Spis treści
Kodeks pracy a umowa na zastępstwo
Umowa o pracę na zastępstwo nieobecnego pracownika jest specyficznym rodzajem umowy na czas określony. Zgodnie z art. 25 § 1 Kodeksu pracy: Umowę o pracę zawiera się na czas nieokreślony, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. Jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca może w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas jego nieobecności.
- urlopem - bezpłatnym, wypoczynkowym, rodzicielskim, wychowawczym czy rodzicielskim,
- niezdolności do pracy z powodu choroby,
- odbywaniem przez pracownika kary pozbawienia wolności.
Warto przy tym jednak pamiętać, że pracownika zatrudnić można na umowę na zastępstwo tylko na czas usprawiedliwionej nieobecności innej osoby zatrudnionej. Nie można zatrudniać w oparciu o tę umowę, aby zoptymalizować koszty zatrudnienia.
Umowa o pracę na czas zastępstwa, a powierzenie innych czynności
Część pracodawców zapomina, że nie jest możliwe powierzenie pracownikowi zatrudnionemu na umowę na zastępstwo wykonywania innych czynności. Dzieje się tak dlatego, że sugerują się oni brzmieniem art. 42 § 4 Kodeksu pracy: Wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadniających potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.
- zostało to podyktowane uzasadnionymi potrzebami pracodawcy,
- okres ich wykonywania nie przekracza 3 miesięcy w roku kalendarzowym,
- powierzona praca odpowiada kwalifikacjom pracownika,
- nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia.
Z dosłownego brzmienia przepisu nie wynika bezpośrednio, że pracodawca nie może powierzyć wykonywania innej pracy osobie zatrudnionej na czas zastępstwa innego pracownika.
Pracownik hali w sklepie budowlanym Zamość
Work&Profit sp. z o.o.
- Zamość
Pracownik hali w sklepie budowlanym ZAMOŚĆ
Work&Profit sp. z o.o.
- Zamość
Specjalista ds. obsługi klienta
Grafton Sp. Z o.o.
- Lublin
Pracownik przebudowy w markecie spożywczym Kraków (Bronowice)
Work&Profit sp. z o.o.
- Kraków
Obsługa klienta branża e-commerce
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Poznań
Niepotrzebne zastępstwo pracownika?
Skierowanie pracownika, który został zatrudniony na zastępstwo do wykonywania innych czynności, jest niemożliwe. Dzieje się tak dlatego, że takie postępowanie pracodawcy świadczyłoby o tym, że w istocie nie miał on potrzeby zatrudniania pracownika na zastępstwo danej osoby, która z pewnych względów aktualnie nie wykonuje swoich obowiązków zawodowych. W takiej sytuacji wskazane by było rozwiązanie dotychczasowej umowy i podpisanie nowej, gdyż zastępcy można powierzyć wykonywanie tylko tych zadań służbowych, które wykonywała osoba aktualnie nieobecna w firmie. Inaczej mówiąc, stwierdzenie, że brak do tego przeszkód wyłącznie na podstawie wyżej przywołanego art. 42 § 4 Kodeksu pracy to twierdzenie, które nie ma odzwierciedlenia w rzeczywistości.
Sprawdź również: kiedy praca na zastępstwo się opłaca?
Umowa na zastępstwo - dobre rozwiązanie?
Z powyższego wynika, że pracodawca nie może powierzyć pracownikowi wykonywania innych czynności służbowych wówczas, gdy został on zatrudniony na podstawie umowy o pracę na zastępstwo. Warto jednak pamiętać, że z tej sytuacji jest wyjście. Otóż możliwe jest - za zgodą pracownika - rozwiązanie dotychczasowej umowy o pracę na zastępstwo za porozumieniem stron i zawarcie umowy o pracę na czas określony. W takim przypadku czas wypowiedzenia podpisanej dotychczas umowy to 3 dni. Nieco inaczej jest wówczas, gdy pracownik nie zgadza się na zmianę stanowiska pracy. Wówczas jedynym rozwiązaniem, po jakie może sięgnąć pracodawca, jest dokonanie wypowiedzenia zmieniającego. Tak skonstruowane przepisy i przede wszystkim ich interpretacja w piśmiennictwie ma zapobiec nadużyciom ze strony pracodawców.
