W Kodeksie pracy cały dział XII poświęcony jest uregulowaniu zasad rozpatrywania indywidualnych sporów, które to wynikają z zawartego pomiędzy stronami stosunku pracy. Trzeba zaznaczyć, że zgodnie z art. 242 § Kodeksu pracy, każdy pracownik może dochodzić swych roszczeń ze stosunku pracy na drodze sądowej, zaś ?przed skierowaniem sprawy na drogę sądową pracownik może żądać wszczęcia postępowania pojednawczego przed komisją pojednawczą?. O czym powinni wiedzieć zainteresowani założeniem sprawy w sądzie pracownicy lub pracodawcy?
Ogólne zasady
W praktyce uznaje się wystąpienie do sądu pracy za ostateczność. Warto zauważyć, że ustawodawca na strony, które zawarły umowę nakłada obowiązek dążenie do polubownego załatwienia sporu ze stosunku pracy (art. 243). Z drugiej strony, jeżeli nie jest możliwe dojście do porozumienia, to zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą wytoczyć powództwo ze stosunku pracy przed sądem:
- właściwości ogólnej ? ze względu na miejsce zamieszkania lub też siedzibę pozwanego,
- w okręgu którego praca jest, była lub też miała być wykonywana,
- w okręgu którego znajduje się zakład pracy.
Zgodnie z przepisami, osoba, która wnosi pozew może dowolnie wybrać sąd pracy, przed którym będzie toczyć się postępowanie. Pracownicy, którzy zdecydują się na taki krok powinni wiedzieć, że zwolnieni są z opłat choć od tej zasady istnieją odstępstwa. Mowa tu o takiej sytuacji, w której przedmiot sporu przewyższa kwotę 50 tys. złotych. Wówczas powód zobowiązany jest do uiszczenia tak zwanej opłaty stosunkowej, która wynosi odpowiednio 5% wartości sporu. Dodatkowe opłaty ponieść trzeba będzie w przypadku składania apelacji, zażalenia, skargi konstytucyjnej czy też skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądowego ? 30 zł (bez względu na to, czy przedmiot sporu przekracza czy też nie 50 tys. zł). Warto też pamiętać, że odnosi się to wyłącznie do pracownika, zaś pracodawca nie jest zwolniony z konieczności opłaty kosztów sądowych.
Zapłaci pracownik, pracodawca lub Skarb Państwa
Nieco inaczej sytuacja wygląda, gdy konieczne jest powołanie choćby biegłych sądowych, których zadaniem jest wydanie opinii. W takim przypadku koszty ich pracy tymczasowo są przenoszone na Skarb Państwa. W postanowieniu kończącym sprawę sąd rozstrzyga o wydatkach i może obarczyć nimi zarówno pracownika, pracodawcę, jak również przenieść je na Skarb Państwa. Z punktu widzenia pracownika istotne jest, że obarczenie jego osoby kosztami jest możliwe, niemniej jednak tylko i wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach. Dla przykładu dzieje się tak wówczas, gdy zachowywał się on w sposób naganny w trakcie procesu, dochodził bezzasadnych roszczeń czy też mnożył nieuzasadnione wnioski dowodowe i tym samym podwyższał koszty prowadzonego procesu.
Co z pozwem?
Wniesienie sprawy do sądu pracy jest związane z koniecznością sporządzenia przez stronę inicjującą proces pozwu. Każdy taki dokument musi odpowiadać wymogom pisma procesowego. Zgodnie z art. 126 Kodeksu postępowania cywilnego, każde pismo procesowe powinno zawierać:
- oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
- oznaczenie rodzaju pisma,
- osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności,
- podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika,
- wymienienie załączników.
Dodatkowo, jeżeli pismo procesowe jest też pierwszym pismem w sprawie, konieczne jest zamieszczenie informacji o miejscu zamieszkania lub siedzibie stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz samego przedmiotu sporu. W kolejnych pismach strony powinny podawać już sygnaturę akt. Tę znaleźć można w każdym piśmie, które zostało wydane przez sąd i dotyczy prowadzonego postępowania.
To może Cię również zainteresować