Pracownik - prawa i obowiązki

Zaległe wynagrodzenie - jak je odzyskać?

13 grudnia 2022

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 12 głosów

12 głosów

19 komentarzy
Zaległe wynagrodzenie - jak je odzyskać?
Gdy pracodawca przestaje wypłacać wynagrodzenie lub z dnia na dzień okazuje się, że firma przestaje istnieć, wielu pracowników zastanawia się, w jaki sposób dochodzić swoich roszczeń. Co robić, gdy pracodawca nie wypłaca pensji? Czy odzyskanie zaległego wynagrodzenia jest trudne?

Jak odzyskać zaległe wynagrodzenie za pracę?

Zwłaszcza współcześnie wiele słyszy się o upadku kolejnych firm. Międzynarodowy kryzys dotknął wiele podmiotów – zarówno mniejszych, jak i większych. Z niewypłacalnością pracodawcy wiążą się również kłopoty pracowników. W sytuacji, gdy nie dysponują oni należną im wypłatą, często sami zalegają z płatnościami. Warto jednak pamiętać, że ustawodawca chroni słabszą stronę stosunku pracy, czyli właśnie pracownika. Może on liczyć na szeroką pomoc, która  dotyczy również sytuacji, gdy pracodawca (lub były pracodawca) nie wypełnia swojego podstawowego obowiązku i nie wypłaca wynagrodzenia za pracę.

Taka sytuacja jest problematyczna dla większości pracowników i często powoduje utratę płynności finansowej. Warto więc wiedzieć, jak postarać się o otrzymanie zaległego wynagrodzenia, ponieważ bez naszych wysiłków czekanie, aż pracodawca wywiąże się z obowiązku, może okazać się daremne. W zależności od tego, jaki jest status prawny firmy, sięgnąć można po rozmaite narzędzia.

Skarga do PIP o niewypłacone wynagrodzenie

Bywa, że kłopoty finansowe firmy są przejściowe. Wówczas pracownicy są skłonni poczekać na wypłatę dzień lub dwa. Gdy jednak sytuacja powtarza się co miesiąc, zaś opóźnienia są coraz większe, rozwiązaniem może być przeprowadzenie kontroli w firmie przez inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy. Ten podmiot otrzymał od ustawodawcy szerokie kompetencje w zakresie kontrolowania pracodawców.

W przypadku, gdy sprawa dotyczy niewypłacanego pracownikowi wynagrodzenia, inspektorzy skupiają się głównie na dokładnym zapoznaniu się z dokumentacją pracowniczą. Dopiero wówczas stwierdzić można złamanie prawa pracownika do wynagrodzenia, które wiąże się ze ściśle określonymi w prawie konsekwencjami.

Opóźnione wynagrodzenie a Kodeks Pracy
Skutki nieterminowego wypłacania pensji przez pracodawcę określa art. 282 § 1 Kodeksu pracy

Pracodawca, który nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika, wysokość tego wynagrodzenia lub świadczenia bezpodstawnie obniża albo dokonuje bezpodstawnych potrąceń, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.

Faktycznie zatem inspektorzy mogą nie tylko zdyscyplinować pracodawcę, ale również ukarać go grzywną. W Polsce wciąż jeszcze często zdarzają się nadużycia w kwestii wynagrodzeń.

Diagram - odsetek firm łamiących przepisy o wynagrodzeniach

Szukasz pracy?
Dodana

Digital Trade Engagement Administrator

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Warszawa
Dodana
Dodana
Dodana

PRACOWNIK NAPRAWY PALET

E&A Agencja Zatrudnienia (nr KRAZ 385)

  • Holandia
Dodana

Źródło: https://rynekpracy.org/fiszki/3063/

Kontrola przeprowadzana przez pracowników PIP zawsze kończy się przygotowaniem stosownego dokumentu. Jeżeli inspektorzy stwierdzą, że w zakładzie pracy dochodzi do nadużyć, mogą skierować do podmiotu zatrudniającego:

  • wystąpienie – ma ono na celu wskazanie stwierdzonych nieprawidłowości i jednocześnie jest wezwaniem do ich usunięcia we wskazanym terminie,
  • nakaz płatniczy – wystawiany jest na podstawie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy i nakazuje pracodawcy dopełnienie formalności, czyli wypłacenie pracownikom wszelkich świadczeń, które przysługują im na podstawie zawartej umowy o pracę czy innych, obowiązujących w zakładzie pracy aktów prawa.

