Spis treści
Czy osoba niepełnoletnia może pracować?
Zatrudnianie niepełnoletnich osób jest jak najbardziej możliwe. Począwszy od 1 września 2018 roku można zatrudniać pracowników młodocianych, którzy ukończyli 15. rok życia oraz są absolwentami ośmioletniej szkoły podstawowej.
To Cię powinno też zainteresować: Zatrudnianie młodocianych
Oprócz tego, warunkiem koniecznym do tego, aby osoba niepełnoletnia mogła pracować, jest dostarczenie przez nią świadectwa lekarskiego potwierdzającego, że dany rodzaj pracy nie zagraża ich zdrowiu.
Na jakich zasadach można zatrudnić niepełnoletniego?
Kodeks Pracy wskazuje, że polscy pracodawcy mają prawo do zatrudniania osób niepełnoletnich nawet na podstawie umowy o pracę.
- Nieletni pracownik musi mieć ukończoną ośmioletnią szkołę podstawową.
- Pracownik musi dostarczyć świadectwo lekarskie, które poświadczy, że wykonywanie danej pracy nie będzie stwarzało dla niego zagrożenia zdrowia i życia.
- Osobę niepełnoletnią zatrudnia się wyłącznie w celu przygotowania zawodowego. Pracodawca jest zobowiązany, aby zapewnić młodemu człowiekowi pomoc oraz opiekę, dzięki której będzie on wstanie właściwie wdrożyć się w wykonywanie wszystkich zawodowych obowiązków.
- Osoba niepełnoletnia może ubiegać się o zatrudnienie tylko w takiej firmie, która nie znajduje się na liście praw zabronionych wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów. Ponadto musi mieć ukończone 15 lat, a wykonywanie pracy jest niezbędne do odbycia przygotowania Zawodowego.
To Cię powinno też zainteresować: A może zatrudnisz pracownika młodocianego?
Zatrudnienie osoby niepełnoletniej na podstawie umowy o pracę - warunki
Osoby młode w wieku 15-17 lat mogą być zatrudniane na podstawie umowy o pracę.
- Należy mieć ukończoną szkołę podstawową.
- Przedstawienie świadectwa lekarskiego potwierdzającego, że wykonywanie danego rodzaju pracy nie zagraża zdrowiu i życiu młodego pracownika.
- Pracownik jest zatrudniony wyłącznie w celu przygotowania zawodowego. Wyjątkiem od tej reguły jest zatrudnienie do wykonywania prac lekkich - są to takie prace, które nie wywołują zagrożenia dla rozwoju psychofizycznego, zdrowia i życia oraz nie kolidują we właściwym wypełnianiu przez młodego człowieka obowiązku szkolnego.
- Kandydat na pracownika może ubiegać się tylko o takie stanowisko, którego nie wskazano w rozporządzeniu Rady Ministrów jako pracy wzbronionej. Jedynym wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, gdy młodociany ma więcej niż 16 lat, zaś wykonywanie pracy wzbronionej jest niezbędne do zdobycia przygotowania zawodowego.
Praca dla nieletniego poniżej 15-tego roku życia - warunki
Co, jeżeli osoba niepełnoletnia w wieku 13-15 lat także chciałaby pracować? Polskie przepisy również dopuszczają zatrudnianie osób w tym wieku, jednak obowiązuje tu więcej warunków. Osoba w wieku 13-15 lat może być zatrudniana wyłącznie do wykonywania pracy na rzecz działalności artystycznej, kulturalnej, reklamowej lub sportowej. Oprócz tego, nieletni musi także posiadać pisemną zgodę swojego opiekuna prawnego lub rodzica a także opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej.
To Cię powinno też zainteresować: Gdy pracownik młodociany się nie sprawdza
Młodzi pracownicy muszą zdawać sobie sprawę z tego, że ich podstawowym obowiązkiem jest nauka aż do momentu ukończenia 18-tego roku życia. Praca niepełnoletnich osób nie może w żaden sposób kolidować z ich nauką oraz utrudniać im wykonywania obowiązku szkolnego.
Zatrudnianie nieletnich a czas pracy
Polskie przepisy dokładnie regulują także kwestię czasu pracy niepełnoletnich pracowników.
- Młodociany powyżej 15-tego roku życia nie może pracować dłużej niż 8 godzin na dobę.
- Młodociany poniżej 15-tego roku życia nie może pracować dłużej niż 6 godzin na dobę.
- W czas pracy młodocianego wlicza się czas nauki w wymiarze, który wynika z obowiązkowego programu zajęć szkolnych - nie ma znaczenia, czy odbywają się one w godzinach pracy.
- W przypadku, gdy dobowy wymiar czasu pracy młodocianego pracownika wynosi więcej niż 4,5 godziny na dobę, obowiązkiem pracodawcy jest wprowadzenie przerwy w pracy trwającej nieprzerwanie 30 minut. Przerwa ta musi być wliczona do ogólnego czasu pracy.
- Obowiązuje zakaz zatrudniania młodocianych pracowników w wieku 15-17 lat w godzinach nadliczbowych oraz w godzinach nocnych (pomiędzy 22:00 a 06:00).
- Obowiązuje zakaz zatrudniania młodocianych pracowników w wieku 13-15 lat w godzinach nadliczbowych oraz w godzinach nocnych (pomiędzy 20:00 a 06:00).
