Czym jest powierzenie pracownikowi innej pracy?
Każdy pracodawca może powierzyć swojemu podwładnemu wykonywanie innych czynności, np. obowiązków nieobecnego w firmie pracownika. Jest to możliwe, gdyż podmiotowi zatrudniającemu przysługują uprawnienia kierownicze. Jednocześnie (zgodnie z przepisami) pracownik, któremu powierzono wykonywanie innych niż dotychczas obowiązków, powinien przyjąć je do wykonania. W literaturze i orzecznictwie Sądów Najwyższych wskazuje się jednak na pewien problem. Mowa o sytuacji, w której pracownikowi, który ma wysokie kwalifikacje i umiejętności zleca się wykonanie pracy powszechnie uważanej za prostą. Czy takie działanie pracodawcy należy traktować jako przekroczenie uprawnień?
Powierzenie pracowikowi innej pracy a kodeks pracy
Ustawodawca w Kodeksie pracy zawarł dopuszczalność skierowania pracownika do pracy innej niż dotychczas. Zgodnie z art. 42 § 4 wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi (w przypadkach, które są uzasadnione potrzebami pracodawcy) innej pracy niż określona w umowie. Jednocześnie, okres wykonywania takich prac nie może przekraczać 3 miesięcy w roku kalendarzowym. Pracodawca powinien pamiętać także o tym, że powierzenie podwładnemu wykonywania innej pracy nie może doprowadzić do obniżenia wynagrodzenia, zaś praca powinna odpowiadać jego kwalifikacjom. W praktyce zatem, aby pracodawca mógł powierzyć pracownikowi wykonywanie innej pracy, powinny zostać spełnione cztery warunki:
- pracodawca powinien podeprzeć swoją decyzję uzasadnionymi potrzebami firmy,
- okres wykonywania innych obowiązków przez wyznaczonego pracownika nie powinien przekraczać 3 miesięcy w roku kalendarzowym,
- powierzona praca powinna odpowiadać kwalifikacjom podwładnego,
- wynagrodzenie pracownika nie powinno ulec zmianie.
Powierzenie pracownikowi innej pracy jako zastępstwo nieobecnego pracownika
Gdy mowa o potrzebach firmy warto wskazać, że przedsiębiorstwo może działać np. sezonowo. W pewnych okresach nadmiar pracy będzie powodować, że poszczególni pracownicy zostaną przeniesieni do wykonywania innej pracy. Takie działanie mieści się w ramach uzasadnionych potrzeb pracodawcy. Również ewentualne braki kadrowe będą uzasadniały podjęcie przez pracodawcę decyzji o wyznaczeniu innej pracy.
Przy omawianiu zagadnienia powierzenia pracownikowi wykonywania innej pracy warto pamiętać o tym, że podwładny powinien przerwać wykonywania dotychczasowych obowiązków. To pojęcie bowiem nie jest równoznaczne z tym, że może on wykonywać swoje obowiązki i jednocześnie obowiązki innego zatrudnionego, chyba że jego dotychczasowy zakres obowiązków był tak wąski, że dodatkowe nie spowodują np. konieczności pracy po godzinach.
Powierzenie pracownikowi innej pracy - bez konieczności przygotowywania pisma
Dla pracodawcy ważne powinno być to, że do przesunięcia pracownika do innej pracy nie jest konieczne sporządzenie pisma ? wystarczające jest wydanie polecenia służbowego. Takie stanowisko zaprezentował w uzasadnieniu do wyroku Sąd Najwyższy (wyrok z dnia 13 marca 1979 roku, sygn. Akt I PRN 18/79). Oznacza to, że w praktyce pracodawca nie musi swojej decyzji od razu uzasadniać. Ponieważ jednak pracownik może odwołać się od polecenia, pracodawca powinien potrafić uzasadnić podjętą decyzję na jego żądanie. Przeniesienia do innej pracy z całą pewnością nie można traktować np. jako kary za brak efektywności w sprzedaży produktów firmy.
Powierzenie pracownikowi innej pracy
Pracownik, który podpisuje umowę o pracę, jest informowany o swoich obowiązkach oraz prawach, dzięki czemu wie, na czym stoi. Jednak sytuacja w firmie może ulec zmianie i wówczas może okazać się, że konieczne jest powierzenie obowiązków innych niż te, które zostały wymienione w umowie. Wówczas pracodawca może nakazać pracownikowi wykonywanie innej pracy, przy czym nie wymaga to zmiany treści umowy w zakresie warunków pracy oraz płacy. Trzeba jednak pamiętać, że pracodawca nie może w tej kwestii postępować zupełnie dowolnie – musi trzymać się przepisów Kodeksu pracy. Przede wszystkim powierzone obowiązki nie mogą być wykonywane przez pracownika dłużej niż przez 3 miesiące w danym roku kalendarzowym. Z tej opcji można skorzystać np. na przełomie roku – wówczas pracownik łącznie będzie oddelegowany do innych zadań na pół roku.
Powierzenie dodatkowych obowiązków pracownikowi musi być związane z potrzebami pracodawcy. W przepisach nie wskazano jednak czy potrzeby te muszą wynikać z jakiejś szczególnej sytuacji. W związku z tym czasowe powierzenie innych obowiązków może być też związane z organizacją pracy, zwłaszcza gdy przez określony czas występuje zapotrzebowanie na inny rodzaj pracy niż ta, którą na stałe wykonuje dany pracownik. Zwykle takie postępowanie związane jest z nagłą i nieprzewidzianą zmianą w zakładzie pracy, np. wskutek śmierci pracownika, którego natychmiast trzeba zastąpić.
Potrzeby pracodawcy nie oznaczają jednak, że można przenieść pracownika do dowolnej pracy. Na innym stanowisku obowiązki powinny być zgodne z kwalifikacjami pracownika i to zarówno w zakresie formalnego wykształcenia, jak i umiejętności nabytych podczas dotychczasowej pracy. Nie wolno delegować do czasowej pracy, która w sposób znaczący odbiega od kwalifikacji posiadanych przez pracownika – jest to kwestia szczególnie ważna, gdy przeniesienie dotyczy obowiązków, do których wymagane są niskie kompetencje. Co ważne, pracodawca nie ma prawa do obniżenia pracownikowi wynagrodzenia, nawet jeśli pracownicy wykonujący tę samą pracę zarabiają mniej.
To może Cię również zainteresować
