Urlop wychowawczy

Urlop wychowawczy a praca

13 marca 2020

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 19 głosów

19 głosów

13 komentarzy
Urlop wychowawczy a praca
Urlop wychowawczy to pracowniczy przywilej, z którego mogą skorzystać rodzice dziecka legitymujący się przynajmniej 6-miesięcznym stażem pracy przy zatrudnieniu na stosunku pracy. Można go uzyskać do momentu ukończenia przez dziecko 6. roku życia bądź w przypadku dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Jaki jest wymiar takiego urlopu i na jakich zasadach przysługuje zasiłek wychowawczy? Czy można go przerwać albo w jego trakcie wrócić do pracy? Rozwiewamy wszelkie wątpliwości w kwestii urlop wychowawczy a praca!

Urlop wychowawczy Kodeks pracy

Zgodnie z regulacjami prawnymi zawartymi w Kodeksie pracy, urlop wychowawczy jest bezpłatnym urlopem udzielanym na wniosek pracownika. Ma on na celu umożliwienie sprawowania osobistej opieki nad małym dzieckiem w wieku do lat 6 bądź nad starszym, gdy ma ono orzeczenie o niepełnosprawności.

Jest udzielany zarówno matce, ojcu, jak i opiekunom prawnym, z tym że dwoje rodziców nie może jednocześnie przebywać na urlopie wychowawczym. W związku z tym, że przysługuje on z mocy prawa, pracodawca zobowiązany jest go udzielić pracownikowi na jego wniosek – ten powinien być złożony z 21-dniowym wyprzedzeniem. Umożliwia to zatrudniającemu reorganizację pracy w firmie, znalezienie zastępstwa albo podjęcie innych kroków, dzięki którym zakład nie odnotuje strat.

Urlop wychowawczy w świetle Kodeksu pracy
Prawo reguluje wykorzystywanie tego wolnego zgodnie z przeznaczeniem. Otóż skoro celem urlopu wychowawczgo jest sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, nie jest możliwe, aby rodzic będący na takim urlopie wyjechał np. do pracy za granicę, pozostawiając dziecko pod opieką innej osoby.

W czasie korzystania z zasiłku wychowawczego pracownik nie traci prawa do świadczeń społecznej służby zdrowia dla siebie ani bliskich, których zgłosił do ubezpieczenia. Ponadto może korzystać ze świadczeń zakładowego funduszu socjalnego, bowiem okres urlopu wychowawczego traktowany jest jak okres zatrudnienia u pracodawcy, u którego świadczył prace przed pójściem na urlop.

Warto również dodać iż pracownik, który złoży wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego bądź już na takowym przebywa, objęty zostaje specjalną ochroną. W takiej sytuacji pracodawca nie może złożyć mu wypowiedzenia umowy o pracę, rozwiązać umowy, a po jego powrocie ma obowiązek podjąć wszelkie kroki, aby umożliwić pracownikowi powrót na to samo lub równorzędne stanowisko.

Urlop wychowawczy w świadectwie pracy

Kwestia urlopu wychowawczego w świadectwie pracy regulowana jest przez przepisy rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie świadectwa pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 1289). Zgodnie z zapisami, świadectwo powinno informować o "wykorzystanym urlopie wychowawczym i podstawie prawnej jego udzielenia". 

Gdzie w świadectwie pracy podać informację o wychowawczym?
W dokumencie, jakim jest świadectwo pracy, należy umieśić w ust. 6 pkt 5, obok podstawy prawnej udzielenia urlopu wychowawczego oraz jego wymiaru, okresy wykorzystywania urlopu oraz liczbę jego części (maksymalnie 5).

Szukasz pracy?

Programista CNC

OTTO Special Staffing

  • Holandia
Dodana

Pracownik produkcji. Branża spożywcza. Wysokie zarobki

Adecco Poland Sp. z o.o.

  • Skawina
  • 4 700-5 200 zł / mc
Dodana

Pracownik załadunku/rozładunku

OTTO Special Staffing

  • Holandia
Dodana

MŁODSZY PALETOWY

Adecco Poland Sp. z o.o.