- Przerwa w pracy młodocianego obejmująca porę nocną musi trwać minimum 14 godzin.
- Młodociany ma prawo, aby w każdym tygodniu otrzymać 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku (powinien on obejmować niedzielę).
Praca dla niepełnoletnich — najpopularniejsze zajęcia
Gdzie mogą zatrudnić się osoby niepełnoletnie? Liczba możliwości jest naprawdę ogromna.
- Praca sezonowa przy zbiorze owoców i warzyw. Atutem takiej pracy jest możliwość spędzenia czasu na świeżym powietrzu oraz dość wysokie zarobki. Dokładna wysokość zarobku uzależniona jest od wielu czynników, takich jak warunki pogodowe czy rodzaj zbieranych warzyw lub owoców. Jest to jednak dość męczące zajęcie - zwłaszcza, gdy temperatura na zewnątrz jest wysoka.
- Praca w restauracji. Lokale gastronomiczne nieustannie poszukują pracowników, m.in. pomocy kuchennych lub kelnerów. Młodociani pracownicy są bardzo chętnie zatrudniani przez właścicieli restauracji. Nie jest to lekka praca, jednak można sporo w niej zarobić m.in. dzięki napiwkom od hojnych klientów.
- Rozdawanie ulotek. Kolejna praca na świeżym powietrzu. Znalezienie takiej pracy nie powinno być trudne, jednak zazwyczaj jest to zajęcie słabo opłacane.
- Praca na wyjazdowych inwentaryzacjach. Świetnym sposobem na "dorobienie" do kieszonkowego jest udział w cyklicznych inwentaryzacjach organizowanych przez wyspecjalizowane agencje pracy. Inwentaryzacje są organizowane zazwyczaj w nocy i trwają od 4 do 8 godzin.
- Praca jako hostessa/host. Praca ta polega na osobistym promowaniu produktów lub usług danej firmy. Jej atutem są dość wysokie zarobki.
- Wyprowadzanie zwierząt na spacer. Praca marzeń dla miłośników zwierząt. Wystarczy wstawić ogłoszenie na jednym z portali ogłoszeniowych, a z pewnością znajdziemy mnóstwo zleceniodawców.
- Sprzedaż na portalach aukcyjnych. Jeżeli mamy niepotrzebne sprzęty, przedmioty lub ubrania, możemy sprzedawać je na popularnych portalach aukcyjnych.
- Statystowanie. Praca jako statysta to strzał w dziesiątkę dla osób, które w przyszłości chciałyby spróbować swoich sił jako aktor.
To Cię powinno też zainteresować: Praca dziecka? Zadecyduje inspektor PIP
Inne formy zatrudnienia do pracy dla młodocianych
Czy możliwe jest zatrudnianie nieletnich na umowę zlecenie? Okazuje się, że tak. Zatrudnienie nieletniego pracownika na umowę-zlecenie jest możliwe wyłącznie po spełnieniu określonych warunków - są one takie same jak w przypadku umowy o pracę. Mianowicie: kandydat do pracy musi posiadać świadectwo ukończenia ośmioletniej szkoły podstawowej oraz zaświadczenia od lekarza potwierdzające, iż wykonywanie danej pracy nie zagraża jego zdrowiu.
To Cię powinno też zainteresować: Pracownik młodociany też ma swoje prawa
Zatrudnienie niepełnoletniego przy wykonywaniu prac lekkich oraz w celu przygotowania zawodowego
"Młodociany może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę przy wykonywaniu lekkich prac" a także, że "Praca lekka nie może powodować zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego młodocianego, a także nie może utrudniać młodocianemu wypełniania obowiązku szkolnego". Ustawa zawiera także zapis mówiący o tym, iż "Młodociany nieposiadający kwalifikacji zawodowych może być zatrudniony tylko w celu przygotowania zawodowego".
To Cię powinno też zainteresować: CV dla ucznia
Praca dla niepełnoletnich – szczególna ochrona zdrowia
Z racji wieku oraz braku doświadczenia, polski ustawodawca podkreśla, że pracodawcy muszą w szczególny sposób chronić zdrowie swoich niepełnoletnich pracowników. W tym celu w polskim prawie zawarto wytyczne dotyczące ograniczeń w zakresie czasu pracy niepełnoletnich, stworzono wykaz praz wzbronionych, zakazano wykonywania przez młodych pracowników pracy w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej. Pracodawcy są także zobowiązaniu, aby zapewnić młodym pracownikom opiekę oraz pomoc niezbędną do właściwego wykonywania obowiązków zawodowych.
Badania lekarskie przy zatrudnianiu młodocianego przez pracodawcę
W kwestii ochrony zdrowia młodocianych pracowników bardzo ważną rolę pełnią badania lekarskie. W artykule 201 Kodeksu pracy czytamy, że "Młodociany podlega wstępnym badaniom lekarskim przed przyjęciem do pracy oraz badaniom okresowym i kontrolnym w czasie zatrudnienia." Celem prowadzenia tych badań jest weryfikacja, czy młodociany jest zdolny do wykonywania obowiązków wskazanych przez pracodawcę a także czy dana praca nie wpłynie w negatywny sposób na jego rozwój psychofizyczny.
To może Cię również zainteresować
