Spis treści
Prawo do urlopu na żądanie zostało zapisane w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 1672 pracodawca jest zobowiązany udzielić każdemu swojemu pracownikowi urlopu na żądanie, nie więcej jednak niż 4 dni w każdym roku kalendarzowym. Jako pracownik możesz wykorzystać przysługujące ci dni wolne jednorazowo, możesz również zdecydować się na korzystanie z nich pojedynczo.
Na żądanie, ale...
Urlop na żądanie jest uregulowany w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 1672 pracodawca ,,jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy". Urlop na żądanie nie jest jednak dodatkowym urlopem wypoczynkowym, z którego może skorzystać pracownik. Są to 4 dni z ogólnej puli urlopowej. Jeżeli pracownik nie skorzysta z urlopu na żądanie, to dni te są traktowane jako zwykłe dni urlopowe, które zatrudniony może wykorzystać zgodnie ze swoim uznaniem i w terminie ustalonym z pracodawcą.
Odrębną kwestią jest fakt, że pracownik nie może uzbierać większej liczby urlopu na żądanie niż właśnie 4. Dzieje się tak dlatego, że te dni się nie kumulują - w każdym roku kalendarzowym pracownik ma wyłącznie 4 dni. Jeżeli z nich nie skorzysta, to może je wybrać w roku przyszłym, ale już na zasadzie klasycznego urlopu. Takie stanowisko zaprezentował również Główny Inspektorat Pracy wskazując, że zawsze tracą one swój specyficzny charakter właśnie z końcem roku.
Kiedy zawnioskować o dzień urlopu?
Jako pracownik możesz wybrać dzień, w którym skorzystasz z urlopu na żądanie. Z drugiej strony powinieneś pamiętać, że nie zawsze będziesz mógł rozpocząć odpoczynek lub załatwianie swoich prywatnych spraw, bo w pewnych przypadkach pracodawca może odmówić zgody na twój urlop. Dlaczego? Może to wynikać z braku pracowników (np. przebywają na urlopach lub zaplanowanych czynności, które zostały ci powierzone i muszą zostać wykonane w terminie.
To, czy będziesz mógł skorzystać z urlopu na żądanie zależy wyłącznie od twojego pracodawcy. Jeżeli nie zgodzi się on na urlop, to wcale nie musi oznaczać, że nie będziesz mógł załatwić swoich pilnych spraw. Przeciwnie, poza urlopem na żądanie ustawodawca przewiduje również inne możliwości załatwienia przez pracownika prywatnych spraw.
Alternatywa dla urlopu na żądanie?
PRACA NA PRODUKCJI**TYGODNIÓWKI**GRAŻYŃSKIEGO 141
TWG Polska Sp. z o.o.
- Bielsko-Biała
Lider zmiany gastronomii
Hotel Crystal Mountain*****
- Wisła
OPERATOR MASZYN
Eaton Automotive Systems Sp. z o.o.
- Bielsko-Biała
Kierownik Zmiany
Hotel Crystal Mountain*****
- Wisła
Manager Gastronomii
Hotel Crystal Mountain*****
- Wisła
Z urlopu na żądanie korzystają pracownicy potrzebujący dnia wolnego na załatwienie swoich spraw, ale korzystają z niego również ci, którzy z różnych powodów nie mogą dotrzeć do zakładu pracy na czas. Jeżeli twój szef nie wyraża zgody na to, byś skorzystał z dnia wolnego, to możesz zdecydować się na inne rozwiązanie. O czym mowa? W Kodeksie pracy, poza urlopem na żądanie, została uregulowana również możliwość wyjścia pracownika z zakładu pracy celem załatwienia swoich prywatnych spraw.
Powyższa regulacja została wprowadzona przez ustawodawcę stosunkowo niedawno i rozwiała wątpliwości związane z pracą wykonywaną w nadgodzinach. Dotychczas bowiem pracodawca mógł mieć problemy wówczas, gdy zgodził się na wyjście swojego pracownika z firmy w godzinach pracy. Teraz, jeżeli twoja obecność w zakładzie pracy jest niezbędna, możesz zdecydować się na porozmawianie ze swoim przełożonym np. o opuszczeniu firmy na kilka godzin przed zakończeniem dnia pracy. By pracodawca udzielił ci zgody, powinieneś złożyć wniosek na piśmie.
Opieka na dziecko, a urlop na żądanie
Jeśli w zakładzie pracy pracują rodzice małych dzieci, urlop na żądanie może być szczególnie ważny. Rodzice często potrzebują dodatkowego czasu, aby zająć się swoimi dziećmi w sytuacjach awaryjnych. Warto więc wziąć pod uwagę tę kwestię i umożliwić pracownikom skorzystanie z urlopu na żądanie w przypadku opieki nad dzieckiem w nagłych sytuacjach.
