Urlop macierzyński

Praca na urlopie macierzyńskim - poradnik

7 stycznia 2020

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 22 głosy

22 głosy

15 komentarzy
Praca na urlopie macierzyńskim - poradnik
W ostatnim czasie wiele się zmieniło, jeśli chodzi o urlopy, z których mogą skorzystać rodzice aktywni zawodowo. Zostały uproszczone zasady korzystania z urlopów związanych z macierzyństwem, dzięki czemu rodzice obopólnie mogą cieszyć się tym niezwykłym czasie. W związku z tym, kobiety coraz częściej zastanawiają się, czy na urlopie macierzyńskim można pracować i jeśli tak, to na jakiego rodzaju umowie.

Jeżeli spodziewasz się dziecka albo po prostu zastanawiasz się, jak to jest, to już teraz warto dowiedzieć się, ile trwają poszczególne urlopy oraz jak o nie wnioskować. Pewna część urlopu macierzyńskiego, a dokładniej 14 tygodni, jest przeznaczona wyłącznie dla matki dziecka. Takie rozwiązanie jest podyktowane tym, aby kobieta mogła dojść do siebie po porodzie. W tym czasie konieczne jest zregenerowanie organizmu po ogromnym wysiłku.

Co z pozostałą częścią urlopu macierzyńskiego? Przepisy w tej kwestii są bardzo precyzyjne – ustawodawca daje rodzicom możliwość zdecydowania, czy pozostałą część urlopu macierzyńskiego, czyli 6 tygodni, wykorzysta matka, czy też pracujący ojciec. Tak elastyczne rozwiązanie pozwala rodzicom podzielić się obowiązkami związanymi z opieką i wychowaniem dziecka. Warto przy tym pamiętać, że ojcowie otrzymują do swojej wyłącznej dyspozycji 2 tygodnie urlopu ojcowskiego. O udzielenie tego urlopu, zwanego ojcowskim, mogą zawnioskować w każdym momencie, aż do ukończenia przez dziecko 2. roku życia.

Ze względu na podział obowiązków kobiety coraz chętniej rozważają opcję pracy na urlopie macierzyńskim. Odciążane przez partnerów, rodziców, teściów i inne bliskie osoby, pragną realizować się zawodowo. Sprawdźmy, czy towarzyszą temu jakieś przeciwwskazania.

Urlop macierzyński i rodzicielski

Pojawienie się dziecka to duża zmiana w życiu rodziców. Aby poukładać na nowo pewne rzeczy, konieczny jest czas. Kobieta, która urodziła dziecko, musi mieć również co najmniej kilka tygodni na regenerację organizmu. Od momentu wprowadzenia nowych regulacji w zakresie urlopów związanych z macierzyństwem, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej systematycznie odnotowuje coraz większe zainteresowanie nimi.

Zastosowanie podziału na urlop macierzyński i rodzicielski okazało się bardzo dobrym rozwiązaniem. Wyeliminowało m.in. dodatkowe urlopy macierzyńskie i tym samym uprościło przepisy. W efekcie również korzystanie z tych urlopów stało się łatwiejsze. W 2020 roku nadal nie ma więc dodatkowego urlopu macierzyńskiego, jednak nie ma powodu do obaw – jego czas, czyli 6 tygodni, nie przepadł, lecz został dopisany do urlopu rodzicielskiego.

Ile trwają urlop macierzyński i rodzicielski?
Z przepisów obowiązujących od 2018 roku wynika, że urlop macierzyński i rodzicielski razem wynoszą aż 52 tygodnie lub 54 w przypadku ciąży mnogiej. Wymiar ten został podzielony na dwa rodzaje:
  • macierzyński w wymiarze 20 tygodni
  • rodzicielski w wymiarze 32 tygodni (bądź 34 w przypadku ciąży mnogiej).

Na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim można liczyć na świadczenie pieniężne. Taki zasiłek macierzyński wynosi 100 proc. pensji przez pierwszych 20 tygodni, a później – 60 proc. Jeśli kobieta zdecyduje się zostać z dzieckiem przez cały rok po porodzie, otrzyma wówczas 80 proc. zasiłku. Jeśli zasiłek wyniesie poniżej 1000 złotych, można liczyć na wyrównanie do tej kwoty.

