Spis treści
Aktualnie szkolenia, jak i kursy podnoszące kwalifikacje zawodowe pracowników odbywać mogą się zarówno z inicjatywy pracodawcy lub też za jego zgodą. Warto zauważyć, że kwestia praw, jak i obowiązków stron jest szczegółowo przedstawiona w ustawodawstwie. Mowa tu przede wszystkim o art. 102-103 Kodeksu pracy. Z drugiej jednak strony brak jest kompleksowych informacji na temat kwestii zaliczania czasu szkoleń do godzin pracy. Wobec powyższego zainteresowani pracodawcy czerpią wiedzę zarówno z doktryny, jak i orzeczeń sądowych. Niestety, głosy w tej kwestii są podzielone.
Co warto wiedzieć o szkoleniach?
Każdy pracownik, który ma świadczyć pracę w oparciu o umowę o pracę, musi posiadać nie tylko niezbędne kwalifikacje, ale również powinien mieć dostateczną wiedzę w zakresie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. I tylko właśnie w zakresie tych szkoleń ustawodawca wskazał, że odbywają się one zarówno w czasie pracy, jak i na koszt pracodawcy. Na taki stan rzeczy wskazuje bezpośrednio treść art. 237 § 3 Kodeksu pracy: Szkolenia, o których mowa w § 2 (czyli szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy) odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy. W przypadku innych szkoleń brak jest dokładnych wytycznych co też, jak podkreślono powyżej, sprawia, że w doktrynie, jak i orzecznictwie powstają różnorodne stanowiska.
W zakresie ewentualnej odpłatności i zaliczenia czasu szkoleń do czasu pracy, w samej doktrynie, wykształciły się aż 3 stanowiska. Z jednej zatem strony znajdują się specjaliści, którzy twierdzą, że czas ten powinien być zaliczany do czasu pracy. Powołują się oni przy tym na treść z art. 100 § 1 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim: Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę.
Inni eksperci z zakresu prawa wskazują, że tylko szkolenie z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy należy wliczać do czasu pracy pracowników, gdyż to bezpośrednio wynika z przepisów. Inaczej mówiąc, wszelkie pozostałe szkolenia nie powinny być do czasu tego zaliczane.
Rodzaj szkolenia | Czy jest zaliczane do czasu pracy? | Kto pokrywa koszty? |
---|---|---|
Szkolenia obowiązkowe | Tak | Pracodawca |
Szkolenia podnoszące kwalifikacje zawodowe | Zależne od polityki pracodawcy | Pracodawca |
Szkolenia po godzinach pracy | Zależne od polityki pracodawcy | Pracodawca |
Stanowisko pośrednie
Trzecie stanowisko jest pośrednie w stosunku do wyżej wymienionych. Jego zwolennicy wskazują przy tym, że szkolenia mogą mieć różny charakter, zatem nie można ustalić tylko jednej ich kwalifikacji. W związku z powyższym stoją na stanowisku, że te szkolenia, które nie są obowiązkowe dla pracowników, niemniej jednak podnoszą ich kwalifikacje zawodowe, nie powinny być zaliczane do czasu pracy. Jednocześnie według nich z pewnością do czasu pracy kwalifikują się te, które są obowiązkowe. Inaczej mówiąc, chodzi o takie szkolenia, w których pracodawca wydał zatrudnionym polecenia wzięcia w nich udziału. Te też, jak można wnioskować, nie mogą być wykorzystywane w związku z aktualnie świadczoną pracą na rzecz aktualnego pracodawcy. Dodatkowo może okazać się, że są one również niezbędne do wykonywania powierzonej pracownikowi przez zatrudniającego pracy.
