Spis treści
Okres wakacyjny to czas, w którym większość pracowników myśli o urlopie. Regeneracja sił na kolejny rok ? w zamyśle większości ? ma odbyć się na plaży, wśród słonecznych promieni słońca i ciepłej wody. Co jednak robić, gdy niespodziewanie dopadnie nas choroba i urlop zostanie przerwany? Czy można wykorzystać go w okresie późniejszym?
Zasadniczo urlop wypoczynkowy pracownika może zostać przerwany tylko w wyjątkowych okolicznościach. Dzieje się tak dlatego, że odpowiednio wcześniej zatrudniony powinien ze swoim przełożonym ustalić datę wypoczynku. Sporządzanie w zakładzie pracy planu urlopowego ma wykluczyć sytuację, w której firma nie będzie mogła funkcjonować z uwagi na braki kadrowe. Zdarza się jednak, że szef musi odwołać pracownika z urlopu z uwagi na istotne zmiany, jakie zaszły w zakładzie pracy. Innym wyjątkiem od tej zasady jest choroba pracownika. Wówczas podmiot zatrudniający powinien udzielić pozostałej części urlopu w późniejszym terminie.
Urlop jest jednym z podstawowych praw pracowniczych. Zgodnie z art. 152 Kodeksu pracy: "Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu". Jedynie w wyjątkowych przypadkach zatrudniony może otrzymać zamiennie ekwiwalent pieniężny, dla przykładu wówczas, gdy strony rozwiążą zawartą umowę o pracę.
Każdy pracownik powinien wykorzystać urlop w roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo. Dzięki temu ma on możliwość zregenerowania zarówno swoich sił fizycznych, jak i psychicznych. Ponadto, jeżeli zaistniały sytuacje nieprzewidziane i pracownik nie mógł skorzystać z przysługującego mu prawa, to nie traci on swoich uprawnień. Niewykorzystane dni urlopu wypoczynkowego nie przepadają, ale przechodzą na kolejny rok kalendarzowy, zaś zatrudniony zgodnie z art. 168 Kodeksu pracy powinien wykorzystać je do 30 września.
Do lekarza po zwolnienie lekarskie
Pracownik, który poczuł się źle na urlopie wypoczynkowym powinien niezwłocznie udać się do lekarza rodzinnego. Jeżeli ten potwierdzi podejrzenia swojego pacjenta i zdecyduje się na wystawienie zwolnienia lekarskiego, pracownik ma obowiązek poinformowania o tym fakcie swojego przełożonego. Obowiązują go przy tym terminy zwolnienie powinno zostać dostarczone do zakładu pracy w terminie 7 dni. W takim przypadku urlop ulega przerwaniu. Ustawodawca przewidział bowiem w Kodeksie pracy sytuacje, które umożliwiają podzielenie urlopu na części. Mowa tu, poza czasową niezdolnością pracownika do pracy spowodowaną chorobą, o:
- odbywaniu ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia przez czas do 3 miesięcy,
- urlopie macierzyńskim.
W każdej z tych sytuacji pracownikowi pozostaje do wykorzystania część urlopu. Pracodawca, zgodnie z przepisami, powinien ustalić ze swoim podwładnym nowy termin urlopu. Warto przy tym dodać, że dla przerwania wypoczynku nie ma znaczenia długość choroby. Nawet jednodniowa niedyspozycja jest podstawą do tego, aby dzień ten odebrać w późniejszym terminie.
Choroba i co dalej?
W pewnych, uzasadnionych przypadkach urlop pracownika może być przerwany przez zatrudniającego. Z drugiej strony pojawić mogą się także przyczyny niezależne od stron, które zawarły umowę. Sytuacje takie dokładnie precyzuje Kodeks pracy. Zgodnie z art. 166 część urlopu niewykorzystaną z powodu:
- czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
- odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- odbywania ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez czas 3 miesięcy,
- urlopu macierzyńskiego
pracodawca jest obowiązany udzielić w terminie późniejszym. Powyższy przepis dotyczy sytuacji, w których zatrudniony rozpoczął urlop, niemniej jednak nie mógł go kontynuować. W praktyce należy zauważyć, że najczęściej występującym powodem konieczności przerwania urlopu ? z wyżej wymienionego kanonu powodów ? jest choroba. Co w takiej sytuacji?
Każdy pracownik, który zachorował podczas urlopu, powinien niezwłocznie udać się do lekarza celem otrzymania zaświadczenia lekarskiego i takie przedłożyć pracodawcy. Wówczas też urlop automatycznie zostaje przerwany, nie zaś przesunięty, co w praktyce oznacza, że pracownik po wykorzystaniu zwolnienia, powinien stawić się w miejscu pracy.