Szukasz pracy?

Doradca Klienta- umowa zlecenie

PeoplePro

  • Nowy Dwór Gdański
Dodana

Doradca Klienta- umowa zlecenie

PeoplePro

  • Nowy Dwór Mazowiecki
Dodana
Dodana

Doradca Klienta- umowa zlecenie

PeoplePro

  • Nowe Miasto Lubawskie
Dodana
Dodana

Czy na urlopie macierzyńskim można pracować?

Choć dla niektórych może się to wydawać zaskakujące, według polskiego prawa podjęcie pracy podczas urlopu macierzyńskiego jest możliwe. Może mieć to miejsce w oparciu zarówno umowy o pracę, jak i umów cywilnoprawnych  czy  też w ramach prowadzenia własnej firmy, czyli działalności gospodarczej. Kobiety po porodzie (a nawet jeszcze przed) zastanawiają się, czy na macierzyńskim można pracować, a jeśli tak, to czy praca pozbawia prawa do zasiłku macierzyńskiego? Otóż nie ma powodu do obaw – świadczenie pracy czy też działanie w oparciu o umowy cywilnoprawne lub prowadzenie działalności gospodarczej nie powodują likwidacji prawa do zasiłku. Dzieje się tak, ponieważ osoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu wraz z chwilą urodzenia dziecka otrzymuje prawo do zasiłku macierzyńskiego, który przysługuje za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego.

Wątpliwości rodzą się, ponieważ artykuł 17 ustawy zasiłkowej zabrania podjęcia pracy w trakcie orzeczonej niezdolności do pracy, a także wykorzystywania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Trzeba jednak wiedzieć, że obostrzenie to nie ma zastosowania w przypadku zasiłku macierzyńskiego. Co więcej, praca może być świadczona zarówno dla tego samego pracodawcy, który udzielił urlopu, jak i dla innego. Istnieją jednak pewne regulacje, o których warto pamiętać.

Macierzyński a praca u tego samego pracodawcy
Dla tego samego pracodawcy etat można ponownie podjąć dopiero po upływie 20 tygodni od narodzin dziecka, czyli w okresie urlopu rodzicielskiego. Zatrudnienie wówczas może być tylko na ½ etatu, a uzyskiwane z takiej pracy dochody są proporcjonalne pomniejszane o wysokość pobieranego zasiłku macierzyńskiego.

Z powyższego łatwo wywnioskować, że podejmowanie pracy etatowej u tego samego pracodawcy, który udziela urlopu macierzyńskiego, choć jest możliwe, nie jest zbyt opłacalne finansowo.

Umowa zlecenie a urlop macierzyński

Znacznie korzystniejszym rozwiązaniem jest podjęcie działań w oparciu o umowy cywilnoprawne – np. umowę o dzieło albo umowę zlecenie. Wówczas uzyskiwane z takiego tytułu wynagrodzenie nie oddziałuje na ograniczenie wysokości zasiłku macierzyńskiego i co więcej, taka prace może być podjęta w dowolnym momencie pobierania zasiłku macierzyńskiego. W takim wypadku kobieta otrzyma zarówno zasiłek macierzyński w pełnej wysokości, jak i pełne wynagrodzenie z tytułu wykonania umowy o dzieło czy umowy zlecenie. W związku z tym, że składki na ubezpieczenie są pobierane z tytułu zasiłku, umowa cywilnoprawna nie podlega pomniejszeniu o składki emerytalną i rentową, a jedynie o samą składkę zdrowotną.

