Odpowiedzialność porządkowa pracowników

Odpowiedzialność (nie tylko) porządkowa

Podstawą odpowiedzialności pracowniczej jest zawsze ciężar gatunkowy i ewentualne skutki przewinienia, jakiego dopuściła się osoba zatrudniona. W zależności od tego wyróżnić można następujące odpowiedzialności:

• porządkową,
• dyscyplinarną,
• zawodową przed korporacją (dotyczy to między innymi lekarzy czy radców prawnych),
• materialną.

Gdy mowa o odpowiedzialności porządkowej, to należy wskazać, że pracodawca może zastosować wyłącznie karę upomnienia lub karę nagany. Dotyczy to takich sytuacji, w których zatrudniony podmiot nie przestrzega ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy czy też przepisów przeciwpożarowych.

Jak nakłada się kary porządkowe?

Kodeks pracy, w którym ustawodawca dokładnie określił, jakie kary mogą być nałożone na pracownika, precyzuje również tryb nakładania kar porządkowych. Podstawową kwestią jest to, że każdy podmiot zatrudniający powinien ? przy stosowaniu kary ? wziąć pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych czy też stopień winy pracownika. Dodatkowo ustawodawca zaleca pracodawcy zwrócić uwagę na dotychczasowy stosunek jego podwładnego do wykonywanych czynności. Dopiero taki, ogólny ogląd pozwala wymierzyć sprawiedliwą karę.

Proces nakładania kary porządkowej to również konieczność pamiętania o terminach. Zgodnie z art. 109 § 1 Kodeksu pracy taka kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Dodatkowo pracodawca jest zobowiązany zastosować trzy etapowy proces postępowania przy nakładaniu kary porządkowej. Mowa tu o:

• wysłuchaniu pracownika ? musi się ono odbyć jeszcze przed zastosowaniem kary i ma umożliwić osobie zatrudnionej odniesienie się do zarzutów,
• podjęciu decyzji o zastosowaniu kary ? na tym etapie pracodawca decyduje o nałożeniu kary i jednocześnie informację taką składa do akt osobowych swojego podwładnego,
• zawiadomieniu pracownika na piśmie ? osoba zatrudniona, na którą została nałożona kara musi zostać o tym fakcie zawiadomiona, gdyż przysługuje jej odwołanie.

Z punktu widzenia pracodawców istotną wiadomością jest ta, która odnosi się do takiej sytuacji, gdy pracownik nie chce przyjąć pisma, które zawiera informację o ukaraniu go karą porządkową. Wówczas podmiot zatrudniający powinien przyjąć, że pracownik został prawidłowo zawiadomiony o zastosowaniu kary i to zgodnie z art. 110 i 112 Kodeksu pracy.

Pracownik się odwołuje

Zastosowanie kary porządkowej w stosunku do pracownika ma swoje konsekwencje. Jedną z nich jest fakt, że osoba zatrudniona, na którą nałożono taką karę może się od niej odwołać ? ma na to 7 dni. Sprzeciw rozpatruje pracodawca, który powinien wesprzeć się informacją uzyskaną od właściwej zakładowej organizacji związkowej. Co ważne, podmiot zatrudniający może przy tym zarówno uwzględnić, jak i odrzucić sprzeciw. Jeżeli nie odrzuci sprzeciwu pracownika w ciągu 14 dni, to przyjmuje się, że uwzględnił odwołanie zatrudnionego.

Pracodawca, który zdecydował się odrzucić sprzeciw pracownika musi pamiętać o konieczności dopełnienia formalności. Mowa tu przede wszystkim o fakcie, że powinien on sporządzić stosowne pouczenie o tym, że pracownikowi przysługuje odwołanie do sądu pracy o uchylenie zastosowanej kary porządkowej. W tej sytuacji osoba zatrudniona może dochodzić swoich praw przez wystąpienie do sądu w ciągu 14 dni od momentu uzyskania odpowiedzi pracodawcy. Warto przy tym pamiętać, że termin wystąpienia do sądu pracy jest terminem zawitym i oznacza to, że nie podlega on przywróceniu.