Spis treści
Warto się zapoznać z pojęciem pracy w pełnym wymiarze czasu przed rozpoczęciem poszukiwań zatrudnienia. Od tego, na jakim etacie jesteśmy, zależy bardzo wiele. Od ilości godzin do przepracowania w danym okresie rozliczeniowym, po ilość dni urlopu, jakie będą nam przysługiwać. Więcej o rodzajach umów i wymiarach czasu pracy znajdziemy tutaj. Wiemy już, że pełny etat to tak naprawdę wymiar czasu pracy, jaki obowiązuje zatrudnioną osobę. Pozostaje tylko sobie odpowiedzieć na pytanie, jak się wylicza liczbę godzin do przepracowania oraz ile wynosi wymiar czasu pracy w 2021 roku? Znając odpowiedzi na te pytania, pracownik może zadbać o swoje prawa, a pracodawca zadbać o sprawne zarządzanie zasobami ludzkimi w swoim przedsiębiorstwie.
Ile godzin ma etat?
Cały etat to nic innego, jak pełny wymiar czasu pracy, który dotyczy pracownika. Czas, w jakim pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy, określa szczegółowo art. 129. § 1. Kodeksu pracy. Zgodnie z zapisanymi w nim przepisami przeciętny czas pracy wynosi 8 godzin na dobę w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy.
Oznacza to, że pracownik w standardowym systemie pracy może wykonywać swoją pracę 40 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Przepisy pozwalają w szczególnych sytuacjach wydłużyć okres rozliczeniowy do 12 miesięcy. Może to nastąpić tylko w związku z przyczynami obiektywnymi lub technicznymi.
Standardowo wymiar czasu pracy na pełnym etacie wynosi 40 godzin tygodniowo, ale występują pewne odstępstwa od tej reguły. Umowa o pracę może zakładać, że pracownikowi należy się przerwa w trakcie pracy, która wpłynie lub nie na czas pracy. Przykładowo pracownik może mieć godzinną przerwę w trakcie pracy, która sprawi, że będzie on przebywał w miejscu pracy przez 9 godzin. Jednak świadczyć pracę będzie przez 8 godzin i to także zostaje uznane za pełny etat. Podobnie, gdy przerwa zaliczy się do czasu pracy i przykładowo na 8 godzin pracownik będzie świadczył pracę jedynie 7 godzin. W tym wypadku także mamy do czynienia z pełnym etatem. A jak to wygląda na połowie etatu? Tego można się dowiedzieć czytając artykuł: https://www.aplikuj.pl/porady-dla-pracownikow/345/praca-na-pol-etatu-warunki
Umowa o pracę może także zawierać zapis o nienormowanym czasie pracy. Taka sytuacja ma miejsce głównie, gdy priorytetem jest wykonanie konkretnych zadań, a nie samo świadczenie pracy. W tym wypadku przekroczenie czasu wyznaczonego na realizację zadań uprawnia do otrzymania wynagrodzenia za nadgodziny. Kolejnym odstępstwem od przeciętnego wymiaru czasu pracy jest umowa o pracę z osobą posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności. Taka osoba posiada prawo do skrócenia czasu pracy do 7 godzin dziennie, zachowując przy tym pełny etat.
Przekroczenie ilości godzin wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym uprawnia pracowników do otrzymania dodatkowego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe. Kluczowe jest określenie rozkładu czasu pracy obowiązującego w danym przedsiębiorstwie. A co jeśli nadgodzin jest za dużo?
Rodzaje etatów
Pełny etat nie jest jedynym rodzajem etatu, jaki pojawia się na polskim rynku pracy. Pracownik może zostać zatrudniony także na niepełny etat. Co się kryje pod tym pojęciem?
Niepełny etat to zatrudnienie w skróconym wymiarze czasu pracy. Zasadniczo wymiar etatu może być dowolny, ale najczęściej spotyka się 3/4 etatu, 1/2 etatu oraz 1/4 etatu. W zależności od wymiaru czasu pracy ilość godzin do przepracowania wylicza się proporcjonalnie.
Przykładowo, jeżeli założymy, że czas pracy w okresie rozliczeniowym dla pełnego etatu wyniesie 160 godzin, to dla poszczególnych niepełnych etatów wymiar czasu pracy wyniesie:
- 3/4 etatu - 120 godzin
- 1/2 etatu - 80 godzin
- 1/4 etatu - 40 godzin
Należy pamiętać, że wraz ze zmniejszeniem wymiaru czasy pracy maleje także proporcjonalnie wymiar urlopu.
Pełny etat – ile to godzin miesięcznie 2021
Praca na pełny etat zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie pracy oznacza 40 godzin tygodniowo, ale jak wiadomo, miesiące mają różną długość, a więc należy wyliczyć wymiar czasu pracy na dany okres rozliczeniowy. Powstaje więc pytanie, pełny etat- ile to godzin miesięcznie?
