Spis treści
Powyższe pytanie jest o tyle zasadne, że już dziś specjaliści ostrzegają, że wypłacane przez ZUS za 10 czy 15 lat świadczenia będą tak niskie, że będą pozwalać jedynie na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Pracownicy są zatem zachęcani do oszczędzania we własnym zakresie, przy czym jako alternatywa dla kont oszczędnościowych czy lokat jest prezentowany III filar emerytalny, czyli IKE i IKZE.
Co to jest ubezpieczenie społeczne?
Ubezpieczenie społeczne to określenie dla systemu świadczeń finansowych gwarantowanego przez państwo. Jest to swego rodzaju zabezpieczeń na okoliczność wystąpienia konkretnych sytuacji wskazanych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Na ubezpieczenie społeczne składają się następujące rodzaje ubezpieczeń: emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe.
To powinno Cię również zainteresować: KRUS - ubezpieczenie
Komu przysługują ubezpieczenia społeczne?
Ubezpieczenia społeczne są przeznaczone m.in. dla pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę oraz umowę zlecenie a także dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą. W przypadku umowy zlecenia ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne - decyzję o chęci skorzystania z niego podejmuje pracownik.
To powinno Cię również zainteresować: KRUS a ZUS
Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne
Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne są uiszczane przez pracodawcę, to znaczy odciągane od pensji brutto przysługującej danemu pracownikowi, a częściowo z własnej kieszeni pracodawcy. W przypadku osób prowadzących własną działalność gospodarczą składki na ubezpieczenia uiszcza się w 100% z własnej kieszeni.
To powinno Cię również zainteresować: Pomoc dla przedsiębiorczych. Niższe składki ZUS na start
Świadczenia z tytułu opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne mogą być opłacane przez pracodawcę, gdy zatrudnia on więcej niż 20 pracowników. W pozostałych przypadkach za wypłatę świadczeń odpowiada Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
To powinno Cię również zainteresować: Zatrudnienie na umowę zlecenie
Ubezpieczenia społeczne a ubezpieczenie zdrowotne
Ubezpieczenie zdrowotne to jeden z rodzajów ubezpieczenia społecznego. Osoba ubezpieczona na mocy tego ubezpieczenia posiada prawo do bezpłatnego korzystania z usług systemu ochrony zdrowia, czyli np. ma prawo do wizyty u lekarza pierwszego kontaktu oraz u lekarzy specjalistów.
To powinno Cię również zainteresować: Działalność gospodarcza ZUS
Wszyscy ci, którzy nie posiadają ważnego ubezpieczenia zdrowotnego a z różnych względów są zmuszeni do skorzystania z usług publicznego systemu ochrony zdrowia, są zobowiązani do opłacenia rachunku za wszystkie odbyte wizyty u lekarzy i przeprowadzone zabiegi.
Jak wyliczyć składki na ubezpieczenia społeczne?
Jak obliczyć składki ZUS bez pomyłek? Jak wygląda wymiar składek na ubezpieczenie społeczne?
Od wynagrodzenia pracownika odejmuje się kwotę w wysokości 13,71%, która przekazywana jest do ZUS na uiszczenie ubezpieczeń społecznych.
- 9,76% na ubezpieczenia emerytalne,
- 1,5% na ubezpieczenia rentowe,
- 2,45% na ubezpieczenia chorobowe.
Ubezpieczenie społeczne a działalność gospodarcza
Osoby prowadzące działalność gospodarczą są zobowiązane do tego, aby samodzielnie opłacać swoje składki na ubezpieczenia społeczne - w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności (ZUS) lub w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w przypadku prowadzenia działalności rolniczej (KRUS).
To powinno Cię również zainteresować: Niższe składki ZUS nie dla wszystkich
Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne powstaje w dniu rozpoczęcia prowadzenia działalności i trwa aż do dnia zakończenia jej prowadzenia z wyłączeniem okresu, w którym prowadzenie tej działalności zostało zawieszone.
- składki na ubezpieczenia społeczne: emerytalne (19,52% podstawy wymiaru), rentowe (8% podstawy wymiaru) oraz wypadkowe (1,67% podstawy wymiaru),
- składki na ubezpieczenia zdrowotne w wysokości 9% podstawy wymiaru, 7,75% podstawy wymiaru można odliczyć podczas rozliczania podatku dochodowego.
To powinno Cię również zainteresować: Urlop bezpłatny a ubezpieczenie
Aby uświadomić społeczeństwu, jak ważną rolę odgrywa system ubezpieczeń społecznych, ZUS rozpoczął specjalną akcję informacyjną. Obejmuje ona zarówno uczniów szkół ponadgimnazjalnych, jak i studentów.
Ucieczka od ubezpieczeń społecznych, czyli…
Istnieje spory rozdźwięk między oczekiwaniami pracowników, którzy są zainteresowani pracą na umowie o pracę i wiążącymi się z tym korzyściami, a oczekiwaniami pracodawców, którzy chętniej zatrudniają na umowy cywilnoprawne, gdyż to wiąże się dla nich z niższymi kosztami. W drugim przypadku często dochodzi do sytuacji, że podczas kontroli inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy ujawniają szereg nieprawidłowości w zakresie wręczania umów o pracę.
Powyższa furtka w postaci umów cywilnoprawnych czy korzystanie z agencji zatrudnienia celem optymalizacji kosztów zatrudnienia odbija się bezpośrednio na pracowniku, a dokładniej na wysokości świadczenia emerytalnego, które będzie on pobierać. Naturalne jest bowiem, że mniejsza liczba składek oznacza niższą emeryturę.
Uświadamiać tych, którzy jeszcze nie są na rynku
Aby uświadomić zarówno pracowników, jak i osoby młode, które jeszcze nie są na rynku pracy, jak ważne jest regularne odprowadzanie składek na ubezpieczenia, ZUS rozpoczął szeroką akcję informacyjną.
- Czym jest system ubezpieczeń społecznych?
- Jaka jest historia ubezpieczeń społecznych i jak system zmieniał się w czasie?
- Jakie zobowiązania ma przedsiębiorca/pracodawca wobec ZUS, gdy decyduje się założyć firmę/zatrudnić pracowników?
- Do jakich świadczeń ma prawo osoba ubezpieczona, za którą pracodawca odprowadza składki do ZUS-u?
Poza samymi lekcjami lub wykładami, podczas których omawiane są powyższe zagadnienia, nie można zapomnieć również o organizowanych przez ZUS olimpiadach. To właśnie podczas takich zainteresowani mogą sprawdzić swoją wiedzę z zakresu ubezpieczeń społecznych.
Szkoły i studenci zainteresowani
Mimo że składki na ubezpieczenie społeczne są obowiązkowe, wiedza społeczeństwa w tym zakresie jest dość mała. Tymczasem, jak twierdzą przedstawiciele ZUS-u, zainteresowanie programem zarówno wśród uczniów, jak i studentów jest naprawdę duże – młodzi ludzie chcą poznać zarówno podstawowe zagadnienia w tym zakresie, jak i niuanse. Mając taką wiedzę, w przyszłości będą bardziej świadomie korzystać z przysługujących im praw i się o nie dopominać.
