Choć zgodnie z zapowiedziami, w 2018 roku nie będzie zmian w oskładkowaniu umów cywilnoprawnych, w zakresie zbiegów i w zakresie należności zwolnionych z ZUS, to być może od 2019 takie oskładkowanie zostanie wprowadzone. Otóż Ministerstwo chce sprawdzić, czy wprowadzenie minimalnej stawki w przypadku umów zlecenie, nie doprowadzi do wzrostu liczby umów o dzieło. Taki scenariusz jest możliwy, jeżeli pracodawcy – aby obejść stawkę godzinową – będą proponować pracownikom podpisanie umów o dzieło.
Umowa o dzieło – wszystko co powinieneś o niej wiedzieć
Charakterystyka umowy o dzieło polega na tym, że osoba przyjmująca zlecenie na jej podstawie zobowiązuje się wykonać określone w umowie dzieło – może być materialne, ale nie musi. Za wykonane zlecenie wykonawca otrzymuje ustalone w warunkach umowy wynagrodzenie, które osoba zlecająca zobowiązana jest wypłacić. Niemniej, założeniem umowy o dzieło jest to, że nie może ona określać ani miejsca ani czasu wykonywania danego dzieła, a osoba wykonująca dzieło w żaden sposób nie jest podległa wobec osoby zlecającej jego wykonanie. Jeśli te warunki zostałyby złamane, umowa miałaby charakter umowy o pracę, a nie umowy cywilnoprawnej i tak też byłaby traktowana. W tej sytuacji osoba zlecająca mogłaby się spotkać z konsekwencjami prawnymi i finansowymi.
Jeśli zastanawiasz się jak wygląda kwestia umowa o dzieło a podatek dochodowy, to podpowiadamy, że każdą wypłatę wynagrodzenia z tytułu umowy cywilnoprawnej należy udokumentować wystawionym do umowy rachunkiem. Dzięki niemu pracodawca ma możliwość rozliczenia wynagrodzenia pracownika. W sytuacji, gdy wynagrodzenie z umowy cywilnoprawnej nie przekroczy 200zł, należy je rozliczyć na podstawie 18%, zryczałtowanego podatku dochodowego (PIT - 8A). Wraz z zakończeniem roku podatkowego, pracodawca zobowiązany jest do przekazania odpowiedniemu Urzędowi Skarbowemu deklaracji o podatku dochodowym na formularzu PIT 8AR. W sytuacji, gdy zostanie zastosowane zryczałtowane rozliczenie opodatkowanej umowy, pracodawca nie musi przygotowywać dla pracownika i Urzędu Skarbowego rocznej deklaracji PIT 11. Warunkiem jest jednak, że inne wypłaty pracownika, nie były wcześniej rozliczane na zasadach ogólnych.
Kierownik Zakładu Produkcji Wyposażenia Łazienek
EXCELLENT PROFILE GRZYBCZYK, ROGODA, SZCZEPOCKI, ZIĘBICKI SPÓŁKA JAWNA
- Podłęże
Warto tutaj zaznaczyć, że umowy o dzieło najczęściej nie podlegają wypowiedzeniu. Niemniej, strony mogą od niej odstąpić, na przykład gdy któraś ze stron nie dotrzymuje warunków. Prawo do odstąpienia od umowy o dzieło w oparciu o art. 644 k.c., przysługuje zamawiającemu w każdym czasie, aż do chwili ukończenia dzieła przez dziełobiorcę. Wówczas może on złożyć jednostronne oświadczenie woli. Prawo do wcześniejszego ustania tego stosunku ma również osoba wykonująca dzieło, niemniej, powinno to zostać odpowiednio uzasadnione.
Umowa o dzieło a ubezpieczenie zdrowotne
W odróżnieniu od umowy o pracę i umowy zlecenia, dla umowy o dzieło charakterystyczne jest to, że nie odprowadza się żadnych składek. W efekcie pracownikowi nie przysługuje m.in. urlop. Nie ma on również ubezpieczenia zdrowotnego co oznacza, że może on korzystać jedynie z prywatnej opieki medycznej. Wszystko dlatego, że umowa o dzieło nie stanowi samodzielnego tytułu do ubezpieczeń społecznych ani ubezpieczenia zdrowotnego. W związku z tym, dzieło biorca nie jest uprawniony do ubezpieczeń: emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego czy zdrowotnego. Inaczej jest w przypadku zawarcia umowy o dzieło z pracownikiem, z którym przedsiębiorcę łączy już stosunek pracy. Wówczas od zawartej umowy o dzieło niezbędne jest odprowadzenie obowiązkowych składek, tak jak od umowy o pracę.
Fakt, że umowa o dzieło nie daje pracownikowi żadnych praw, oznacza tyle, że może ona być stosowana tylko w niektórych sytuacjach. Ponieważ jest to umowa cywilnoprawna, została ona szczegółowa uregulowana w kodeksie cywilnym, nie kodeksie pracy. Problem jednak w tym, że pracodawcy czasem zastępują inne umowy właśnie tą. Niemniej, jeśli Ministerstwo zdecyduje się na oskładkowanie umów o dzieło, czyli powstanie obowiązek opłacania ubezpieczeń społecznych z tytułu tego typu umowy, pieniądze te mogłyby wesprzeć budżet Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ten obecnie boryka się z niemałym deficytem, spowodowanym z obniżeniem wieku emerytalnego.
Oskładkowanie umów o dzieło pod znakiem zapytania
Od 1 stycznia 2017 r. osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenie muszą otrzymywać wynagrodzenie godzinne w wysokości minimum 13 zł brutto. Wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej dla osób, które podpisały umowę zlecenie, było podyktowane chęcią wyeliminowania nadużyć, a także doprowadzeniem do sytuacji, aby osoby wykonujące pracę na podstawie takiej umowy nie otrzymywały wynagrodzenia niższego niż minimalne wynagrodzenia (takie przysługuje pracownikom, którzy nawiązali stosunek pracy).
Wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej dla osób zatrudnionych na podstawie zlecenia, wywołało dyskusję na temat tego, czy przedsiębiorcy nie będą proponować swoim pracownikom umów o dzieło. W ten sposób mogliby oni obejść konieczność wypłacania osobom dla nich pracujących minimalnej stawki godzinowej.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej decyzję o oskładkowaniu umów o dzieło uzależnia więc od tego, czy pracodawcy będą nadużywać umów o dzieło. Jeżeli nie, to nic się nie zmieni. Jeżeli jednak liczba umów o dzieło wzrośnie, a liczba zleceń spadnie, to konieczne będzie wprowadzenie zmian, aby chronić pracowników.
Ile osób pracuje aktualnie w oparciu o umowę o dzieło? GUS podaje, że taką umowę podpisało ok. pół miliona osób. Za pół roku będzie zatem wiadomo, czy takich umów przybyło, czy też nie. Od tego zależy, czy rząd zdecyduje się wprowadzić zmiany w zakresie umów o dzieło. Jeżeli tak, zmiany z pewnością nie zaczną obowiązywać od razu – konieczne będzie wprowadzenie okresu przejściowego, który pozwoli uregulować korzystanie z tych umów.
Umowa o dzieło jest specyficznym rodzajem umowy. W związku z tym pojawiają się liczne wątpliwości typu: umowa o dzieło a ZUS, umowa o dzieło a ubezpieczenie zdrowotne czy umowa o dzieło a składki. Niemniej, w nadchodzącym czasie Ministerstwo najpewniej nie podejmie kroków, które zmienią warunki oskładkowania, a przynajmniej nie do końca 2018 roku. W związku z tym, opisane regulacje pozostają bez zmian.
