Spis treści
Zwolnienie lekarskie na dziecko wystawiane jest przez lekarza w związku z koniecznością osobistego opiekowania się chorym członkiem rodziny. Przysługiwanie zwolnienia na chore dziecko dotyczy także nieletnich przysposobionych oraz przyjętych na wychowanie i utrzymywanie. Niemniej, L4 można dostać także na nieswoje dziecko, np. syna współmałżonka z poprzedniego małżeństwa, przy czym nie jest wymagane do tego przysposobienie.
L4 na dziecko – cel zwolnienia
Jak wyjaśniliśmy, popularne L4 na dziecko jest dokumentem, który umożliwia uzyskanie przez osobę regularnie opłacającą składki chorobowe zasiłku opiekuńczego na czas niezdolności do pracy spowodowanej opieką nad chorym dzieckiem. Dokument uprawniający do chorobowego na dziecko powinien zawierać wskazanie daty urodzenia dziecka oraz stosunek pokrewieństwa z ubezpieczonym. Dziś lekarze wystawiają elektroniczne zwolnienia, które, umieszczone w systemie już podczas wizyty, od razu trafiają do ZUS-u i pracodawcy.
„L4 na dziecko” i „zwolnienie lekarskie na dziecko” to dokładnie to samo i w żadnym wypadku nie służy do unikania pracy, a jest koniecznym i nieraz jedynym wyjściem w tym trudnym czasie, kiedy szczególnie należy zająć się swoim dzieckiem będącym w chorobie. Czasem to tylko grypa, przeziębienie, czy jelitówka, ale niejednokrotnie zdarzają się znacznie poważniejsze choroby, które zmuszają rodzica do dłuższej nieobecności w pracy i poświęceniu całej swojej uwagi maluchowi. Wówczas nie tylko zapewnia mu właściwe dawkowanie leków i opiekę około chorobową, ale także daje ukojenie i bezpieczeństwo, które są niebywale istotne w zmaganiach z chorobą.
Zwolnienie lekarskie na dziecko – jakie należy spełnić warunki?
Zdarzają się takie sytuacje, gdy rodzic nie ma wyboru – musi zostać z chorym dzieckiem w domu i zapewnić mu należytą opiekę. Czy zawsze może wziąć zwolnienie lekarskie na dziecko? Niekoniecznie. Oto warunki, które należy spełnić, by otrzymać chorobowe na dziecko:
- Pierwszy warunek wskazuje, że możliwość skorzystania z takiego zwolnienia mają zarówno matka, jak i ojciec dziecka – z tym zaznaczeniem, że niezbędne jest posiadanie przez nich ubezpieczenia chorobowego. Obowiązkowo takowym objęci są wszyscy zatrudnieni na etat, z kolei zatrudnieni na umowach cywilnoprawnych taką składkę opłacać mogą dobrowolnie.
- Drugi warunek głosi, że aby móc skorzystać ze zwolnienia L4 na dziecko, drugi z rodziców powinien być czynny zawodowo i tym samym nie móc sprawować opieki nad dzieckiem w czasie jego zachorowania. Niemniej, w sytuacji, gdy drugi z rodziców dziecka byłby niepełnosprawny fizycznie i/lub psychicznie albo całkowicie niezdolny do pracy, wówczas zwolnienie jest jak najbardziej zasadne.
- Trzecim warunkiem jest fakt, że zwolnienie na dziecko, jeśli zostały spełnione powyższe dwa warunki, przysługuje osobie zatrudnionej nawet na niewielką część etatu i bez znaczenia jest fakt, czy osoba ta pracuje w systemie zmianowym. Nawet rodzic, który pracuje na nocne zmiany, może wziąć zwolnienie lekarskie na dziecko. Wynika to z faktu, że nie można wymagać od człowieka pracy w nocy i pełnej, świadomej oraz oddanej opieki nad pociechą kolejnego dnia, bez regenerującego snu.
W przypadku osób, które prowadzą działalność gospodarczą, kwestia L4 na dziecko została jasno uregulowana. Przedsiębiorcy, któremu zachoruje dziecko, ZUS wypłaci zasiłek opiekuńczy i, co więcej, za czas sprawowania opieki nad chorym malcem, może on liczyć na obniżone oskładkowanie ZUS. Tutaj należy pamiętać, że obowiązkowe jest terminowe opłacanie składek chorobowych.
Po 14-tych urodzinach dziecka L4 na opiekę może trwać jedynie 14 dni w skali roku.
Należy pamiętać, że wymiar dni zwolnienia, które przysługują z tytułu opieki, nie powiela się proporcjonalnie przy większej liczbie dzieci, lecz przysługuje tak samo – są to więc zawsze 60 lub 14 dni w przypadku zarówno jednego, jak i szóstki dzieci.