Każdy pracodawca powinien pamiętać, że spór w zakresie zaliczania szkoleń do czasu pracy nie jest rozstrzygnięty. Żaden z aktualnie obowiązujących przepisów nie usuwa jednoznacznie wszystkich wątpliwości. To też sprawia, że w dalszym ciągu istnieją stanowiska ekspertów przy tym zagadnieniu, które mogą być pomocne w zakresie wytyczania polityki zakładu pracy. Warto bowiem wskazać, że w takim przypadku wszystko zależy od pracodawcy i tego, w jaki sposób będzie traktował szkolenia. Do wyboru ma trzy możliwości, z których żadna nie jest sprzeczna z aktualnymi przepisami. O czym jednak koniecznie musi pamiętać każdy zatrudniający, gdy kieruje swo jego pracownika na szkolenie?
Szkolenie a prawo pracownika do odpoczynku
Część szkoleń może odbywać się w weekendy, część zaś może być swoistego rodzaju delegacją, czyli zajmować więcej niż jeden dzień. W każdym z tych przypadków podmiot zatrudniający musi pamiętać, że pracownik ma prawo do odpoczynku. Inaczej mówiąc, szkolenia takie nie mogą naruszać jego prawa do nieprzerwanego, 11-godzinnego odpoczynku dobowego, jak i 35-godzinnego odpoczynku tygodniowego. W takim przypadku pracodawca powinien kierować się przepisami, które odnoszą się choćby do odbywania podróży służbowej. Mowa o § 3 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 roku w sprawie usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Jeżeli jednak pracodawca nie dopełni swojego obowiązku w tym zakresie, to musi liczyć się z ewentualną karą grzywny. Jej wysokość waha się w granicach od 1 000 do 30 000 zł (art. 281 Kodeksu pracy).
Szkolenie a czas pracy
Jako pracownik, możesz zastanawiać się, jak szkolenie wpływa na Twój czas pracy. Zasady te różnią się w zależności od wielu czynników, w tym od typu szkolenia i jego czasu trwania. W niektórych przypadkach, tak jak to opisano wcześniej, szkolenia obowiązkowe, takie jak te związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, są zaliczane do czasu pracy. Jednak dla innych rodzajów szkoleń, szczególnie tych, które nie są wymagane przez pracodawcę, może to nie być przypadek.
Kwalifikacji zawodowych
Szkolenia są często kluczowym elementem w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. W niektórych zawodach, stałe szkolenia są niezbędne do utrzymania licencji lub certyfikatu. Chociaż te szkolenia są ważne dla twojego rozwoju zawodowego, mogą one wymagać poświęcenia czasu poza godzinami pracy. W takich przypadkach, kluczowe jest zrozumienie, jak Twój pracodawca traktuje ten czas i czy jest on zaliczany do Twojego standardowego czasu pracy.
W zakładzie pracy, gdzie szkolenia są często organizowane, istotne jest zrozumienie, jak ten czas jest traktowany. Czy szkolenie odbywa się w ramach normalnych godzin pracy? Czy jesteś zobowiązany do powrotu do pracy po zakończeniu szkolenia? Te i wiele innych pytań są istotne dla zrozumienia, jak Twoje zaangażowanie w szkolenia wpływa na Twoje godziny pracy.
Czy należy się dzień wolny za szkolenie?
W niektórych przypadkach, możesz zastanawiać się, czy należy Ci się dzień wolny za udział w szkoleniu, które odbyło się poza Twoim normalnym czasem pracy. Odpowiedź na to pytanie zależy od wielu czynników, w tym od polityki Twojego pracodawcy i specyfiki szkolenia. W niektórych przypadkach, pracodawcy mogą zaoferować dni wolne w zamian za udział w szkoleniach poza normalnymi godzinami pracy.
Czy pracodawca musi zapłacić za szkolenie?
W przypadku niektórych szkoleń, takich jak te związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, pracodawca może być zobowiązany do pokrycia kosztów. Pamiętaj jednak, że zasady te mogą się różnić w zależności od specyfiki szkolenia i polityki Twojego pracodawcy. Wszelkie pytania dotyczące płatności za szkolenie powinny być skierowane bezpośrednio do Twojego pracodawcy lub do działu zasobów ludzkich.
To może Cię również zainteresować