Jak obliczamy, ile wyniesie wymiar czasu na pełnym etacie w danym miesiącu? To bardzo proste i wystarczy wykonać następujące działanie.
Tygodniowy wymiar czasu wynoszący 40 godzin mnożymy przez ilość pełnych tygodni w miesiącu. Następnie do wyniku dodajemy iloczyn 8 godzin dziennego wymiaru czasu i liczby dni pozostałych do przepracowania. Jeżeli w danym miesiącu występują dni ustawowo wolne od pracy, przypadające na inny dzień niż niedziela to od wyniku odejmujemy ilość tych dni w równowartości 8 godzin za każdy taki dzień.
Przykład: W styczniu 2021 roku wypadły dwa dni świąteczne przypadające na inny dzień niż niedziela. Obliczenie wygląda więc następująco:
40 godzin x 4 tygodnie + 8 godzin - 2 x 8 godzin = 152 godziny.
160 godzin + 8 godzin – 16 godzin = 152 godziny
Ile godzin pracy przypada na poszczególne miesiące w 2021 roku? Poniżej prezentujemy rozpiskę na bieżący rok:
Średni czas pracy w miesiącu na pełnym etacie
Osoby chcące się zatrudnić na pełen etat często zastanawiają się, ile tak faktycznie będą musiały pracować w miesiącu. Tutaj musimy pamiętać, że w zależności od miesiąca pełny wymiar czasu pracy będzie inny. Mimo to ustawowa ilość godzin pracy wynosząca 40 godzin tygodniowo pozwala wskazać średni czas pracy w miesiącu.
W zależności od układu świąt i weekendów miesięczna ilość godzin pracy wyniesie od 152 do 184 godzin. Tak więc średnio przepracujemy 168 godzin w miesiącu. Tym samym ilość dni pracy będzie się wahała w przedziale od 19 do 23 dni. Nie można też zapomnieć o prowadzeniu ewidencji godzin pracy, która jest obowiązkowa dla pracodawców.
Wymiar czasu pracy w umowie o pracę
W umowie o pracę powinny się znaleźć zapiski dotyczące wymiaru czasu pracy zatrudnionego. Pracodawca powinien zawrzeć w dokumencie informacje na temat okresu rozliczeniowego oraz systemu pracy, w jakim strona umowy będzie świadczyć pracę.
Jednak zgodnie z przepisami prawa pracy nie ma obowiązku określania wymiaru czasu pracy w umowie, a głównie konieczne jest podanie etatu, na jaki zostaje zatrudniony pracownik. Mimo to określenie czasu pracy może być pomocne i wyeliminuje wszelkiego rodzaju niedomówienia. Zakłada się, że po umieszczeniu w umowie o pracę sformułowania, że zatrudnia się pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy, to będzie go obowiązywał podstawowy system czasu pracy, czyli 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy.
W tym miejscu warto zwrócić uwagę na systemy pracy, jakie mogą zostać wskazane na umowie o pracę:
Równoważny czas pracy - dobowy wymiar czasu pracy do 12 godzin, tygodniowo przeciętnie 40 godzin.
System pracy w ruchu ciągłym - dobowy wymiar czasu pracy do 12 godzin, tygodniowo do 43 godzin.
Praca przy dozorze urządzeń lub pogotowiu do pracy – dobowy wymiar czasu pracy do 16 godzin, tygodniowo przeciętnie do 40 godzin.
Praca przy ochronie mienia i osób – dobowy wymiar czasu pracy do 24 godzin, tygodniowo do przeciętnie 40 godzin.
System czasu pracy przerywany - w ciągu doby jedna przerwa trwająca do 5 godzin.
Nienormowany czas pracy - pracodawca ustala z pracownikiem czas potrzebny na wykonanie zadania, ten nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin tygodniowo.
System skróconego tygodnia pracy – dobowy wymiar czasu pracy do 12 godzin, tygodniowo do 40 godzin, a pracownik wykonuje pracę mniej niż 5 dni w tygodniu.
System pracy weekendowej – dobowy wymiar czasu pracy do 12 godzin pracy. Praca wykonywana tylko w piątki, soboty oraz niedziele.
Tak się prezentują najważniejsze informacje dotyczące etatów, czyli wymiaru czasu pracy. Znając powyższe pojęcia oraz ilości godzin, jakie pozostają do przepracowania w poszczególnych miesiącach, można zadbać o swoje prawa pracownicze. Informacje te są również niezbędne do opracowania harmonogramu czasu pracy i sprawnego zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwach.
To może Cię również zainteresować
