Spis treści
Umowa cywilnoprawna a BHP
Zgodnie z art. 304 § 1 Kodeksu pracy: Pracodawca jest zobowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą. Jednocześnie, co powinien wiedzieć pracodawca, przepisy nie rozstrzygają jednoznacznie, w jaki sposób powinien on wypełnić spoczywający na nim obowiązek. Z tego też względu w praktyce przyjmuje się, że jeżeli rodzaj wykonywanej pracy czy stopień zagrożeń pozwalałby na dopuszczenie — przy umowie o pracę — tylko osób z odpowiednią wiedzą i przeszkolonych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, to pracodawca powinien wymagać od osoby, którą zatrudnia w oparciu o umowę cywilnoprawną odbycia odpowiedniego szkolenia w zakresie bhp.
Rusztowania, Niemcy, umowa o pracę, nawet 3200 € brutto
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Katowice
Operator wózka widłowego UDT
Human & Hunter Sp. Z O.O.
- Wrocław
- 5 400-6 400 zł / mc
( PS ) Operator maszyn
SGP APT Sp. z o.o.
- Słupca
Sortowanie paczek - Praca dodatkowa - ul. Ciepłownicza KRAKÓW
TWG Polska Sp. z o.o.
- Kraków
- 29-34 zł / h
Obowiązki pracownika w zakresie BHP przy umowie cywilnoprawnej
Każdy zatrudniony jest zobowiązany do przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa. Ten obowiązek zapisany został w art. 211 Kodeksu pracy.
- znać przepisy, zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w odpowiednich szkoleniach czy instruktażach, jak również poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
- wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami, stosować się do wydawanych przez przełożonych poleceń i wskazówek,
- dbać o porządek i stan używanych na danym stanowisku pracy maszyn, narzędzi czy sprzętu,
- współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w zakresie wypełniania obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.
Wynika więc z tego jednoznacznie, że pracodawca może od pracownika zatrudnionego na podstawie umowy cywilnoprawnej wymagać odbycia szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Co więcej, podmiot zatrudniający może również żądać przedstawienia dokumentu, który potwierdzałby, że pracownik poddał się badaniom lekarskim.
O kwestiach BHP decyduje zleceniodawca
O konieczności przeprowadzenia szkolenia czy badań profilaktycznych w każdym przypadku powinien zdecydować podmiot organizujący pracę. Podejmując decyzję, powinien on pamiętać o konieczności zapewnienia zleceniobiorcy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Takie stanowisko potwierdził Sąd Apelacyjny w Katowicach z dnia 4 kwietnia 2013 roku (sygn. akt AUa 935/12) wskazując, że choć umowa zlecenie różni się w wielu punktach od umowy o pracę, to jednak nakłada na podmiot zatrudniający obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy. Temu zaś służy nie tylko przeszkolenie pracownika, ale również wykonanie badań wstępnych. I choć nie ma bezwzględnego obowiązku kierowania wszystkich zleceniobiorców na szkolenia czy badania, to pracodawca powinien zastanowić się, czy swoim działaniem nie naraża na niebezpieczeństwo osoby, którą zatrudnia.
Kwestia odpłatności za BHP przy umowach cywilnoprawnych
Pracownik, który świadczy pracę w oparciu o umowę o pracę, nie jest zobowiązany pokrywać należności za badania wstępne, czy kurs z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W takim wypadku wszelkie koszty zawsze obciążają pracodawcę i nie ma wyjątków od tej reguły. Nieco inaczej jest w przypadku umów cywilnoprawnych (o dzieło i zlecenie). W takim przypadku podmiot zatrudniający może wystąpić z żądaniem, aby zleceniobiorca partycypował w ponoszonych przez niego kosztach. Wysokość tych kosztów strony powinny ustalić samodzielnie. Z drugiej strony należy wskazać, że jeżeli zawarta pomiędzy stronami umowa nie rozstrzyga tej kwestii, to należy przyjąć, że pracodawca, jako podmiot, który organizuje pracę i jest zobowiązany do zapewniania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy — ponosi również koszty związane z przeszkoleniem zleceniobiorcy.
Umowa cywilnoprawna a przepisy BHP
Każdy pracodawca przed powiększeniem załogi o nowych pracowników powinien zainteresować się także zagadnieniem: umowa zlecenie a badania lekarskie i szkolenie BHP.
- Nie można jednoznacznie określić, że każda osoba zatrudniona na umowie śmieciowej musi przed pierwszym dniem pracy odbyć badania lekarskie. Najczęściej jest to dobra wola pracodawcy, czy je w ogóle zleci.
- Trochę inaczej jest z kwestią umowa zlecenie a BHP. Oczywiście nie podlega wątpliwości to, że przepisy BHP dla pracownika powinny być jasne, dlatego, jeśli tylko mamy taką możliwość, to lepiej go w tym zakresie przeszkolić.
- Obowiązek przeprowadzenia szkolenia BHP nawet dla pracowników na umowach zlecenie pojawia się wtedy, gdy będą oni wykonywać obowiązki wiążące się z zagrożeniem wystąpienia wypadku przy pracy. Ma to miejsce na przykład w przypadku pracy na produkcji czy z kontaktem z chemikaliami, które mogą źle wpłynąć na zdrowie pracownika.
Warto podkreślić, że przepisy bhp w pracy jasno mówią, iż na pracodawcy ciąży obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, bez względu na to, w jakiej formie zatrudnia swoich pracowników. Dlatego przepisy bhp dla pracownika na umowie zlecenie też mają zastosowanie i każdy przedsiębiorca musi się z nimi zapoznać.
Warto też wiedzieć, że jeśli obowiązki, jakie pracownik zatrudniony na umowie zlecenie mogą w pewien sposób zagrażać jego zdrowiu, jak np. praca w wymuszonej pozycji przy hali produkcyjnej, to w takim przypadku skierowanie pracownika na badania wstępne lekarskie, a następnie okresowe może okazać się niezbędne.
Każdy pracownik, nawet zatrudniony na umowie zlecenie, powinien zostać zapoznany z regulaminem pracy i powinien także orientować się w przepisach i zasadach bezpieczeństwa i higieny pracy. Tylko w ten sposób będzie mógł wykonywać swoją pracę zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami, stosując się także do poleceń i wskazówek jego przełożonych.
To może Cię również zainteresować
