Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Warto zatem zauważyć, że zatrudnieni, którzy 1 stycznia 2013 roku byli objęci ochroną wynikającą z przywołanego przepisu, jak i osoby, które mogłyby być nią objęte, gdyby w tym dniu pozostawały w stosunku pracy, są chronieni przez ustawodawcę do momentu, w którym osiągną wiek emerytalny. Ten zaś określany jest przez art. 24 ust. 1A i 1b oraz art. 27 ust. 2 i 3 ustawy emerytalnej. Co oznacza to w praktyce?
Kogo nie zwolni pracodawca?
W myśl powyżej przywołanych przepisów, w dniu 1 stycznia 2013 roku chroniona była już pewna grupa pracowników. Mowa tu o kobietach, które urodziły się w latach 1953-1956 i mężczyznach urodzonych w latach 1948-1951. Ta grupa osób korzysta w pełni z ochrony przedemerytalnej, która aktualnie obowiązuje. Przekłada się to na stwierdzenie, że pracownicy ci ? wykonując pracę na podstawie umowy o pracę ? nie mogą zostać zwolnieni aż do emerytury i to nawet wówczas, gdy potrwa to dłużej niż 4 lata. To swoistego rodzaju zabezpieczenie interesu społecznego tych wszystkich osób, które pracują w oparciu właśnie o umowy o pracę.
Osoby po 50 roku życia, które nie obejmuje ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę znajdują się w szczególnie niekorzystnej sytuacji na rynku pracy. Utrata posady w takim wypadku może stanowić ogromny problem, który wydaje się nie do przezwyciężenia. Pojawia się pytanie: w jaki sposób szukać zatrudnienia w tym wieku? Zainteresowanych tym zagadnieniem, zachęcamy do zapoznania się z artykułem: +50 na rynku pracy.
O czym należy pamiętać?
Możliwość skorzystania z ochrony przed ewentualnym wypowiedzeniem i powołaniem się na art. 39 Kodeksu pracy istnieje również wówczas, gdy pracownik legitymuje się okresem zatrudnienia, który jest niezbędny do nabycia prawa do emerytury. Warto jednak zauważyć, że w aktualnym systemie prawnym fakt ten nie ma praktycznie żadnego znaczenia. Dzieje się tak dlatego, że poszczególni pracownicy przechodzą na emeryturę zgodnie z wytycznymi zawartymi w art. 24 ustawy emerytalnej. Inaczej mówiąc, ochrona przedemerytalna nie zależy od ilości przepracowanych lat, ale osiągnięcia określonego wieku. Z drugiej jednak strony warto pamiętać, że sama długość zatrudnienia będzie miała wpływ na wysokość otrzymywanego świadczenia.
Kiedy art. 39 Kodeksu pracy nie ma zastosowania?
Warto zauważyć, że wiele kontrowersji budziła ewentualna możliwość zwolnienia pracownika przed osiągnięciem przez niego wieku ?przedemerytalnego?, chociaż wiek ten zatrudniony przekroczyłyby w momencie okresu wypowiedzenia. Jak wynika jednak z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1999 roku (OSNP 2000/11/418) taka sytuacja jest w pełni dopuszczalna, zaś pracownik nie może ? w takim przypadku ? powoływać się właśnie na art. 39 Kodeksu pracy. Inaczej mówiąc, o niemożności rozwiązania z zatrudnionym umowy decyduje jedynie data kalendarzowa, w której zostały spełnione przesłanki z art. 39 Kodeksu pracy.
Rażące błędy, choroba?
Przywołany art. 39 Kodeksu pracy nie ma też zastosowania wówczas, gdy zachodzą przesłanki do rozwiązania z pracownikiem umowy bez wypowiedzenia z jego winy na podstawienie art. 52 Kodeksu pracy. Dodatkowo podmiot zatrudniający będzie mógł też rozwiązać umowę o pracę i to bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przed pracownika, które wymienione zostały w art. 53 § 1 Kodeksu pracy. Mowa choćby o niezdolności zatrudnionego do pracy wskutek choroby, która trwa dłużej niż 3 miesiące w przypadku, gdy pracownik zatrudniony jest u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy.
Pracodawco, tego tobie nie wolno!
Warto zauważyć, że ustawodawca chroni pracownika w wieku ?przedemerytalnym? przed ewentualnym wypowiedzeniem warunków umowy o pracę. W takim przypadku zabrania się podmiotowi zatrudniającemu dokonywania zmian na niekorzyść pracownika w zakresie zarówno warunków pracy, jak i płacy. Dopuszczalne jednak będzie to w dwóch sytuacjach, które wymienione zostały w art. 43 Kodeksu pracy. Mowa o:
- wprowadzeniu nowych zasad wynagradzania, dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub też ich grupy, do której pracownik należy,
- stwierdzeniu orzeczeniem lekarskim utraty zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinionej przez pracownika utraty uprawnień, które są niezbędne do jej wykonywania.
Pracownik osiągnął wiek emerytalny
O ile w wieku ?przedemerytalnym? pracownik objęty jest specjalną ochroną, o tyle ta wygasa w momencie, w którym zatrudniony osiąga wiek uprawniający go do przejścia na emeryturę. W takim przypadku pracownika obowiązują już ogólne zasady wypowiadania umów o pracę. Inaczej mówiąc, rozwiązanie stosunku pracy opartego o umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony, zgodnie z art. 30 Kodeksu pracy, może nastąpić tylko z uzasadnionej przyczyny.
To może Cię również zainteresować
