Spis treści
Dwa rodzaje szkoleń
Szkolenia, w których uczestniczyć muszą osoby świadczące prace można podzielić na dwa rodzaje. Z jednej strony to instruktaż ogólny, z drugiej zaś stanowiskowy. Należy przy tym podkreślić, że pracodawca nie może dopuścić do pracy osoby, która nie posiada stosownych kwalifikacji lub też umiejętności. Ponadto, każdy pracownik powinien też być odpowiednio zaznajomiony z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Szkolenie zatrudnionego w tym zakresie musi odbyć się przed dopuszczeniem go do wykonywania powierzonych mu obowiązków. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której pracownik podejmuje pracę na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym samym pracodawcą stosunku umowy o pracę.
Kiedy instruktaż ogólny?
Najprościej mówiąc ten rodzaj szkolenia powinien umożliwić wszystkim nowo zatrudnionym osobom zapoznanie się zarówno z podstawowymi przepisami z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy, jak i zasadami udzielania pierwszej pomocy w przypadku wypadku. Obejmuje on pracowników, z którymi pracodawca nawiązał umowę o pracę, jak i studentów, którzy odbywają u zatrudniającego praktykę studencką. Instruktaż ogólny będzie musiał też przejść każdy uczeń szkoły zawodowej, który zatrudniony zostanie w celu praktycznej nauki zawodu.
Kto przeprowadza szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy?
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy, szkolenie zarówno wstępne, jak i okresowe może być prowadzone zarówno przez pracodawcę, jak i jednostki, które są do tego uprawnione. W drugim przypadku dzieje się tak na wyraźne zlecenie podmiotu zatrudniającego, który nawiązuje w tym zakresie stosowną umowę z jednostką. Z drugiej strony warto wskazać, że ,,szkolenie osób będących pracodawcami, pracowników służby BHP oraz instruktorów i wykładowców tematyki bezpieczeństwa i higieny pracy prowadzą jednostki organizacyjne".
Jak często?
Częstotliwość szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy również zostały określone w powyżej wymienionym Rozporządzeniu. I tak, szkolenie okresowe pracowników, którzy zatrudnieni są na stanowiskach robotniczych pracodawca ma obowiązek przeprowadzać w formie instruktażu nie rzadziej niż raz na 3 lata. Jeżeli na stanowiskach tych występują szczególnie duże zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia zatrudnionych, niezbędne jest przeprowadzanie szkoleń nie rzadziej niż raz w roku. Pozostali pracownicy, jak i pracodawcy powinni odbywać szkolenia w formie kursu, seminarium lub też samokształcenia przynajmniej raz na 5 lat. Wyjątkiem są tu pracownicy administracyjno-biurowi, którzy mogą szkolenie odbywać raz na 6 lat.
Instruktaż stanowiskowy
Jak sama nazwa wskazuje, ta forma szkolenia ma zapoznać pracownika z jego podstawowymi obowiązkami na danym stanowisku pracy. Pracodawca powinien go przeprowadzić przed dopuszczeniem zatrudnionego do pracy i musi być on dostosowany do stanowiska, które obejmie pracownik. Zgodnie z §11.1 instruktaż ten przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy na określonym stanowisku:
- pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych,
- pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa powyżej,
- ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.
Jeżeli pracownik wykonuje pracę na kilku stanowiskach, to powinien on odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk. Takie szkolenie należy również przeprowadzić w przypadku istotnych zmian. Mowa choćby o sytuacji, w której na dane stanowisko wprowadza się substancje o działaniu szkodliwym dla zdrowia lub też niebezpiecznym. Wówczas odpowiednio przeprowadzone szkolenie pozwoli zatrudnionemu wykonywać obowiązki w sposób bezpieczny.
Nie ma jednej odpowiedzi na pytanie, jak długo powinien trwać instruktaż stanowiskowy. Czas jego trwania powinien być uzależniony od kilku czynników. Ważne jest dotychczasowe doświadczenie zatrudnionego, jak również jego staż pracy. Pracodawca powinien wziąć pod uwagę również rodzaj dotychczas wykonywanej przez zatrudnionego pracy, jak również zagrożenia, na które był on narażony. Instruktaż szkoleniowy, zgodnie z §11. 5 powyżej przywołanego Rozporządzenia, przeprowadza pracodawca lub też osoba przez niego wyznaczona. W drugim przypadku powinna ona posiadać odpowiednie kwalifikacje, jak również doświadczenie zawodowe i być też właściwie przeszkolona w zakresie przeprowadzania instruktażu stanowiskowego.
