Osoby, które świadczą pracę na podstawie umowy o pracę mogą liczyć na szeroką ochronę. Ta dotyczy m.in. sytuacji, w których pracownik jest rodzicem lub też opiekunem dziecka. W tym przypadku osoby zatrudnione skorzystać mogą z urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego czy wychowawczego. Dodatkowo, ustawodawca chroni je przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku pracy - dotyczy to okresu korzystania z urlopów związanych z rodzicielstwem oraz urlopu wychowawczego. Szczególne uprawnienia dotyczą przy tym możliwości zwolnienia od pracy w związku z urodzeniem się dziecka (2 dni) czy faktu, że pracodawca nie może zatrudniać w godzinach nadliczbowych i nocnych, w systemie przerywanym i obowiązuje go zakaz delegowania. Co warto wiedzieć o urlopach związanych z rodzicielstwem?
Urlop macierzyński
Ten rodzaj urlopu przysługuje z tytułu urodzenia dziecka i zależny jest od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Jego wymiar kształtuje się następująco:
- 20 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka,
- 31 tygodni w razie urodzenia dwojga dzieci,
- 37 tygodni przy urodzeniu pięciorga i więcej dzieci.
Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego w powyższym wymiarze, pracownik może skorzystać fakultatywnie z innych możliwości, czyli dodatkowego urlopu macierzyńskiego (do 6 lub 8 tygodni ? w zależności od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie) czy urlopu rodzicielskiego (26 tygodni bez względu na liczbę dzieci urodzonych przy jednym porodzie).
Urlop macierzyński rodzice wykorzystać mogą na równych prawach, zaś maksymalny, łączny jego wymiar to 52 tygodnie. Dzieje się tak dlatego, że tylko pierwszych 14 tygodni z puli tego urlopu ma obowiązek wykorzystać pracownica.
Urlop wychowawczy
W odróżnieniu od urlopu macierzyńskiego, urlop wychowawczy jest bezpłatny. Aby z niego skorzystać, pracownik musi spełnić warunek dotyczący okresu zatrudnienia ? mowa o tym, że musi on legitymować się co najmniej półrocznym okresem zatrudnienia. Pracodawca może udzielić swojemu podwładnemu urlopu wychowawczego na okres do 36 miesięcy. Trzeba przy tym zauważyć, że z tej puli każdy z rodziców wykorzystać może po jednym miesiącu do wyłącznej dyspozycji.
Jak wspomniano powyżej, pracodawca może wychowującemu pracownikowi wychowującemu dziecko udzielić urlopu wychowawczego na czas do 36 miesięcy. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki. Te dotyczą m.in. sytuacji, w której jeden z rodziców nie żyje lub dziecko posiada orzeczenie o niepełnosprawności i wymaga osobistej opieki pracownika.
Jak sama nazwa wskazuje, ten rodzaj urlopu przysługuje pracownikowi, który jest ojcem lub wychowuje dziecko. Przysługuje mu urlop w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia albo do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia. Wyjątekiem jest sytuacja, w której wobec dziecka została podjęta decyzja o odroczeniu obowiązku szkolnego. Wówczas pracownik-ojciec może wykorzystać urlop do momentu ukończenia przez dziecko 10. roku życia.
Aby skorzystać z urlopu ojcowskiego, pracownik jest zobowiązany złożyć wniosek. Ważny jest przy tym termin ? złożenie wniosku powinno nastąpić w terminie nie krótszym niż 7 dni przed jego rozpoczęciem. Z punktu widzenia osób zainteresowanych ważne jest przy tym to, że pracodawca powinien udzielić takiego urlopu jednorazowo.
To może Cię również zainteresować