Pamiętaj, że Kodeks pracy przewiduje różne opcje dla pracowników, którzy potrzebują elastyczności w swoim czasie pracy. Przemyślane podejście do urlopu na żądanie i alternatywnych rozwiązań może przyczynić się do zwiększenia zadowolenia pracowników oraz efektywności firmy.
To rozwiązanie może pomóc pracodawcy
Zdecydowana większość pracodawców uważa, że korzystanie przez pracowników z urlopu na żądanie może powodować problemy organizacyjne w zakładzie pracy. Alternatywą dla urlopu na żądanie może być również wprowadzenie przez pracodawcę godzinnej przerwy. Taką, pracownik może wykorzystać w dowolnym celu, również na załatwienie swoich prywatnych spraw. To jednak, czy pracownik będzie mógł skorzystać z dłuższej przerwy, zależy wyłącznie od pracodawcy – nie każdy decyduje się na zastąpienie 15-minutowych pauz jedną dłuższą, czyli właśnie godzinną.
Istnieją regulacje, które umożliwiają pracownikom odpracowanie prywatnych wyjść bez wystąpienia pracy w godzinach nadliczbowych i jednocześnie bez konieczności wykorzystywania urlopu na żądanie. Aby móc z takiego rozwiązania skorzystać, pracownik jest zobowiązany złożyć stosowny wniosek. Jednym ograniczeniem w liczbie godzin, które zainteresowana osoba może odpracować są odpoczynki dobowe i tygodniowe. Czy warto skorzystać z takiej możliwości? Okazuje się, że tak, gdyż dzięki temu całkiem sporo można zaoszczędzić.
Ciekawa alternatywa
Alternatywą dla osób, które nie potrzebują pełnego dnia wolnego może być więc wniosek o zwolnienie od pracy w celu załatwienia swoich osobistych spraw. Warto przy tym zauważyć, że to rozwiązanie jednocześnie wykluczyło problem, który był podnoszony w literaturze wiele razy. Mowa tu o tym, że dotychczas pracownik, który potrzebował kilku godzin wolnego i nie chciał wnioskować o urlop, po prostu dogadywał się ze swoim przełożonym. To jednak miało poważne skutki - zatrudniony de facto zostając po godzinach pracy świadczył pracę w godzinach nadliczbowych. Za tę zaś - zgodnie z przepisami prawa - przysługiwał mu dodatek. Taki paradoks wyeliminowała właśnie powyższa regulacja.
Nie obejdzie się bez wniosku
Z uwagi na wyżej wspomnianą kwestię i ewentualny problem z możliwością przekroczenia dobowych czy tygodniowych norm pracy, niezbędne jest, aby pracownik, który chce skorzystać z możliwości wyjścia z pracy na kilka godzin, złożył stosowny wniosek. Taki zabezpiecza podmiot zatrudniający, który nie musi obawiać się, że jego podwładny będzie dochodził roszczeń z tytułu pracy po godzinach. Dodatkowo pozwala on na obliczenie, w którym momencie dojdzie do naruszenia obowiązujących przepisów prawa pracy, czyli przekroczenia wyżej wspomnianych norm.
Formalnym warunkiem, aby pracownik mógł zostać zwolniony od pracy w celu załatwienia osobistych spraw jest zatem złożenie wniosku. Dodatkowo jednak pracownik musi uzyskać zgodę na wyście z pracy, czyli jego podanie musi zostać pozytywnie rozpatrzone przez pracodawcę.
| Aspekt | Kluczowe informacje | Zastosowanie | Alternatywy |
|---|---|---|---|
| Zasada | Pracownik ma prawo do 4 dni urlopu na żądanie rocznie. | Załatwianie spraw osobistych w trakcie pracy. | Skorzystanie z innych form urlopu. |
| Procedura | Zgłoszenie urlopu pracodawcy w dniu rozpoczęcia. | Możliwość wyboru konkretnego dnia. | Składanie wniosku o zwolnienie celem załatwienia spraw osobistych. |
| Odmowa | Pracodawca może odmówić, ale z odpowiednimi przyczynami. | W przypadku braku pracowników | |
| Korzyści | Skorzystanie z dni wolnych w trakcie pracy. | Odpoczynek w ramach godzinowej przerwy. |
Wprowadzenie urlopu na żądanie oraz elastycznych rozwiązań dla pracowników może być korzystne dla Ciebie jako pracodawcy. To sposób na zwiększenie zadowolenia pracowników oraz poprawę organizacji pracy. Pamiętaj jednak, że istotne jest zachowanie równowagi między potrzebami pracowników, a wymaganiami firmy. Przyjrzyj się uważnie Kodeksowi pracy i regulaminowi firmy, aby zapewnić sprawiedliwe i skuteczne zarządzanie tym aspektem.
To może Cię również zainteresować
