili rozwiązania lub wypowiedzenia umowy. Innym słowem, kobieta, która w trakcie wypowiadania lub rozwiązywania umowy była w ciąży, ale o tym nie wiedziała, ma prawo odwołać się od decyzji pracodawcy, a rozwiązanie umowy może zostać uznane za nieskuteczne.
W niektórych przypadkach ochrona przed zwolnieniem pracownicy ciężarnej jest zniesiona, a umowa może zostać rozwiązana. Taka sytuacja może nastąpić w dwóch przypadkach:
-
Likwidacja przedsiębiorstwa. Pracodawca może zwolnić ciężarną w przypadku, jeśli ogłosi swoją upadłość lub likwidację przedsiębiorstwa. W porozumieniu z zakładową organizacją związkową ustalany jest termin rozwiązania takiej umowy. Do czasu rozwiązania umowy pracodawca powinien zapewnić ciężarnej inne stanowisko, zgodne z jej umiejętnościami, wykształceniem oraz stanem zdrowia. W sytuacji, kiedy pracodawca nie jest w stanie zapewnić pracownicy innego zatrudnienia, przysługuje jej zasiłek do dnia porodu, wynoszący tyle samo, ile zasiłek macierzyński.
-
Zwolnienie dyscyplinarne. W trakcie trwania ciąży pracownica może być zwolniona dyscyplinarnie, jeśli np. pracodawca zauważy, że rażąco złamie zasady panujące w firmie. Nie wystarczy jednak sama decyzja pracodawcy, ponieważ zgodę na wypowiedzenie umowy musi wyrazić także zakładowa organizacja związkowa. Pracodawca może sam podjąć tę decyzję tylko w przypadku, jeśli w firmie nie działa taka organizacja lub nie reprezentuje ona pracownicy. Wówczas ochrona ciężarnej dochodzi do skutku poprzez sądowe uznanie zgodności z prawem rozwiązania umowy pracy bez wypowiedzenia.
Podsumowując, należy pamiętać, że w trakcie L4 w ciąży pracownicy przysługuje 100% wynagrodzenia i nie może zostać zwolniona (oprócz dwóch przypadków omówionych powyżej). Pracownica ma prawo do wniesienia pozwu w sytuacji, kiedy pracodawca naruszy zakaz rozwiązywania umowy o pracę. Drogą sądową może domagać się odszkodowania za bezprawne rozwiązanie umowy lub ponownego przywrócenia do pracy.
To może Cię również zainteresować