Choć najczęściej macierzyństwo kojarzy się z natłokiem obowiązków, niekiedy kobiety poszukują dodatkowej pracy na urlopie macierzyńskim. Okazuje się bowiem, że wiele z nich odczuwa zastój w samorealizacji zawodowej albo potrzebuje dodatkowej gotówki. W chwilach, kiedy maluch śpi, możliwe jest wykonywanie obowiązków służbowych zdalnie – na przykład pracując jako grafik komputerowy, copywriter, programistka itd. Nowe technologie umożliwiają kobietom pracę na urlopie macierzyńskim, dzięki czemu mogą wykonywać swoje dotychczasowe obowiązku sprzed domowego komputera albo przyjmować nowe zlecenia, np. jako freelancer.

Video

Kobiety przebywające na urlopie macierzyńskim mogą również świadczyć pracę poza swoim miejscem zamieszkania. Jeśli tylko ich partner może zostawać z dzieckiem albo mają ku temu warunki – np. dzieckiem zajmie się babcia, siostra czy opiekunka, mama swobodnie może iść do miejsca pracy. Tam przysługują jej dodatkowe przywileje – na przykład przerwy na karmienie piersią, które są wliczane do czasu pracy. Liczba i długość przerw na karmienie dziecka w godzinach pracy uzależniona jest od dwóch czynników: wymiaru zatrudnienia pracownicy oraz ilości karmionych dzieci. W przypadku korzystania z takiego przywileju pracownica ma prawo sama zadecydować o tym, kiedy z przerwy na karmienie skorzysta.

Ile urlopu na dziecko może otrzymać pracownik?

Urodzenie jednego dziecka podczas jednego porodu oznacza, że rodzicom przysługuje:

  • urlop macierzyński w wymiarze 20 tygodni,
  • urlop rodzicielski w wymiarze 32 tygodni.

Łącznie to, jak wspominaliśmy, aż 52 tygodnie, które rodzice mogą spędzić z dzieckiem. Na dłuższe urlopy związane z macierzyństwem mogą liczyć ci pracownicy, którym rodzina powiększyła się o więcej niż jedno dziecko. W przypadku urodzenia bliźniąt, trojaczków czy jeszcze większej ilości dzieci, rodzice mogą liczyć, że skorzystają z:

  • urlopu macierzyńskiego w wymiarze od 31 do 37 tygodni,
  • urlopu rodzicielskiego, który maksymalnie może trwać 34 tygodnie.

Urlop rodzicielski – jakie są zasady korzystania z niego?

Poza urlopem macierzyńskim rodzice mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Może on być udzielony przez pracodawcę tuż po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i podzielony między obojga rodziców.

Jak można skorzystać z urlopu rodzicielskiego?

  • jednorazowo, czyli od razu zawnioskować o udzielenie urlopu za cały przysługujący ci okres,
  • w częściach, przy czym maksymalnie urlop rodzicielski można podzielić na 4 części.

Nie chcesz korzystać z urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego? Nie musisz. Zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie pracy, możesz zawnioskować o udzielenie takiego do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat.

Mamy nadzieję, że niniejszy artykuł rozwiał Twoje wątpliwości dotyczące tego, czy na urlopie macierzyńskim można pracować. Pamiętaj, że najważniejsze jest to, aby zachować równowagę – czyli aby praca na urlopie macierzyńskim nie odebrała Ci przyjemności z bycia szczęśliwym rodzicem, a rodzicielstwo nie ujmowało Twoje samorealizacji zawodowej.

Najczęściej zadawane pytania

Czy można podjąć pracę na urlopie macierzyńskim?

Nie ma przeciwwskazań, by pracować, będąc na zasiłku macierzyńskim, choć w przypadku umowy o pracę u tego samego pracodawcy można to zrobić najwcześniej po 20 tygodniach od narodzin dziecka.

Czy podczas urlopu macierzyńskiego można pracować na umowie zlecenie?

