Spis treści
Zgodnie z postanowieniami ustawodawcy, pracowników młodocianych można zatrudniać tylko wówczas, gdy ukończyli oni przynajmniej szkołę podstawową i jednocześnie przedstawią zaświadczenie, że praca w danym zakładzie nie zagraża ich zdrowiu. Co jeszcze trzeba wiedzieć?
Kim jest osoba młodociana?
Określenie „pracownik młodociany” dotyczy osoby, która ma już 15 lat, lecz nie przekroczyła 18 roku życia. Może podjąć zatrudnienie, pod warunkiem, że:
- zakończyła edukację na poziomie co najmniej ośmioletniej szkoły podstawowej,
- dostarczy zaświadczenie lekarskie potwierdzające, iż podjęcie określonego typu pracy nie stanowi zagrożenia dla jej zdrowia.
Osoby, które nie zakończyły edukacji w ośmioletniej szkole podstawowej i nie mają jeszcze 15 lat, mogą zostać zatrudnione jedynie w celu zdobycia zawodowych umiejętności poprzez system przyuczenia do wybranej pracy.
Z kolei osoby, które ukończyły ośmioletnią edukację podstawową, ale nie osiągnęły jeszcze 15 roku życia, mają możliwość zatrudnienia w celu profesjonalnego przygotowania zawodowego w roku kalendarzowym, w którym osiągną wymagany wiek. W innym przypadku wymagana jest zgoda prawnych opiekunów lub przedstawicieli ustawowych danej osoby, a także pozytywna ocena z poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Co ciekawe, osoba, która osiągnie 18 lat podczas edukacji w ośmioletniej szkole podstawowej, ma możliwość zatrudnienia na warunkach dla pracowników młodocianych w roku, w którym ukończyła tę szkołę.
W określonych sytuacjach i po spełnieniu pewnych kryteriów, prawo dopuszcza możliwość powierzenia pracy lub innych czynności zarobkowych osobom poniżej 15 roku życia, głównie w obszarach takich jak działalność kulturalna, artystyczna, sportowa lub reklamowa.
Kiedy można zatrudnić pracownika młodocianego?
Możliwe jest zatrudnienie osoby młodocianej w dwóch głównych przypadkach:
- w celu jej przygotowania zawodowego, jeśli nie posiada kwalifikacji,
- do pracy lekkiej.
Warto pamiętać o kilku ważnych obowiązkach wobec młodocianych pracowników:
- pracodawca jest zobowiązany zapewnić młodocianemu odpowiednie wsparcie i opiekę,
- zatrudniający musi prowadzić dokładną ewidencję wszystkich zatrudnionych młodocianych pracowników,
- osoby młodociane zatrudnione na umowę o pracę są objęte ubezpieczeniem społecznym na tych samych zasadach, co pozostali pracownicy.
Czas pracy i prawo do przerwy pracownika młodocianego
Zgodnie z kodeksem pracy, pracownicy młodociani, którzy nie przekroczyli 16 lat (czyli do 15 roku życia włącznie), są uprawnieni do pracy nie dłużej niż 6 godzin dziennie. Z kolei ci, którzy osiągnęli wiek 16 lat, mają ograniczenie do maksymalnie 8 godzin pracy na dobę. Te limity czasu pracy są ściśle obowiązujące i nie można ich przekraczać, na przykład stosując równoważny system czasu pracy.
Magazynier z uprawnieniami UDT - OD ZARAZ
Serwis Personalny Poland
- Chwaszczyno
Przedstawiciel handlowy / przedstawicielka handlowa - Kraków (Wieliczka)
Leroy Merlin Polska Sp. z o.o.
- Wieliczka
Magazynier/praca od jutra/obiad za 1zł/dojazd z Wrocławia
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Wrocław
*Sortowanie paczek* RADZYMIN, ul. Logistyczna, 05-250 * TYGODNIÓWKI
TWG Polska Sp. z o.o.
- Ciemne
- 30-35 zł / h
*Sortowanie paczek* RADZYMIN, ul. Logistyczna, 05-250 * TYGODNIÓWKI
TWG Polska Sp. z o.o.
- Radzymin
- 30-35 zł / h
Czas pracy osób młodocianych obejmuje nie tylko godziny spędzone na wykonywaniu zadań zawodowych określonych przez pracodawcę, ale również czas poświęcony na obowiązkową edukację, zgodnie z planem zajęć szkolnych. W związku z tym czas przeznaczony na naukę w ramach obowiązkowego programu nauczania jest wliczany do ogólnego czasu pracy.
Osoby młodociane otrzymują prawo do przerwy trwającej 30 minut, która staje się obowiązkowa, gdy ich dzienna długość pracy przekracza 4,5 godziny. Dla pracownika młodocianego 30-minutowa przerwa jest przewidziana w sytuacji, kiedy jego dzienny czas pracy, uwzględniający również czas poświęcony na obowiązkową edukację, wynosi minimum 4,5 godziny.