- umowa na zastępstwo nie jest uwzględniana do limitu 3/33,
- w przypadku ciąży pracownicy, nie jest przedłużana do dnia porodu,
- automatycznie rozwiązuje się po okresie, na jaki została zawarta,
- może zostać rozwiązana przez każdą ze stron przed terminem, na jaki została zawarta,
- jest typem umowy o pracę na czas określony,
- pociąga za sobą, takie same obowiązki względem pracownika i pracodawcy, jak przy każdej innej umowie o pracę (np. badania lekarskie, BHP, akta osobowe).
Umowa na zastępstwo - okres wypowiedzenia
Wiele osób decyduje się podpisać umowę na zastępstwo, ale nie są pewni, czy będą ich obowiązywać takie same warunki jak innych pracowników na „normalnych” umowach. Trzeba przyznać, że istnieją pewne znaczące z punktu widzenia pracownika różnice, jak np. dotyczące wypowiedzenia.
Każda umowa o pracę może zostać rozwiązana – również umowa na zastępstwo. Trzeba jednak wiedzieć, że rozwiązanie umowy na zastępstwo jest obarczone konkretnymi przepisami. Przede wszystkim okres wypowiedzenia umowy na zastępstwo jest równy okresowi obowiązującemu na zwykłej umowie o pracę.
Jest on oczywiście zależny od okresu zatrudnienia u pracodawcy. W przypadku krótkiego zatrudniania, czyli trwającego poniżej 6 miesięcy, okres ten wynosi 14 dni. Pracownicy zatrudnieni dłużej niż pół roku, ale mniej niż 3 lata, będą mieli miesięczny okres zatrudnienia. Najdłużej pracujące osoby mają aż 3-miesięczny okres wypowiedzenia. Należy tutaj pamiętać, że zasadniczo liczy się go „od soboty do soboty”.
Warto też wspomnieć o braku ochrony dla ciężarnych pracownic. Ten temat i pozostałe aspekty umów na zastępstwo zostały poruszone w poniższym filmie:
Warto zauważyć, że w przypadku wypowiedzenia umowy na zastępstwo, pracodawca nie musi podawać powodu swojej decyzji. Podobnie jest w przypadku umów na okres próbny lub innych umów terminowych. W przypadku standardowej umowy o pracę na czas nieokreślony pracodawca, który ją wypowiada, musi podać uzasadnienie. To ważna różnica, bo może mieć wpływ na ewentualny późniejszy spór przed sądem pracy, który często ma miejsce między zwalnianym pracownikiem a jego pracodawcą.
Kiedy warto skorzystać z możliwości zatrudnienia osoby na zastępstwo?
Z punktu widzenia pracodawcy, możliwość zatrudnienia pracownika na zastępstwo ma właściwie wyłącznie zalety. Ciągłość pracy zostaje zachowana, a gdy tylko poprzedni pracownik jest gotowy do powrotu, można rozstać się z pracownikiem zatrudnionym na zastępstwo. Pracodawcy najczęściej zatrudniają pracowników na zastępstwo, jeśli osoby z pierwotnej załogi zgłosiły dłuższą nieobecność, a ich brak bardzo doskwiera całej firmie. Najczęściej ma to miejsce w przypadku kobiet, które zachodzą w ciążę, co wiąże się nie tylko z dłuższym przebywaniem na zwolnieniu lekarskim, ale także późniejszym urlopie macierzyńskim i ewentualnie wychowawczym.
Podsumowując, możliwość zatrudnienia pracownika na zastępstwo daje pracodawcy poczucie bezpieczeństwa, w postaci ciągłości wykonywanych zadań na danym stanowisku. Zaś z perspektywy pracownika, może to być okazja do zdobycia doświadczenia na wymarzonym stanowisku.
- Pracodawca nie może powierzyć pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę na zastępstwo wykonywania innych czynności służbowych.
- Wskazane jest rozwiązanie umowy na zastępstwo i podpisanie nowej, gdyż zastępcy można powierzyć tylko te zadania, które wykonywała osoba aktualnie nieobecna w firmie.
- W przypadku wypowiedzenia umowy na zastępstwo, pracodawca nie musi podawać powodu swojej decyzji, co różni się od standardowej umowy o pracę na czas nieokreślony.
To może Cię również zainteresować