  • Skawina
  • 4 947-6 000 zł / mc
Dodana

W przypadku, gdy pracownik podczas stażu pracy w danym zakładzie wykorzystywał więcej niż jeden urlop wychowawczy – w świadectwie pracy należy wykazać odrębnie urlop wykorzystany na każde z dzieci, podając ich imiona i nazwiska.

Urlop wychowawczy a praca u innego pracodawcy

Zgodnie z prawem pracownik może podjąć pracę zarobkową zarówno u dotychczasowego, jak i innego pracodawcy podczas urlopu wychowawczego, a także otworzyć własną działalność czy podjąć naukę, wziąć udział w szkoleniu czy kursie. Według obowiązujących przepisów takie dodatkowe zatrudnienie w trakcie urlopu wychowawczego odnosi się zarówno do umowy o pracę, jak i umów o charakterze cywilnoprawnym, np. umowy zlecenie czy o dzieło.

Zapamiętaj!
Warunkiem koniecznym przy zatrudnieniu podczas urlopu wychowawczego jest pogodzenie sprawowania samodzielnej opieki nad dzieckiem z obowiązkami zawodowymi.

Nie można zatem na urlopie wychowawczym pracować na pełen etat u innego pracodawcy. W takiej sytuacji stały pracodawca jest uprawniony do tego, aby przerwać urlop wychowawczy pracownikowi i wezwać go do stawienia się do pracy we wskazanym terminie (art. 1862 § 2 K.p.).

Niemniej urlop wychowawczy a praca u innego pracodawcy na niepełny etat to zupełnie inna kwestia. W tej sytuacji możliwe jest pogodzenie sprawowania opieki nad dzieckiem i wykonywania obowiązków zawodowych, na przykład na pół etatu. Wówczas dzieckiem może zająć się drugi z rodziców czy babcia.

Decydując się na dodatkowe zatrudnienie u innego pracodawcy w trakcie urlopu wychowawczego, należy niezwłocznie poinformować dotychczasowego pracodawcę. Ma to istotne znaczenie, bowiem obowiązkiem pracodawcy jest sporządzanie co miesiąc do ZUS raportów mających na celu rozliczenie pracownika ze składek. Po podjęciu innego zatrudnienia obowiązek ten jest ściągany z pracodawcy. Wówczas pracownik nie będzie podlegał składkom ubezpieczeń społecznych z tytułu urlopu wychowawczego, a zostanie objęty nimi z tytułu zawartej umowy o pracę, czy też zlecenia albo o dzieło.

Urlop wychowawczy a praca na pół etatu

Rodzicielstwo to szereg przyjemnych doświadczeń, ale również obowiązków. W związku z tym czasem bywa trudno pogodzić rolę rodzica z pracą zawodową. Z tego względu możliwe jest właśnie wzięcie urlopu wychowawczego, który ma wymiar 36 tygodni i może być wykorzystany przez jednego z rodziców (wówczas 35 tygodni) lub przez dwoje, w dowolnie ustalonych proporcjach. Maksymalnie urlop wychowawczy może być wykorzystany w 5 częściach i nie później jak do ukończenia przez dziecko 6. roku życia (bądź 18. w przypadku dziecka niepełnosprawnego).

Wiele osób decydujących się na skorzystanie z tej formy urlopu rozważa podjęcie zatrudnienia dodatkowego, umożliwiającego dorobienie pieniędzy. Otóż z założenia urlop wychowawczy jest bezpłatny i tylko w niektórych przypadkach rodzic może liczyć na wypłatę świadczenia w wysokości 400 złotych miesięcznie. W związku z tym, rodzic decyduje się na pracę u dotychczasowego lub innego pracodawcy w mniejszych wymiarze, co umożliwi pogodzenie sprawowania samodzielnej opieki nad dzieckiem oraz zarobienie dodatkowych pieniędzy.

