Spis treści
Fundamentalną kwestią jest zdefiniowanie pracownika młodocianego. W tym wypadku warto wskazać, że zgodnie z art. 190 Kodeksu pracy, młodociany jest to osoba, która ukończyła 16 rok życia i jednocześnie nie przekroczyła 18 roku życia. I tak, zgodnie z postanowieniami ustawodawcy, młodocianych można zatrudniać tylko wówczas, gdy ukończyli oni gimnazjum i jednocześnie przedstawią zaświadczenie, że praca w danym zakładzie nie zagraża ich zdrowiu. Co ponadto?
Formy zatrudniania młodocianych
Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, młodocianych można zatrudniać jedynie w dwóch przypadkach. Mowa o:
- przygotowaniu zawodowym, które to odbywa się w formie nauki zawodu,
- innym celu niż przygotowanie zawodowe.
W pierwszym przypadku pracodawca jest zobowiązany zawrzeć z pracownikiem stosowną umowę o pracę. Musi ona zawierać wszystkie elementy, które są wymagane przy tradycyjnej umowie o pracę oraz dodatkowo ? zgodnie z art. 195§1 Kodeksu pracy ? takie informacje, jak:
- rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy),
- czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego,
- sposób dokształcania teoretycznego.
Dodatkowo warto zauważyć, że pracodawca zawierając umowę z pracownikiem młodocianym może jedynie podpisać umowę o pracę na czas nieokreślony. Nie jest możliwe ? chyba, że w oparciu o one akty prawa ? zawarcie umowy na czas określony lub na okres próbny. W tym przypadku mowa o wyjątku w postaci §9 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 roku w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania. Na tej podstawie podmiot zatrudniający większą liczbę młodocianych niż to wynika z jego potrzeb, może zawrzeć z młodocianymi umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego na czas określony. Gdy młodociany zakończy naukę zawodu, jest on w dalszym ciągu zatrudniony na podstawie podpisanej z pracodawcą umowy, niemniej jednak zmianie powinny ulec poszczególne jej punkty. Mowa zwłaszcza o wynagrodzeniu za pracę, jak i czasie świadczenia pracy.
Jak pracodawca chroni młodocianych?
Jeżeli młodociany pracownik jest zatrudniony przez pracodawcę w innym celu niż przygotowanie zawodowe, musi on mu zapewnić odpowiednie warunki. I tak, zatrudniony taki może wykonywać jedynie lekkie prace, które nie będą powodować zagrożenia dla jego życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego. Powołując się zaś na Rozporządzenie z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac, do tych należą między innymi prace:
- przy nieodpowiednim oświetleniu,
- w obciążającym mikroklimacie środowiska pracy,
- w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi,
- w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu.
Ponadto, z uwagi na fakt, iż pracownik młodociany podpisuje z pracodawcą umowę o pracę, podlega również wstępnym badaniom lekarskim oraz odpowiedniemu szkoleniu z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Dodatkowo ? zgodnie z art. 201§3 Kodeksu pracy ? pracodawca jest zobowiązany ?przekazywać informacje o ryzyku zawodowym, które wiąże się z pracą wykonywaną przez młodocianego, oraz o zasadach ochrony przez zagrożeniami również przedstawicielowi ustawowemu młodocianego?.
Wakacje to czas, w którym młodzi ludzie często podejmują swoją pierwszą pracę, zobacz: Praca w wakacje - sprawdź, czego jeszcze nie wiesz.
Czas pracy młodocianych i ich urlopy
Czas pracy młodocianego pracownika został dokładnie określony w Kodeksie pracy. I tak, w myśl art. 202 nie może przekraczać:
- 6 godzin na dobę w wieku do ukończenia 16-go roku życia,
- 8 godzin na dobę w wieku powyżej 16-go roku życia.
Do wyszczególnionego czasu dolicza się również czas nauki, jaki młodociany poświęca w danym dniu. Dalej, młodocianemu, jeżeli pracuje powyżej 4,5 godziny, pracodawca jest zobowiązany udzielić 30 minutowej przerwy, która również wliczana jest do czasu pracy. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, nieletni pracownik nie będzie mógł zostać zatrudniony w godzinach nadliczbowych, zabronione jest także zatrudnianie go w porze nocnej. Młodociany będzie również dłużej wypoczywał, gdyż ustawodawca przewidział wydłużone okresy odpoczynków zarówno dobowych, jak i tygodniowych. I tak, pierwszy musi trwać co najmniej 14 godzin, obejmując również całość pory nocnej danego zakładu pracy. Odpoczynek tygodniowy nie może zaś być krótszy niż 48 godzin i powinien obejmować również niedzielę. Ciekawą kwestią jest również przysługujący pracownikowi młodocianemu urlop. W takim przypadku warto zauważyć, że jego długość będzie zależna od stażu pracy. W związku z powyższym kształtować będzie się on następująco:
- gdy pracuje po raz pierwszy, prawo do urlopu w wysokości 12-tu dni roboczych nabywa po 6 miesiącach od rozpoczęcia pracy,
- z upływem roku uzyskuje prawo do do urlopu w wysokości 26-ciu dni roboczych,
- po roku pracy do 38-miu dni urlopu, niemniej wymiar ten ulega obniżeniu do 20 dni w momencie, w którym pracownik ukończył 18 rok życia.
Udzielanie urlopu pracownikowi młodocianemu odbywa się na ogólnych zasadach.
To może Cię również zainteresować