Uzgodnij termin
Przepisy Kodeksu pracy wskazują, że w przypadku wystąpienia przypadków, które wymienione zostały powyżej, pracownik powinien ze swoim przełożonym uzgodnić termin wykorzystania pozostałej części urlopu wypoczynkowego. Warto zauważyć, że o kwestii tej nie może decydować sam pracownik, nie może on też samodzielnie przedłużyć sobie urlopu wypoczynkowego. Z drugiej strony, co również należy zauważyć, nic nie stoi na przeszkodzie, aby zatrudniony złożył stosowny wniosek o wykorzystanie pozostałej części urlopu bezpośrednio po chorobie. W innym przypadku ? zgodnie z art. 168 Kodeksu pracy ? urlop powinien zostać mu udzielony przez osobę decyzyjną do dnia 30 września kolejnego roku kalendarzowego.
Formalne złożenie wniosku przez pracownika ? w niektórych sytuacjach ? może być problemem. Dzieje się tak choćby wówczas, gdy pracownik przybywa na wakacjach poza granicami kraju. Warto pamiętać, że w takiej sytuacji ma on prawo do poinformowania pracodawcy o zaistniałych okolicznościach wykorzystując inne, dostępne środki komunikacji, w tym pocztę elektroniczną lub też wysyłając wiadomość tekstową.
Istotną kwestią, przy rozważaniu tego tematu, jest stanowisko, które zajął Sąd Najwyższy. W wyroku z dnia 10 listopada 1999 roku stwierdził on, że pracodawca nie może skutecznie udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego, gdy ten, będąc niezdolnym do pracy, wyraził na to zgodę (czyli wówczas, gdy zachodzą przesłanki z art. 166 Kodeksu pracy).
urlopem z powodu choroby" src="https://www.aplikuj.pl/userfiles/_CMS_/porady/choroba-na-urlopie-1.jpg" style="width: 800px; height: 534px;" />
Ustalanie nowego terminu
Dużo pytań pojawia się, gdy mowa o ustaleniu nowego terminu urlopu wypoczynkowego. Zainteresowane podmioty powinny kierować się takimi samymi zasadami jak przy ustalaniu rocznego grafiku urlopowego. Pracownik może zaproponować termin, ale ostateczna decyzja należy do pracodawcy. Warto dodać, że jest to jedyne poprawne działanie. Ustawodawca nie przewidział możliwości, w której to sam zatrudniony przedłuży sobie urlop. Aby wykorzystać pozostałą pulę dni wolnych, konieczne jest złożenie stosowanego wniosku. Pracodawca zaś, przy wyznaczaniu urlopu, powinien wziąć pod uwagęzaproponowany przez pracownika termin urlopu, choć nie musi się do niego przychylić. Z uwagi na braki kadrowe lub niemożność zorganizowania zastępstwa, może wyznaczyć inny termin.
Wynagrodzenie za czas choroby
Przerwanie urlopu wypoczynkowego przez chorobę sprawia, że pracownika należy rozliczyć inaczej. Pracodawca, który korzysta z usług kadrowej nie musi się tą kwestią interesować. Osoba zatrudniona powinna jednak wiedzieć, że za czas urlopu przysługuje jej wynagrodzenie urlopowe, zaś za czas niezdolności do pracy wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy.
Co z moim wynagrodzeniem?
Okres urlopu wypoczynkowego ? ze swej natury i przepisów ? jest czasem, w którym pracownikowi należy się pełne wynagrodzenie obliczone w oparciu o sumę zmiennych składników z 3 miesięcy, które bezpośrednio poprzedzają urlop. W przypadku jednak, gdy zostaje on przerwany, warto zauważyć, że kwestia jego odpłatności staje pod znakiem zapytania.
Przepisy dokładnie wskazują, w jaki sposób należy rozwiązać powyżej poruszony problem. I tak, za wykorzystaną część urlopu pracownik otrzymuje tak zwane wynagrodzenie urlopowe, które to ma obowiązek wypłacić mu pracodawca. W przypadku, gdy skorzystał on ze zwolnienia lekarskiego możliwości są dwie.
Jeżeli chorował poniżej 33 dni i jest pracownikiem, który nie przekroczył 55-go roku życia, wynagrodzenie chorobowe ma obowiązek wypłacić mu pracodawca. W przypadku, gdy czas niedyspozycji trwał powyżej 33 dni kalendarzowych, świadczenie ? zasiłek chorobowy ? wypłacany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Zarówno wynagrodzenie urlopowe, jak i świadczenie uzyskane w związku z chorobą, obliczane jest z uwzględnieniem otrzymywanego dotychczas wynagrodzenia.
To może Cię również zainteresować
Kiedy ZUS wypłaca chorobowe, a kiedy pracodawca wypłaca chorobowe?
