Spis treści
Psychologowie twierdzą, że prokrastynacja dotyka najczęściej uczniów i studentów. To właśnie te grupy osób mają największy problem z bieżącym wykonywaniem zadań. Odkładanie nauki niesie za sobą poważne skutki – uczeń lub student nie jest w stanie fizycznie nadrobić braków, w efekcie czego jego wiedza jest niepełna.
Choć prokrastynacja kojarzy się głównie z nauką, to jednak coraz częściej zjawisko to omawia się w odniesieniu do pracowników biurowych. Codziennie mierzą się oni z konkretnymi zadaniami, jednak najczęściej, samodzielnie zarządzają swoim czasem pracy. To właśnie sprawia, że nie zawsze są w stanie ustalić priorytety i rozsądnie rozplanować swój czas pracy.
Przyczyny prokrastynacji
Przyczyny prokrastynacji są różne i mogą się różnić w zależności od osoby. Jednak często są one powiązane z lękiem, niepewnością, brakiem motywacji lub problemami z koncentracją. W przypadku pracowników prokrastynacja może wynikać z braku jasności co do oczekiwań dotyczących pracy, obaw o ocenę przez innych, a także z presji związanej z realizacją dużej liczby zadań w krótkim czasie. Dlatego ważne jest, aby pracodawcy byli świadomi tych przyczyn i wprowadzali strategie zarządzania stresem, które mogą pomóc pracownikom zwiększyć produktywność i zmniejszyć prokrastynację.
Prokrastynacja w prowadzeniu biznesu
Prokrastynacja może mieć szczególnie niekorzystny wpływ na prowadzenie biznesu. Odkładanie rzeczy na później w kontekście biznesowym może prowadzić do opóźnień, utraty okazji biznesowych, a nawet niezdolności do spełnienia oczekiwań klientów. Przyczyną może być lęk przed podejmowaniem decyzji lub obawa przed niepowodzeniem. Prokrastynacja w biznesie może również wynikać z przekonania, że mamy za mało czasu, zasobów lub umiejętności do skutecznego zarządzania wszystkimi aspektami działalności. Jest to jednak błędne myślenie, które może przynieść poważne konsekwencje dla naszej kariery zawodowej.
Radzenie sobie z prokrastynacją
Radzenie sobie z prokrastynacją nie jest łatwe, ale jest jak najbardziej możliwe. Pierwszym i najważniejszym krokiem jest zrozumienie, że jest to rzecz powszechna, normalna, dotyczy w zasadzie nas wszystkich w mniejszym lub większym stopniu i można skutecznie z nią walczyć.
Poniżej przedstawimy kilka wskazówek, które można zastosować u siebie:
1. Rozłóż zadania na etapy
Często rezygnujemy z podejmowania działania, bo przeraża nas jego skala. W takim przypadku warto rozłożyć dane zadane na kolejne kroki, które są możliwe do określenia w czasie i wykonania w sprecyzowanej przyszłości. Każdy zamknięty etap to mały sukces, który motywuje do osiągania kolejnych.
2. Wybierz porę i się jej trzymaj
Masz kłopot z wdrożeniem nowego nawyku? Obiecujesz sobie, że zaczniesz chodzić na spacery, ale ciągle nie możesz się zebrać? Określ konkretny moment w ciągu dnia, kiedy ma się to wydarzyć i trzymaj się tego. Dobrze jest połączyć to z nawykiem, który już istnieje. Na przykład — będę chodzić na 20-minutowy spacer codziennie rano, po umyciu zębów. Nawyk mycia zębów już mamy, więc w ten sposób pójdzie łatwiej.
3. Wyznacz nagrodę
Ciągle odkładasz na później wykonanie jakichś zadań? Obiecaj sobie nagrodę, którą sobie podarujesz, gdy je wykonasz. Lubisz słuchać podcastów? Zdecyduj, że od dziś, będziesz ich słuchać tylko na spacerze. W ten sposób wzmocnisz pierwszy i drugi punkt tej listy.
4. Nazywaj rzeczy, które robisz
Masz tendencję do scrollowania social mediów godzinami? Powiedz do siebie "przeglądam bezmyślnie instagram już od pół godziny". Ta metoda pozwala na szybkie oprzytomnienie i zauważenie, że po prostu marnujemy czas.
5. Nie przekombinuj
Często mamy tendencję to nadmiernego analizowania i czekania na odpowiedni moment, żeby rozpocząć jakieś działanie, projekt, czy podjęcie ważnej decyzji. Uważamy, że nie mamy wystarczających umiejętności, czy innych zasobów, aby wystartować z danym działaniem. To zgubne myślenie. Wyznaczmy czas, w którym najpóźniej rozpoczniemy działanie i trzymajmy się go. Zacznijmy pracować z zasobami, które uda nam się do tego czasu zgromadzić.
6. Nie bądź przesadnym optymistą
Nadmierny optymizm często idzie w parze z prokrastynacją. Uważamy, że mamy jeszcze bardzo dużo czasu na wykonanie jakiegoś zadania i nie musimy jeszcze się zabierać do pracy. Tutaj niestety ma zastosowanie tzw. Prawo Hofstadtera, czyli:
Biorąc pod uwagę wspomniane prawo, warto planować rzeczy z odpowiednim zapasem.