Zatrudnienie i rozstanie z młodocianym pracownikiem
Pracodawca musi zawiadomić odpowiedni urząd miasta lub gminy o zawarciu umowy z pracownikiem młodocianym. Jeśli pracodawca jest rzemieślnikiem, wymagane jest także powiadomienie izby rzemieślniczej. Warto pamiętać, że młodociani pracownicy do ukończenia 18. roku życia mają obowiązek kontynuowania edukacji, co oznacza konieczność zwalniania ich z pracy na czas zajęć szkolnych.
Rozwiązanie umowy o pracę z młodocianym w celu przygotowania zawodowego jest możliwe tylko z określonych przyczyn, takich jak niewypełnianie obowiązków umownych przez młodocianego, ogłoszenie upadłości lub likwidacja firmy, reorganizacja zakładu pracy uniemożliwiająca kontynuowanie przygotowania zawodowego, czy stwierdzenie nieprzydatności młodocianego do pracy.
Formy zatrudniania młodocianych
Przypomnijmy, że zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, młodocianych można zatrudniać jedynie w dwóch przypadkach. Mowa o:
- przygotowaniu zawodowym, które to odbywa się w formie nauki zawodu,
- innym celu niż przygotowanie zawodowe.
W pierwszym przypadku pracodawca jest zobowiązany zawrzeć z pracownikiem stosowną umowę o pracę. Musi ona zawierać wszystkie elementy, które są wymagane przy tradycyjnej umowie o pracę oraz dodatkowo – zgodnie z art. 195 § 1 Kodeksu pracy – takie informacje, jak:
- rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy),
- czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego,
- sposób dokształcania teoretycznego.
Stosunek pracy z młodocianym jest zawierany tylko poprzez umowę o pracę na czas nieokreślony. Wyjątek od tej reguły jest uregulowany przez Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 roku w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania. Mówi ono, że jeśli podmiot zatrudniający większą liczbę młodocianych niż to wynika z jego potrzeb, może zawrzeć z nimiumowę o pracę w celu przygotowania zawodowego na czas określony.
Gdy młodociany zakończy naukę zawodu, jest on w dalszym ciągu zatrudniony na podstawie podpisanej z pracodawcą umowy, jednak zmianie powinny ulec poszczególne jej punkty. Mowa zwłaszcza o wynagrodzeniu za pracę, jak i czasie świadczenia pracy.
Jak pracodawca chroni młodocianych?
Jeżeli młodociany pracownik jest zatrudniony w innym celu niż przygotowanie zawodowe, pracodawca musi zapewnić odpowiednie warunki. Taki pracownik może wykonywać jedynie lekkie prace, które nie będą powodować zagrożenia dla jego życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego. Powołując się zaś na Rozporządzenie z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac, do tych należą między innymi zajęcia:
- przy nieodpowiednim oświetleniu,
- w obciążającym mikroklimacie środowiska pracy,
- w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi,
- w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu.
Z uwagi na fakt, iż pracownik młodociany podpisuje z pracodawcą umowę o pracę, podlega również wstępnym badaniom lekarskim oraz odpowiedniemu szkoleniu z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Dodatkowo - zgodnie z art. 201 § 3 Kodeksu pracy - pracodawca jest zobowiązany „przekazywać informacje o ryzyku zawodowym, które wiąże się z pracą wykonywaną przez młodocianego, oraz o zasadach ochrony przez zagrożeniami również przedstawicielowi ustawowemu młodocianego”.
Wakacje to czas, w którym młodzi ludzie często podejmują swoją pierwszą pracę, zobacz: Praca w wakacje - sprawdź, czego jeszcze nie wiesz.
Prace lekkie – co to oznacza?
Znacząca część uczniów poszukuje pracy dorywczej na wakacje. Pracodawcy mogą zatrudniać pracowników młodocianych również przy pracach lekkich. Co ważne, konieczne jest jednak sporządzenie wykazu takich prac w danej firmie i zatwierdzenie go zarówno przez lekarza medycyny pracy, jak i inspektora pracy, który wydaje stosowną decyzję w tym zakresie.
Dopuszczenie pracownika młodocianego do pracy jest równoznaczne z tym, że został on skierowany na badania profilaktyczne i odbył szkolenie z zakresu BHP. Podmiot zatrudniający musi też pamiętać o tym, aby zatrudniony przez niego pracownik młodociany nie przekroczył norm czasu pracy.
Podsumowanie
Praca młodocianego pracownika jest surowo regulowana przepisami prawa pracy w Polsce, aby zapewnić mu odpowiednie warunki i ochronę. Pracodawcy, którzy zatrudniają młodocianych, muszą przestrzegać tych przepisów, dbać o ich zdrowie i edukację oraz dostosować czas pracy do wymogów prawa.
To może Cię również zainteresować