Popularnym rozwiązaniem jest więc urlop wychowawczy i praca na pół etatu. To maksymalny wymiar, na jaki rodzic może być zatrudniony przebywając na urlopie wychowawczym. Praca może być świadczona w tym samym zakładzie pracy i na tym samym stanowisku albo też podjęta u innego pracodawcy. Popularną praktyką jest wykonywanie pracy zdalnej na pół etatu, co z powodzeniem umożliwia opiekę nad dzieckiem i wykonywanie zadań związanych z pracą zawodową.

Na taką formę mogą sobie pozwolić informatycy, programiści, copywriterzy, dziennikarze, graficy, tłumacze, ale czasem też na przykład księgowi, analitycy czy specjaliści z zakresu podatków. O nieco mniejsze zarobki można się zresztą postarać na inne sposoby – wykonując rękodzieło lub np. przeprowadzając ankiety telefoniczne.

Video

Wniosek o powrót do pracy po urlopie wychowawczym

Pracownik, który zawiesił swoje obowiązki zawodowe, aby móc sprawować opiekę nad dzieckiem, ma możliwość wyczerpania go w pełni (35 tygodni), we wskazanych przez siebie częściach (maksymalnie 5), ale też może go w dowolnym momencie przerwać. W związku z tym, że jest to dodatkowe prawo pracownicze, z urlopu wychowawczego można skorzystać, ale nie trzeba. Można też z niego zrezygnować w dowolnej chwili.

Zarówno w tym przypadku, jak i przed skończeniem określonego wymiaru urlopu (lub jego całości) niezbędne jest złożenie odpowiedniego wniosku – wniosku rezygnacyjnego z urlopu wychowawczego lub wniosku o powrót do pracy po urlopie wychowawczym. Jak powinien taki wniosek wyglądać? Poniżej przedstawiamy wzór.

……………………………………..
(miejscowość, data)

……………………………………..
(dane pracownika)

……………………………………..
(dane pracodawcy)

WNIOSEK O POWRÓT DO PRACY PO URLOPIE WYCHOWAWCZYM

Uprzejmie informuję, iż z uwagi na zmianę mojej sytuacji rodzinnej, rezygnuję z dalszego korzystania z urlopu wychowawczego udzielonego mi w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem ..................................................................................... urodzonym  ..................................................... r.  na okres od dnia .................................................... do dnia ......................................................... .

Jednocześnie informuję, że chciałabym podjąć pracę w dniu ..................................................... na dotychczas sprawowanym stanowisku ......................................................... .
 

……………………………………..
(podpis pracownika)

 

Podsumowując, zagadnienie urlopu wychowawczego pracownika rodzi wiele wątpliwości. Rodzic z jednej strony pragnie spędzić czas z dzieckiem i samodzielnie się nim opiekować, z drugiej strony potrzebuje pieniędzy i chce pełnić obowiązki zawodowe. Warto więc znać regulacje prawne i znaleźć rozwiązanie, które pozwoli pogodzić jedno z drugim.

To może Cię również zainteresować

Wniosek o urlop wychowawczy

Najczęściej zadawane pytania

Ile urlopu wychowawczego przysługuje pracownikowi?

Urlop wychowawczy na opiekę nad dzieckiem można wykorzystać w pełni (35 tygodni), we wskazanych przez siebie częściach (maksymalnie 5), albo w dowolnym momencie go przerwać.

Czy można podejmować pracę podczas urlopu wychowawczego?

Podjęcie pracy u innego pracodawcy lub u tego samego np. na podstawie umowy zlecenie jest możliwe, o ile nadal spełnione są warunki urlopu, czyli praca nie jest w pełnym wymiarze godzin i umożliwia opiekę nad dzieckiem.

Czy urlop wychowawczy jest płatny?