Inspektorzy PIP, co istotne, przeprowadzają kontrole w działających firmach. W przypadku kontroli dotyczącej wypłacania pracownikom wynagrodzeń należy zauważyć, że najczęściej przeprowadzane są one z uwagi na pisemne zawiadomienie zainteresowanych.

Źródło obrazka: zaplo.pl

Niewypłacone wynagrodzenie a upadłość pracodawcy

Należności wynikające ze stosunku pracy, choć nie zawsze w pełnej wysokości, mogą odzyskać również byli pracownicy. Organem, który został powołany do zajmowania się takimi sprawami, jest Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP).

Trzeba jednak podkreślić, że jego działalność jest ograniczona – najczęściej pieniądze, które pracownik uzyskuje z Funduszu, nie wyczerpują jego roszczeń w stosunku do byłego pracodawcy. Dlaczego? Przede wszystkim Fundusz jest zobowiązany wypłacać świadczenia tym pracownikom, których pracodawca stał się niewypłacalny m.in. z uwagi na fakt ogłoszenia upadłości czy też w stosunku do którego sąd oddalił wniosek o upadłość z uwagi na fakt, że majątek firmy nie jest wystarczający, aby pokryć koszty przeprowadzenia postępowania upadłościowego.

Pracownik, który chce skorzystać z pomocy FGŚP, powinien w pierwszej kolejności wystąpić o zaliczkę na poczet należności. Procedura starania się o pieniądze, co jest minusem, jest dość czasochłonna i wymaga dopełnienia kilku formalności.

Warto wiedzieć!
Już w przypadku chęci uzyskania zaliczki konieczne jest złożenie wniosku do Marszałka Województwa.

Pismo powinno przy tym zawierać liczne załączniki, z których jasno wynikać będzie nie tylko fakt zawarcia umowy z pracodawcą, ale również to, że nie wypłacił on należnych świadczeń (np. umowa o pracę, wskazanie numeru sprawy toczącej się w sądzie, kserokopia dokumentów płacowych z firmy).

Ograniczeniem jest też czas – pracownicy nie będą mogli skutecznie wnioskować o wypłatę zaliczki kilka dni po złożeniu wniosku o upadłość, gdyż FGŚP wypłaca takie świadczenia dopiero wówczas, gdy pracodawca nie wykonuje działalności przez okres dłuższy niż 2 miesiące.

Pozew do sądu pracy o wypłatę wynagrodzenia

Wniesienie pozwu do sądu o zapłatę jest rozwiązaniem dla każdego pracownika, który nie otrzymał wynagrodzenia. Skorzystać z niego powinni jednak ci pracownicy, którzy rozstali się z pracodawcą prowadzącym w dalszym ciągu działalność gospodarczą. Wówczas istnieje największa szansa na odzyskanie zaległego wynagrodzenia na drodze egzekucji sądowej (komornik sądowy może zablokować np. konta firmy).

Choć proces taki może trwać, pracownik ma przynajmniej pewność, że w końcu zostanie mu zwrócona cała należność, o ile oczywiście wszystkie fakty i dokumenty przemawiają za jego racją. Z punktu widzenia pracownika taka forma dochodzenia należności nie pociąga za sobą kosztów, chyba że wartość sporu przekracza 50 000 zł.

Wezwanie do zapłaty zaległego wynagrodzenia

Wiele osób oszukanych przez pracodawców ma problem z odzyskaniem zaległego wynagrodzenia. Niestety nie każdy wie co robić, gdy pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia. Umowa zlecenie czy umowa o pracę – bez względu na rodzaj stosunku pracy podstawowym obowiązkiem pracodawcy jest wypłata wynagrodzenia pracownikom. W przypadku tzw. umów śmieciowych pracownicy nie są co prawda chronieni przepisami prawa pracy, ale mają możliwość skorzystania z niektórych uprawnień i mechanizmów. Przede wszystkim w takiej sytuacji pracownicy mogą dochodzić zapłaty wynagrodzenia za pomocą wezwania do zapłaty określonej sumy – do kwoty wynagrodzenia należy wówczas doliczyć odsetki od wynagrodzenia.