Jak najbardziej, nie ma przeciwwskazań prawnych, by osoba przebywająca na urlopie macierzyńskim pracowała na zleceniu. Ponadto, jeśli jest uprawniona do zasiłku macierzyńskiego, od jej umowy zlecenie nie trzeba odprowadzać składek poza zdrowotną.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

15 komentarzy

Helena

Helena

Cieszy mnie fakt, że coraz więcej kobiet rozważa pracę na urlopie macierzyńskim. To dla mnie znak, że coraz więcej ludzi zdaje sobie sprawę z tego, że posiadanie dziecka nie musi oznaczać całkowitej rezygnacji z kariery zawodowej. Jednocześnie, jako pracodawca, staram się dawać swoim pracownicom elastyczność i wsparcie w opiece nad dziećmi, aby pracy i opieki nad dzieckiem dało się połączyć.
Londzin

Londzin

Dla mnie ważne jest, aby mieć świadomość, że na urlopie macierzyńskim można pracować. Jest to fajna opcja dla kobiet, które chcą jeszcze nieco dorobić, ale też przy okazji być ze swoim dzieckiem. Dzięki umowom cywilnoprawnym możemy nie tylko pracować, ale też zarobić więcej, co jest zawsze na plus.
doradzczyni anka

doradzczyni anka

Bardzo mi się podoba elastyczność, jaką daje ustawodawca rodzicom, którzy mogą sami zdecydować, kto wykorzysta pozostałe 6 tygodni urlopu macierzyńskiego. To pozwala jeszcze lepiej zorganizować opiekę nad dzieckiem i wykorzystać najlepiej czas, jaki mamy do dyspozycji.
Maniek

Maniek

Warto zdawać sobie sprawę, że podjęcie pracy podczas urlopu macierzyńskiego jest nie tylko możliwe, ale również korzystne finansowo. Dzięki umowom cywilnoprawnym takim jak umowa o dzieło czy umowa zlecenie nie tracimy prawa do zasiłku macierzyńskiego i możemy jeszcze dodatkowo zarobić.
Dagmara

Dagmara

Opieka nad noworodkiem jest zdecydowanie najtrudniejszą rzeczą, jaką kiedykolwiek robiłam i niestety ja nie podołałam by jeszcze pracować.
Sylwia

Sylwia

Zawsze podziwiam kobiety, które wychodzą po porodzie i idą do pracy. Jednak w wielu przypadkach warto znać temat i wykorzystywać urlop macierzyński i rodzicielski. Pewne kwestie są jednorazowe.
Alka

Alka

Warto znać wszystkie zasady jak do tego podchodzić, kiedyś były różne jaja związane z tym wykorzystywaniem zusu w tym zakresie. Poradniki są ciekawe.
Zygmunt

Zygmunt

Długość urlopu macierzyńskiego jest regulowana przez prawo, zależy wyłącznie od powyższych warunków i nie jest w żaden sposób związana z długością stażu pracy, pozycji i innych aspektów stosunku pracy.
Ela

Ela

Fajny artykuł. Nie wiedziałam, że można pracować podczas urlopu macierzyńskiego...
Emilia

Emilia

A jakie.ma.prawa osoba po macierzynskim Zmieniajaca prace? Czy tez przysluguje mnjejsza ilosc godzin pracy wliczajac przerwe na karmienia?
Jurand

Jurand

Pracownicy pełnoetatowi i niepełnoetatowi mają do tego prawo. Jeśli kobieta zaczyna pracować wcześniej, roszczenie ulega przepadkowi. Warto poznac swoje prawa.
Roch

Roch

Urlop macierzyński jest niezależny od wynagrodzenia macierzyńskiego, które ma inne zasady dotyczące tego, kto może go otrzymać. Zasady są określone i jasne.
Lizard

Lizard

Na tej podstawie słuszne będzie uznanie, że taki urlop to urlop macierzyński wydawany na podstawie listy chorych. Jakie jest prawo do wzywania takiego urlopu?
Rita Z.

Rita Z.

Ciekawe jak to jest teraz. Kiedyś dało się też z zusu pozyskać wynagrodzenie w takich sytuacjach. Nie wiem czy dobrze myślę ale już nie ma tej luki co ludzie robili?
Travelissimo

Travelissimo

Dzisiaj dość często także mężczyźni biorą taki urlop. Według mnie wszystko zależy od tego jaka jest opłącalność tego w przypadku pracy kobiety i mężczyzny. No i co wybrać? 80% na rok czy inaczej?

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.