Przedszkole a L4 na dziecko
Niekiedy rodzice nie są w pełni świadomi zasad związanych z przyznawaniem L4 na opiekę nad dzieckiem i posyłają je do przedszkola czy żłobka, gdy nieco mu się polepszy, mimo że trwa jeszcze okres zwolnienia. Taka decyzja może nieść ze sobą przykre konsekwencje – ponieważ czas ten zasadniczo ma być poświęcony opiece nad dzieckiem, jest to w tym przypadku wykorzystywanie zwolnienia niezgodnie z jego celem. Jeśli wskutek kontroli ZUS wykaże niewłaściwe korzystanie z L4, odbiera prawo do dalszego świadczenia. Pracodawca, który otrzyma informację o nieuczciwym podejściu pracownika w tej kwestii, ma nawet podstawę, by zwolnić go dyscyplinarnie. Warto zatem pamiętać, że podczas zwolnienia na dziecko nie można oddawać go do przedszkola czy żłobka. W Polsce nagminnie dochodzi do nadużyć związanych z tym przywilejem, dlatego coraz częściej przeprowadza się kontrole mające temu zapobiegać.
Według prawa nie można jednak skontrolować jako takiego stanu zdrowia dziecka i poddawać go ocenie.
L4 na dziecko – ile płatne?
Z chorobą wiążą się nie tylko cierpienie dziecka, lecz nierzadko bardzo duże koszty leków, które bywają nierefundowane, a także koszty dojazdów do szpitali, na rehabilitacje, czy wizyty lekarskie. Za L4 rodzic może otrzymać należyty zasiłek opiekuńczy. Ten wynosi 80% przeciętnej wypłaty danego rodzica – tego, który sprawuje opiekę nad chorym maluchem. Spełniając wszystkie wspomniane wcześniej warunki, rodzic ma prawo skorzystać z dni wolnych i pobrania zasiłku za ten czas.
A co w sytuacji, gdy dziecko zachoruje w trakcie urlopu wypoczynkowego rodzica? To się zdarza – wypadek pociechy podczas jazdy na nartach, skręcenie nogi na górskiej trasie czy jelitówka złapana w nadmorskim kurorcie. Choć to bardzo przykre sytuacje, niestety mogą mieć miejsce. Wówczas pracownik jak najbardziej może poprosić lekarza o L4 na dziecko, jednak musi pamiętać, że urlop nie zostanie przerwany. Oznacza to, że nie zostanie przyznany zasiłek za okres choroby dziecka, a urlop będzie liczony nadal. Wszystko dlatego, że w świetle prawa w trakcie urlopu wypoczynkowego pracownik jak najbardziej ma możliwość zapewnienia dziecku należytej opieki – ma wolne, a także otrzymuje za nie wynagrodzenie. Choć oczywiście w tym czasie trudno mówić o wypoczynku i faktycznym wykorzystaniu urlopu zgodnie z jego przeznaczeniem, prawo pozostaje w tej kwestii nieugięte.
Wartą uwagi sytuacją jest ta, kiedy zasiłek opiekuńczy otrzyma rodzic z tytułu opieki nad zdrowym dzieckiem. Do tego może dojść wówczas, gdy nagle instytucja, która sprawowała opiekę nad dzieckiem (żłobek, przedszkole, szkoła itp.), nagle zostanie zamknięta i nie może przyjąć podopiecznych. Wówczas rodzic ma prawo do zasiłku opiekuńczego, a usprawiedliwienie nieobecności w pracy nie musi nastąpić w wyniku L4 od lekarza, a wystarczy oświadczenie pracownika i zaświadczenie z instytucji o zaistniałej sytuacji. Podobnie jest w sytuacji, gdy rodzic sprawujący na co dzień opiekę nad dzieckiem zachoruje, urodzi lub będzie przebywać w zakładzie opieki zdrowotnej. Wyjątek ten dotyczy jednak wyłącznie dzieci do 8. roku życia.
Podsumowując, prawodawca wziął pod uwagę okoliczności, w jakich pracownik może pozostać niezdolny do pracy. Jest to również sytuacja, gdy dziecku, nad którym rodzic sprawuje opiekę, przytrafią się gorsze dni spowodowane niedyspozycją zdrowotną – wówczas jedno z rodziców może wziąć od lekarza zwolnienie L4 na dziecko i opiekować się nim należycie. Warto korzystać z tego typu przywileju, jednak trzeba pamiętać o warunkach, jakie muszą zostać spełnione, aby takie zwolnienie na dziecko otrzymać!