Etapy przeprowadzania instruktażu stanowiskowego
Proces instruktażu stanowiskowego obejmuje kilka etapów, z których każdy przyczynia się do wszechstronnego rozwoju pracownika. Przeanalizujmy kluczowe etapy:
- Planowanie - na tym etapie pracodawca lub wyznaczony personel szkoleniowy identyfikuje konkretne potrzeby szkoleniowe pracowników na podstawie ich ról i odpowiedzialności. Tworzą strukturalny plan, aby skutecznie sprostać tym potrzebom.
- Przygotowanie - przed rozpoczęciem szkolenia przygotowywane są niezbędne materiały, dokumenty i środki szkoleniowe. Może to obejmować pisemne wytyczne, protokoły bezpieczeństwa i inne materiały istotne dla procesu szkoleniowego.
- Przeprowadzenie szkolenia - w tym etapie odbywa się właściwe szkolenie. Pracownicy otrzymują praktyczne wskazówki dotyczące swoich zadań, procedur bezpieczeństwa oraz innych istotnych informacji związanych z ich stanowiskami.
- Ocena - po zakończeniu szkolenia oceniana jest wiedza i umiejętności pracowników, aby upewnić się, że opanowali wymaganą wiedzę i umiejętności. W razie potrzeby dostarczana jest informacja zwrotna w celu uzupełnienia ewentualnych braków lub poprawy wyników.
- Dokumentacja - dokładna dokumentacja jest kluczowym aspektem instruktażu stanowiskowego. Zachowuje się zapisy ze szkoleń, wyniki ocen pracowników oraz wszelkie uzyskane certyfikaty w celu przyszłego odwołania się i wypełnienia wymogów związanych z przepisami.
Cele i korzyści prowadzenia instruktażu
Główne cele instruktażu stanowiskowego to rozwijanie umiejętności i wiedzy pracowników, zapoznanie ich z procedurami firmy oraz wzbudzenie pewności siebie w wykonywaniu obowiązków. Dzięki wszechstronnemu szkoleniu można stworzyć kompetentną i samodzielnie działającą załogę, która pozytywnie wpływa na rozwój Twojej firmy.
Korzyści płynące z przeprowadzenia instruktażu stanowiskowego są liczne. Po pierwsze, minimalizuje ryzyko wypadków i urazów w miejscu pracy, promując świadomość bezpieczeństwa wśród pracowników. Po drugie, zmniejsza prawdopodobieństwo popełnienia błędów i poprawia efektywność operacyjną, co przekłada się na ogólną produktywność. Po trzecie, dobrze przeszkoleni pracownicy są bardziej zmotywowani i zadowoleni z pracy, co prowadzi do wyższych wskaźników retencji i lepszego morale.
Instruktaż stanowiskowy | |
---|---|
Cele | Zapoznanie z zadaniami i procedurami pracy, rozwijanie umiejętności, budowanie pewności siebie, poprawa efektywności i produktywności. |
Etapy | 1. Planowanie - identyfikacja potrzeb szkoleniowych. 2. Przygotowanie - materiały i dokumenty. 3. Przeprowadzenie - konkretne szkolenie. 4. Ocena - sprawdzenie wyników. |
Korzyści | Minimalizacja ryzyka wypadków, redukcja błędów, zwiększenie produktywności, motywacja pracowników i lepsze morale. |
Zgodność i bezpieczeństwo | Przestrzeganie przepisów, tworzenie bezpiecznego środowiska pracy, pozytywny wizerunek firmy. |
Inwestując w wszechstronne i dopasowane szkolenia, tworzysz wykwalifikowaną i świadomą bezpieczeństwa kadrę pracowniczą. Pamiętaj, że zapewnienie odpowiedniego szkolenia to nie tylko wymaganie prawne, ale strategiczny krok w kierunku rozwoju i prosperowania Twojej firmy. Postaw więc na szkolenia wstępne dla nowoprzyjętych pracowników i instruktaż stanowiskowy dla sukcesu i wzrostu Twojego przedsiębiorstwa!
To może Cię również zainteresować