Video

W wezwaniu muszą znaleźć się dane teleadresowe pracownika oraz pracodawcy, a także data i miejsce złożenia dokumentu. Konieczne jest ustalenie terminu zapłaty – standardowo jest to 7 dni. Dokument należy wysłać listem potwierdzonym za potwierdzeniem odbioru. Wystosowanie wezwania do wypłaty wynagrodzenia daje możliwość skierowania sprawy na drogę sądową – wówczas można uzyskać nakaz zapłaty. Pozew o wypłatę zaległego wynagrodzenia można złożyć, jeśli zapłata nie nastąpiła pomimo wystosowanego wezwania.

Osoba, która dochodzi wynagrodzenia na podstawie umowy cywilnoprawnej, może złożyć pozew w sądzie powszechnym, w wydziale cywilnym. Ponadto, jeśli roszczenie nie przekracza 75 tysięcy złotych, to sprawę rozpatruje sąd rejonowy, jeśli kwota jest większa, sprawa rozpatrywana jest przez sąd okręgowy. Wraz z żądaniem wypłaty zaległego wynagrodzenia powód ma też prawo do żądania zapłaty odsetek, które są naliczane w ustawowej wysokości, wynoszącej 7% w stosunku rocznym od wynagrodzenia brutto.

Kwestie związane z tym, jak odzyskać zaległe wynagrodzenie od byłego pracodawcy, są określone przepisami, jednak większość z nich dotyczy tylko umowy o pracę. W przypadku umów cywilnoprawnych często dodatkowo trzeba złożyć pozew o ustalenie stosunku pracy oraz przedstawić w sądzie dowody zatrudnienia. Skutecznym rozwiązaniem jest również skarga na pracodawcę do Państwowej Inspekcji Pracy.

To może Cię również zainteresować

Wynagrodzenie - wszystko co powinieneś o nim wiedzieć

Najczęściej zadawane pytania

Co zrobić, gdy pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia?

W sytuacji, gdy pracodawca nie zapłacił nam za pracę, powinniśmy zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy. Ta, po dokonaniu kontroli i wykryciu złamania praw pracownika przedłoży pracodawcy wystąpienie ze stwierdzeniem nieprawidłowości i/lub nakaz zapłaty. Jeśli nadal nie uzyskamy wówczas wynagrodzenia, można złożyć pozew do sądu.

Co z wynagrodzeniem w sytuacji upadłości firmy?

Gdy przedsiębiorstwo ogłasza upadłość i nie jest wypłacalne, pracownikom pozbawionym wypłat przysługuje wynagrodzenie ze specjalnego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, wynoszą one jednak określone minimum, a więc niekoniecznie faktyczną kwotę, którą według umowy o pracę miał otrzymać pracownik.

Jakie są skutki opóźnień w wypłacie wynagrodzenia?

Pracodawca, który nie wypłaca pracownikowi wynagrodzenia lub wypłaca je z opóźnieniem, według Kodeksu pracy podlega karze grzywny o wysokości od 1 000 zł do nawet 30 000 zł.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

19 komentarzy

Łukasz m

Łukasz m

Bardzo cenne informacje! Mam nadzieję, że nie będę musiała korzystać z tych porad, ale jeśli coś takiego się wydarzy, to będę wiedzieć, co zrobić. Dzięki za ten artykuł!
Buba

Buba

Artykuł jest bardzo ważny dla pracodawców, ponieważ pomaga uniknąć kłopotów z pracownikami i legalnie rozwiązać sytuacje z niewypłacanym wynagrodzeniem. Polecam zapoznać się z nim i działać zgodnie z prawem.
Emka

Emka

Chociaż jest to temat nieprzyjemny, jestem wdzięczny za wiedzę, którą mogę zdobyć z tego artykułu. Warto poznać swoje prawa i wiedzieć, jakie narzędzia są dostępne w razie nieotrzymania wynagrodzenia.
Załamanaksięgowaprzed20

Załamanaksięgowaprzed20

Bardzo fajnie, że taki artykuł powstał, ponieważ wiele osób nie wie, jak postępować, gdy pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia. Ważne, żeby zawsze walczyć o swoje prawa i nie rezygnować.
Stefan