7. Obawa przed porażką
Strach przed poniesieniem porażki może być obezwładniający. Boimy się, że coś nam się nie uda, że jest za bardzo ryzykowne i przez to rezygnujemy. W takiej sytuacji warto na początku ograniczyć ryzyko. Np. jeśli naszym celem jest porzucenie etatu i uruchomienie swojej własnej firmy, zacznijmy od działalności po godzinach.
8. Przemęczenie
Na koniec rzecz, którą bardzo często pomijamy, czyli regeneracja. Jeśli jesteśmy przepracowani, przebodźcowani, przemęczeni to nie liczmy na to, że będziemy mieć energię na cokolwiek. Musimy zadbać o dobry sen, ćwiczenia i odpowiednią dietę.
Perfekcjonizm, który zabija…
Pracownicy, którzy zauważyli, że mają problem z odkładaniem wykonania czynności na później, najczęściej są perfekcjonistami. Uważają, że zadanie musi zostać wykonanie dokładnie tak, jak to zaplanowali. Jeżeli w trakcie jego wykonywania odejdą od założeń, to efekt końcowy nie będzie ich zadowalał. Co gorsza, nawet realizacja zadania zgodnie z wytycznymi nie będzie satysfakcjonująca.
Prokrastynacja ma swoje źródło w lęku. Autor artykułu: „Prokrastynacja. Czym jest i jak z nią walczyć?” wyróżnia pięć grup lęków. Charakterystyczne są jednak dwa: lęk przed porażką i lęk przed sukcesem. Niezależnie od tego, z jakim efektem prokrastynator zakończy zadanie, będzie niezadowolony.
W pracy planuj przerwy i odpoczynek
Jako osoba mająca problem z planowaniem i wykonywaniem zadań, musisz pamiętać również o uwzględnieniu czasu na wypoczynek. W pracy powinieneś docenić możliwość skorzystania z przerwy. Pauzy nie są czasem bezproduktywnym, ale niezbędnym do tego, aby Twój organizm funkcjonował w prawidłowy sposób.
Pamiętać, że jako pracownik biurowy możesz samodzielnie organizować swój czas pracy, zatem tylko od Ciebie zależy, kiedy zrobisz sobie przerwę. Poznając swoje możliwości, będziesz wiedział, w którym momencie dnia Twój organizm potrzebuje chwili regeneracji. Zwróć przy tym uwagę na swoją dietę – czy jest odpowiednio zbilansowana i dostarcza do Twojego organizmu wystarczającą ilość energii? Choć zmian nie zauważysz od razu, to wykonanie pierwszych kroków sprawi, że łatwiej będzie Ci funkcjonować w pracy – staniesz się po prostu lepszym pracownikiem.
5 ciekawostek dotyczących prokrastynacji w biurze
Ciało a umysł
Prokrastynacja ma często zaskakujące źródła. Badania sugerują, że czasami nie jest to tylko kwestia lenistwa czy braku motywacji, ale może wynikać także z fizjologicznych reakcji organizmu. Na przykład, ludzki mózg może reagować na niepewność związaną z zadaniem, wchodząc w stan „walki lub ucieczki”, co prowadzi do prokrastynacji.
Efekt Placebo
Ciekawym zjawiskiem w walce z prokrastynacją jest tzw. "efekt placebo". Nawet jeśli osoba wierzy, że używany przez nią środek lub technika nie jest skuteczna, może ona nadal doświadczyć poprawy w wydajności, jeśli tylko wierzy w skuteczność samej próby radzenia sobie z prokrastynacją.
Porównywanie się z innymi
Porównywanie się z innymi może być zarówno pomocne, jak i szkodliwe w kontekście prokrastynacji. Jeśli ktoś porównuje się z kimś, kto radzi sobie lepiej, może to zmotywować do działania. Jednak często porównywanie się z innymi, szczególnie z tymi, którzy zdają się być mniej prokrastynujący, może prowadzić do poczucia bezwartościowości i jeszcze większej prokrastynacji.
Zjawisko przechwycenia uwagi
Prokrastynacja często idzie w parze z zjawiskiem przechwycenia uwagi, czyli skłonnością do odkładania ważnych zadań na rzecz tych bardziej przyjemnych lub natychmiastowych. Technologie cyfrowe, takie jak media społecznościowe czy gry komputerowe, mogą być szczególnie silnymi czynnikami przechwytywania uwagi i prowadzić do prokrastynacji.
Efekt kolegów zespołowych
Otoczenie pracy ma ogromny wpływ na nasze zachowania, w tym również na prokrastynację. Badania wykazały, że osoby pracujące w zespole z tendencją do prokrastynacji mają większe prawdopodobieństwo, że same będą prokrastynować. Z kolei praca w zespole z osobami, które wykazują się wysoką dyscypliną i motywacją, może pomóc w zmniejszeniu prokrastynacji poprzez stworzenie pozytywnego wzorca zachowań.
To może Cię również zainteresować