Co wiesz o ubezpieczeniach społecznych?

Ubezpieczenia społeczne to nie wymysł XXI w., ale z pewnością to właśnie my mamy z nimi największy kłopot. Dziś, gdy przyrost naturalny jest coraz mniejszy, pojawia się pytanie o wydolność całego systemu ubezpieczeń społecznych. Czy faktycznie zabezpiecza on nas – osoby pracujące, których pracodawcy są co miesiąc zobowiązani odprowadzać składki na ZUS?

Powyższe pytanie jest o tyle zasadne, że już dziś specjaliści ostrzegają, że wypłacane przez ZUS za 10 czy 15 lat świadczenia będą tak niskie, że będą pozwalać jedynie na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Pracownicy są zatem zachęcani do oszczędzania we własnym zakresie, przy czym jako alternatywa dla kont oszczędnościowych czy lokat jest prezentowany III filar emerytalny, czyli IKE i IKZE.

Aby uświadomić społeczeństwu, jak ważną rolę odgrywa system ubezpieczeń społecznych, ZUS rozpoczął specjalną akcję informacyjną. Obejmuje ona zarówno uczniów szkół ponadgimnazjalnych, jak i studentów.

Ucieczka od ubezpieczeń społecznych, czyli…

Istnieje spory rozdźwięk między oczekiwaniami pracowników, którzy są zainteresowani pracą na umowie o pracę i wiążącymi się z tym korzyściami, a oczekiwaniami pracodawców, którzy chętniej zatrudniają na umowy cywilnoprawne, gdyż to wiąże się dla nich z niższymi kosztami. W drugim przypadku często dochodzi do sytuacji, że podczas kontroli inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy ujawniają szereg nieprawidłowości w zakresie wręczania umów o pracę.

Powyższa furtka w postaci umów cywilnoprawnych czy korzystanie z agencji zatrudnienia celem optymalizacji kosztów zatrudnienia odbija się bezpośrednio na pracowniku, a dokładniej na wysokości świadczenia emerytalnego, które będzie on pobierać. Naturalne jest bowiem, że mniejsza liczba składek oznacza niższą emeryturę.

Uświadamiać tych, którzy jeszcze nie są na rynku

Aby uświadomić zarówno pracowników, jak i osoby młode, które jeszcze nie są na rynku pracy, jak ważne jest regularne odprowadzanie składek na ubezpieczenia, ZUS rozpoczął szeroką akcję informacyjną.

Jeżeli chodzi o uczniów szkół ponadgimnazjalnych i studentów, to przeprowadzane są specjalne zajęcia, podczas których są poruszane m.in. następujące zagadnienia:

• Czym jest system ubezpieczeń społecznych?
• Jaka jest historia ubezpieczeń społecznych i jak system zmieniał się w czasie?
• Jakie zobowiązania ma przedsiębiorca/pracodawca wobec ZUS, gdy decyduje się założyć firmę/zatrudnić pracowników?
• Do jakich świadczeń ma prawo osoba ubezpieczona, za którą pracodawca odprowadza składki do ZUS-u?

Poza samymi lekcjami lub wykładami, podczas których omawiane są powyższe zagadnienia, nie można zapomnieć również o organizowanych przez ZUS olimpiadach. To właśnie podczas takich zainteresowani mogą sprawdzić swoją wiedzę z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Szkoły i studenci zainteresowani

Mimo że składki na ubezpieczenie społeczne są obowiązkowe, wiedza społeczeństwa w tym zakresie jest dość mała. Tymczasem, jak twierdzą przedstawiciele ZUS-u, zainteresowanie programem zarówno wśród uczniów, jak i studentów jest naprawdę duże – młodzi ludzie chcą poznać zarówno podstawowe zagadnienia w tym zakresie, jak i niuanse. Mając taką wiedzę, w przyszłości będą bardziej świadomie korzystać z przysługujących im praw i się o nie dopominać.