Nie - w przeciwieństwie do urlopu macierzyńskiego i ojcowskiego urlop wychowawczy jest bezpłatny. Pracownik nie otrzymuje na nim wynagrodzenia, natomiast nadal obejmują go ubezpieczenia, a także ma zapewnioną ochronę zatrudnienia.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

13 komentarzy

Huk23

Huk23

Urlop wychowawczy to dla nas wyzwanie organizacyjne, ale jesteśmy zobowiązani do jego udzielania pracownikom. Warto jednak zwrócić uwagę, że zatrudnienie pracownika na pół etatu podczas urlopu wychowawczego może nam pomóc w tych trudnych czasach.
Krzysiek

Krzysiek

Cieszę się, że urlop wychowawczy nie wpływa na utratę prawa do świadczeń społecznej służby zdrowia. To ważne dla osób, które są w trakcie poszukiwania pracy i muszą korzystać z takich świadczeń.
Jola

Jola

Przyszłym rodzicom na pewno przyda się informacja o możliwości podjęcia pracy na pół etatu podczas przebywania na urlopie wychowawczym. To dobry sposób na zarobienie dodatkowych pieniędzy i jednoczesne poświęcenie czasu na opiekę nad dzieckiem.
Lidfia

Lidfia

Urlop wychowawczy to świetne rozwiązanie dla pracowników, którzy chcą poświęcić więcej czasu swoim dzieciom. Cieszę się, że pracodawcy są zobowiązani do jego udzielania i nie mogą odmówić jego przyznania.
Jacek

Jacek

Pracownikowi przysługuje maksymalnie 35 miesięcy urlopu wychowawczego /a nie 'tygodni'/, a minimalnie 1 miesiąc przysługuje drugiemu rodzicowi - są od tego wyjątki. Obydwojgu rodzicom przysługuje ten urlop w tym samym czasie - art.186 $6, jednak suma ich urlopów nie może przekraczać 36 miesięcy. Pracownik może przerwać urlop do 12 miesięcy i podjąć pracę z obniżeniem etatu do minimum 1/2 bez obawy o zwolnienie. W trakcie urlopu pracownik może podjąć pracę maksymalnie do 1/2 etatu u swojego pracodawcy, ale nie na tym samym stanowisku, czyli musi podpisać oddzielną umowę o pracę lub umowę zlecenie. Urlop wychowawczy przysługuje do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy sześć lat lub niepełnosprawne do czasu ukończenia 18 lat. Rodzicom dziecka niepełnosprawnego przysługują kolejne 36 miesięcy tego urlopu.
Machała

Machała

Obecnie można wybierać z wielu rodzajów urlopów. Jak widać są znaczące różnice między jego rodzajami.
klara

klara

Ja już widziałam różne przekręty, że ktoś był np. na macierzyńskim czy wychowawczym a na lewo pracował. Dlatego nie dziwi fakt gdy kontrole zusowskie chodzą po domach. Z drugiej strony tak jednak zawsze było i będzie. Biurokracja i szukanie haków.
Karolina H

Karolina H

Wiedziałam będąc na urlopie wychowawczym, że za to pieniędzy nie otrzymam. Nie wiedziałam, że można pracować będąc na takim urlopie, aby coś pieniędzy zarobić...
Florentyna

Florentyna

Urlop wychowawczy osoby zainteresowane wiedzą, ile on trwa, że jest bezpłatny, wpływa na wysokość emerytury, wlicza się go do stażu. Urlop wychowawczy to pracowniczy przywilej, z którego też ojciec dziecka może skorzystać. Różni się bardzo on, od urlopu bezpłatnego.
Sandra

Sandra

Zasiłek i urlop ojcowski przysługuje ubezpieczonemu ojcu dziecka i jest niezależny od urlopu macierzyńskiego. Trzeba być codziennie obeznanym w przepisach itp.
Yeti9

Yeti9

Pracownicy, którzy adoptowali dziecko lub złożyli wniosek do sądu opiekuńczego o wszczęcie postępowania w sprawie adopcji dziecka lub wzięli dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza (z wyłączeniem zawodowych rodzin zastępczych) mają prawo do urlopu.
Aniela

Aniela

Dość często się słyszy, że kobieta idzie na pół etatu do pracy po urodzeniu dziecka. Jakieś pieniądze wpadną a da się to zorganizować z domem i pracą jak należ sytuacji.
Hanna

Hanna

Jeżeli da się pogodzić pracę na pół etatu i jest to opłacalne dla matki to bardzo dobrze, że można to wykorzystywać w taki sposób. Wtedy też naturalny powrót do zawodu jest lepszy.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.