Spis treści
Praca w upały a BHP
Gdy temperatura w zakładzie pracy przekracza 30°C, możemy czuć się osłabieni, zaspani czy po prostu zmęczeni. Wówczas skupić się na pracy jest bardzo trudno. Oczywiście najprostszym rozwiązaniem w pomieszczeniach zamkniętych jest zadbanie przez pracodawcę o klimatyzację, jednak nie każdy właściciel firmy będzie w stanie to zapewnić. Jako pracownik powinieneś znać swoje prawa i obowiązki w czasie upalnych dni, bo dzięki temu łatwiej będzie Ci je przetrwać w pracy.
Kodeks pracy a upały
Zasady dotyczące warunków zatrudnienia w szczególnie uciążliwych warunkach pracy zostały określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 roku dotyczącym profilaktycznych posiłków i napojów. Praca w czasie upałów zalicza się do tych tzw. ciężkich warunków pracy. Wysoka temperatura wpływa na nasz refleks i szybkość kojarzenia faktów. Właśnie dlatego, gdy pracownik czuje, że wykonując powierzone mu czynności, może narazić na niebezpieczeństwo osoby trzecie, to powinien się powstrzymać od ich wykonywania. Wówczas ma obowiązek poinformować o tym fakcie osobę przełożoną.
- na otwartej przestrzeni w temperaturze powyżej 25°C,
- w pomieszczeniach zamkniętych w temperaturze ponad 28°C.
Przerwanie prac może mieć związek z faktem, że pracodawca nie zadbał o bezpieczeństwo pracowników. W takiej sytuacji pracownicy nie powinni narażać na niebezpieczeństwo siebie czy osoby trzecie, ale właśnie zrezygnować z wykonywania pracy. Jeżeli praca jest wykonywana w szczególnie ciężkich warunkach, pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom m.in. dodatkowe napoje.
Masz prawo do wody lub napojów
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest dostarczenie swoim podwładnym wody zdatnej do picia. W przypadku pracy w upale przepisy podają wspomniane wyżej normy, w których należy już mówić o szczególnie uciążliwych warunkach, w których trzeba dostarczyć dodatkowe napoje. Jest to szczególnie ważne, bo odwodnienie organizmu jest bardzo niebezpieczne. W przypadku pracy w tak wysokich temperaturach będziesz miał prawo, oprócz dostępu do wody pitnej, również do zimnych napojów wzbogaconych witaminami i solami mineralnymi.
Zdecydowana większość pracodawców tworzy w zakładach pracy pomieszczenia socjalne, w których – poza wodą – znajdują się również czajnik, herbata, kawa i kubki. Jeżeli Twój pracodawca nie spełnia jednak tego obowiązku, to dobrze mu o tym przypomnieć.
Jeżeli organy inspekcji pracy stwierdzą brak zastosowania się do tych zasad, pracodawca może się spodziewać kary grzywny, która może wynieść nawet do 30 000 złotych (art. 283 § 1 Kodeksu pracy).
Skrócenie czasu pracy w upał – przerwy regeneracyjne
Gdy upał naprawdę przeszkadza nam w pracy, wielu pracowników zastanawia się, czy jest sens zostawać w firmie przez całe osiem godzin. Faktycznie, niektórzy pracodawcy sami uważają, że wypuszczenie pracowników szybciej do domu sprawi, że będą oni w stanie efektywniej pracować wówczas, gdy temperatury będą niższe. W takich sytuacjach mowa o tzw. przerwach regeneracyjnych.
Pracownicy często błędnie zakładają, że mają prawo do przerw regeneracyjnych. Nie jest to prawda, bo ich wprowadzenie zależy wyłącznie od pracodawcy. Jeżeli zdecyduje się on skrócić dzień pracy podwładnych, to będą oni mogli wcześniej wyjść do domu. W innych przypadkach konieczne jest jednak pozostanie w pracy do ostatnich minut.
Praca w upale – jak sobie radzić?
Praca podczas upału jest bardzo uciążliwa, a niekiedy nawet niebezpieczna, dlatego kwestie związane z tym problemem reguluje prawo pracy. Temperatura oznaczająca upał wynosi 25°C dla pracy na otwartych przestrzeniach oraz 28°C dla pracy w zamkniętych pomieszczeniach. Pracodawca musi wówczas zapewnić odpowiednie warunki pracy.
Krótszych „dniówek” wynikających z upału pracownik nie musi odpracowywać i nie ma za nie obniżonego wynagrodzenia. Niektórzy pracodawcy organizują też specjalne pokoje relaksacyjne, w których można się odprężyć i odpocząć od upału.
Praca w upalne dni jest bardzo męcząca, dlatego warto zastosować się do znanych, skutecznych sposobów na radzenie sobie z wysokimi temperaturami. Jednym z nich jest picie dużych ilości wody – zgodnie z prawem, pracodawca musi zapewnić ciągły dostęp do wody wszystkim pracownikom. Warto dosypać do wody szczyptę soli, aby uzupełnić utracone z potem elektrolity. Można też wypróbować tradycyjny sposób Beduinów, którzy w czasie upałów wypijają szklankę gorącej i słodkiej herbaty. Takie postępowanie ma na celu wyrównanie temperatury ciała, przez co upał ma być nieco mniej odczuwalny. Czy ten sposób działa, każdy może ocenić na sobie.
Pracownikom biurowym, którzy nie mają możliwości korzystania z dobrodziejstw klimatyzacji, przydadzą się klasyczne wiatraczki. Ustawodawcy doskonale wiedzą, jak niebezpieczna może być praca w upale. Kodeks pracy szczegółowo reguluje więc kwestie związane z obowiązkami pracodawcy względem pracowników i dba o to, aby praca w czasie wysokich temperatur nie była zanadto uciążliwa.
To może Cię również zainteresować
