Spis treści
Odpowiedzialność materialna pracownika
Otwierając firmę, przedsiębiorca musi liczyć się z ryzykiem. Dotyczy ono nie tylko sytuacji, w której firma nie będzie w stanie pozyskać klientów, lecz także odnosi się do szkód spowodowanych przez pracownika. Zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę sprawia, że osoba zatrudniona nie odpowiada w całości za szkodę, jaką wyrządziła. O odpowiedzialności materialnej pracownika możemy mówić w momencie powstania szkody w majątku pracodawcy.
- odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy,
- odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi.
Ustawodawca w momencie powstania szkody chroni słabszą stronę stosunku pracy, czyli właśnie pracownika. Od tej sytuacji istnieją wyjątki, niemniej jednak dotyczą one tylko i wyłącznie przypadków, w których do wyrządzenia szkody doszło w sposób umyślny. Właśnie dlatego, aby ograniczyć swoje ryzyko, część pracodawców rozważa możliwość podpisania z kandydatami jednej z umów cywilnoprawnych.
Umowa zlecenie a odpowiedzialność pracownika
Pracodawca, który chce ograniczyć swoje ryzyko, nie tylko może podpisać z zainteresowanymi jedną z umów cywilnoprawnych, lecz także rozpocząć współpracę z tymi osobami, które prowadzą własną działalność gospodarczą (samozatrudnienie). Ich odpowiedzialność za szkody jest bowiem niemal nieograniczona. Mowa tu o odpowiedzialności deliktowej (za czyn niedozwolony) i odpowiedzialności kontraktowej (za niezrealizowane umowy) czy za bezpodstawne wzbogacenie się.
Praca na stanowisku magazyniera
Contrain Group SA
- Niemcy
Praca przy produkcji sałatek owocowych i warzywnych – praca od zaraz!
Contrain Group SA
- Niemcy
Zatrudnimy rejestratorkę medyczną
Uniwersytecka Klinika Stomatologiczna PUM SP. Z O.O.
- Szczecin
Sprzedawca w Centrum Ogrodniczym
Mateusz Kruczek
- Jasienica
Księgowa
MIREX Sp. z o.o.
- Bielsko-Biała
Odpowiedzialność deliktowa zachodzi w momencie powstania szkody z winy jednego z podmiotów wzajemnego stosunku zobowiązaniowego. Jeśli zaś chodzi o odpowiedzialność kontraktową, to dotyczy ona jedynie szkody obejmującej niewykonanie, lub nienależyte wykonanie kontraktu/zobowiązania. Wierzyciel nie może dochodzić odszkodowania za krzywdę wyrządzoną na osobie. W praktyce przywołane zasady oznaczają, że pracodawca może ubiegać się od pracowników zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych lub na zasadzie B2B nie tylko pokrycia szkody, lecz także utraconych korzyści.
Odpowiedzialność porządkowa pracowników
Poruszając temat odpowiedzialności pracowników, nie sposób pominąć zagadnienia odpowiedzialności porządkowej. Dotyczy ona osób objętych stosunkiem pracy, czyli zatrudnionych na umowie o pracę. Jeżeli pracownik nie stosuje się do przepisów Kodeksu Pracy lub wewnętrznych przepisów obowiązujących w danej firmie czy przedsiębiorstwie, pracodawca ma prawo wymierzyć jedną z dostępnych kar porządkowych.
- upomnienie
- nagana
- kara pieniężna
Poniższy film zawiera więcej informacji na temat możliwości udzielenia kary porządkowej pracownikowi i przepisów, które regulują jej wymierzenie:
Odpowiedzialność majątkowa dochodzona w sądzie
Przedsiębiorcy najczęściej nie mają czasu, aby sądzić się z osobami, które zatrudniają. Z tego też względu w sądach spraw związanych z dochodzeniem pokrycia szkody czy utraconych korzyści jest stosunkowo niewiele. Warto jednak wiedzieć, że pracodawca ma taką możliwość i powinien o tym pamiętać.
Z punktu widzenia pracodawcy, który zatrudnia w oparciu o umowę cywilnoprawną, warto się też odpowiednio zabezpieczyć. Dobrym rozwiązaniem jest umieszczenie konkretnych zapisów w umowie. Jeżeli takie znajdą się w dokumencie podpisywanym przez strony, dochodzenie roszczeń jest formalnością.
Inaczej sprawa ta wygląda z punktu widzenia zleceniobiorcy. On powinien dążyć do tego, aby w umowie znalazły się zapisy korzystne dla niego. Mowa o tym, aby dokument zawierał klauzulę określającą odpowiedzialność na zasadach, jakie ustawodawca ustalił w Kodeksie Pracy. Trudności mogą jednak pojawić się już na etapie przekonywania pracodawcy, że takie zapisy w umowie powinny się znaleźć. Wynika to bowiem z faktu, że w umowach cywilnoprawnych mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego, a nie Kodeksu Pracy.
Odpowiedzialność materialna w pracy – jak uniknąć kłopotów?
Omawiane zagadnienie rodzi pytanie, w jaki sposób osoba wykonująca zlecenia na podstawie umowy cywilnoprawnej może zabezpieczyć się przed roszczeniami pracodawcy. Okazuje się, że jest to możliwe. Dobrym rozwiązaniem, na które wskazują specjaliści, jest wykupienie odpowiedniego ubezpieczenia OC. Wówczas, w sytuacji wyrządzenia pracodawcy szkody, obowiązek wypłaty odszkodowania spoczywa na ubezpieczycielu. To on bowiem ponosi ryzyko w zamian za regularne uiszczanie składek na jego rzecz.
Inną możliwością jest wykazanie, że z pracodawcą faktycznie został nawiązany stosunek pracy. Trzeba bowiem pamiętać, że co do zasady sama nazwa umowy nie ma znaczenia. Jeżeli zleceniobiorca wykonywał pracę pod nadzorem przełożonego, w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, był de facto pracownikiem. Udowadniając, że zawarł umowę o pracę, również zostanie uwolniony od odpowiedzialności finansowej, wówczas bowiem będą miały zastosowanie przepisy Kodeksu pracy.
To może Cię również zainteresować