Stefan

Jesteście dla mnie świetną inspiracją, bo dzięki takim artykułom wiem, na co powinnam zwracać uwagę przy szukaniu zatrudnienia. Cieszę się, że czasem ktoś myśli o nas, osobach bezrobotnych.
relax

relax

Dobrze mieć taki artykuł pod ręką, ponieważ pozwala to uniknąć nieporozumień między pracownikiem a pracodawcą w kwestii wynagrodzenia. Wszystkim pracodawcom polecam przeczytać i zapamiętać, co warto zrobić, gdy jakaś sytuacja się pojawi.
Lori

Lori

Cieszę się, że taki artykuł istnieje, ponieważ w momencie poszukiwania nowej pracy to ważne, żeby wiedzieć, jakie przysługują nam prawa i jakiej pomocy możemy szukać, gdybyśmy nie otrzymali wynagrodzenia.
fan żużla

fan żużla

To, że ten artykuł istnieje jest bardzo potrzebne. Słyszałem o wielu przypadkach, w których pracownikom nie wypłacano pieniędzy. Mam nadzieję, że każdy znajdzie w nim coś dla siebie.
Dobrosława

Dobrosława

Jako osoba bezrobotna, czytanie takiego artykułu tylko budzi we mnie niepokój. Mam nadzieję, że kiedy znajdę pracę, nie spotkam się z sytuacją, że mój pracodawca nie wypłaci mi pieniędzy za wykonaną pracę.
Jeremi

Jeremi

Artykuł jest bardzo pouczający i przydatny dla każdego pracodawcy. Warto się z nim zapoznać, aby nie popełniać błędów w wypłacie wynagrodzenia pracownikom.
Lech

Lech

To jest bardzo ważne, żeby wiedzieć jak odzyskać pieniądze za pracę. Często ludzie przejmują się, że nie dostaną swojej należności, a takie informacje są bardzo pomocne i dają nadzieję.
Burek

Burek

Jak widać wszystkie sytuacje są inne. Niby są oczywiste przepisy ale żeby odzyskać swoje to nie zawsze jest tak jak jest opisane.
Redzyńska

Redzyńska

Mąż pracował do 31marca 2021 r .Został zwolniony z pracy przed okresem chronionym .W maju skończył 61 lat.W maju otworzył swoją działalność gospodarczą po na byłego pracodawcy i nadal u niego pracował .Za czerwiec nie dostał wynagrodzenia i nadal czeka .Próbował się z pracodawcą kontaktować ,ale nie odbierał telefonu i nie reagował na SMS.W lipcu się odezwał przez SMS i zapytał ile godzin pracował w czerwcu ,i do tej pory pieniędzy nie ma .Czy w takiej sytuacji mąż ma szansę na odzyskanie wynagrodzenia
Union

Union

Ja nie mam kasy już za 2 miesiące i żadnego kontaktu z szefami . Jest ich 2. Byli małżonkowie. Szefowa twierdzi że nie może bo ja mąż wykreślił z KRSu a szef w USA. Nie odbiera telefonów anisili. Nie mogę rozwiązać umowy. Nie mogę się zarejestrować w UP. PIP był. Firma zamknięta to olali. A ja jestem na skraju załamania.
justyna

justyna

Od czerwca 2020 r.czekam na wypłatę za 3 miesiące. Sąd wysłał nakaz zapłaty do pracodawcy,pracodawca to olał. Komornik sądowy też nic nie wyegzekwował, bo pani pracodawca nie ma nic na siebie ,zdążyła przepisać. Zgłosiłam więc sprawę do firmy windykacyjnej prywatnie i czekam .
igor

igor

od pazdziernika do stycznia zostałem bez kasy zgłoszone do pip i nikt nie pyta czy mam za co zyc chory kraj i system i takich padalcow się nie zamyka
Bartosz

Bartosz

Też ciekawa rzecz gdyż z jednej strony jest to proste a czytając prasę widać jak wiele problemów mają ludzie np. z odzyskaniem swoich pieniędzy bo firma nie płąci. Prawo prawem a konkrety to inna rzecz.
pracownik BZ

pracownik BZ

Czasami pracodawca się pomylił i nie wypłacił mi pieniędzy za wykonana pracę. Idę o księgowości. Jeśli przyczyna jest inna, udaję się do PIP. Nikt chyba nie chce pracować za darmo.
Łamignat

Łamignat

Jak bym był w takiej sytuacji to każdy taki tekst jest na wagę złota. Trzeba wszystkie środki podjąć by zrealizować to wszystko jak należy i osiągnąć wyznaczony efekt.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.