Sejm przegłosował ustawę przygotowaną przez kancelarię prezydenta, która dotyczy obniżenia wieku emerytalnego. Od 1 października 2017 r., powszechny wiek emerytalny dotyczy 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn. Zastanawiasz się, czy osiagając ten próg wiekowy musimy przejść na emeryturę? Jaka jest wysokość świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, kiedy przejdziemy na emeryturę oraz czy istnieje szansa, aby pójść na emeryturę nieco wcześniej? Sprawdź!
Emerytura – jaka jest jej wysokość po ostatniej reformie?
Po wejściu ustawy w życie, osoby zainteresowane przejściem na zasłużoną emeryturę, muszą spełniać tylko jeden warunek – osiągnąć wiek emerytalny, który dla kobiet wynosi 60 lat, a dla mężczyzn 65 lat. O możliwość wyboru przez zainteresowanych między wiekiem emerytalnym, a stażem pracy wnioskowały związki zawodowe. Niemniej, twórcy projektu ustawy nie zdecydowali się powiązać przechodzenia na emeryturę wraz z przepracowanym stażem. Istnieje jednak wyjątek. Na najniższą emeryturę szansę mają kobiety, które przepracowały co najmniej 20 lat oraz mężczyźni, mogący pochwalić się co najmniej 25-letnim stażem pracy.
Podniesienie wieku emerytalnego było motywowane tym, aby świadczenia emerytalne wypłacane w przyszłości były wyższe. Obniżenie wieku emerytalnego faktycznie prowadziło do tego, że przyszli emeryci otrzymywaliby niższe świadczenie emerytalne. Jest to zresztą logiczne – im krócej pracujemy, tym mniej składek odprowadzamy, a zatem musimy liczyć się z tym, że świadczenie będzie niższe.
Pracodawca nie zwolni pracownika w wieku przedemerytalnym
Obniżenie wieku emerytalnego to również pytanie o ochronę osób zatrudnionych na podstawie umów o pracę w wieku przedemerytalnym. Okazuje się, że również w tym zakresie zostały wprowadzone stosowne rozwiązania. Otóż pracodawca nie będzie mógł zwolnić pracownika, któremu brakują co najmniej cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Powyższe rozwiązanie ma skutecznie chronić pracowników przed ewentualnym zwolnieniem tuż przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Ponieważ o problemach na rynku pracy pracowników w wieku 50+ mówi się bardzo dużo, ochrona przedemerytalna jest niezwykle istotna.
Przywrócenie poprzedniego wieku emerytalnego to według niektórych specjalistów jedynie wstęp do szerszej rozmowy o zabezpieczeniu finansowym pracowników na czas po zakończeniu życia zawodowego. W kontekście problemów z płynnością finansową tej instytucji i niskimi świadczeniami, jakie będą otrzymywać przyszli emeryci, koniecznością wydaje się dalsze prowadzenie rozmów w tym zakresie. Cel jest oczywisty – wypracowanie rozwiązań, które sprawią, że jesień życia będzie wolna od kłopotów finansowych.
Ile więc będą wynosić świadczenia emerytalne przyszłych emerytów? Dziś trudno wskazać dokładne kwoty. Wiadomo jednak, że wysokość wypłacanych świadczeń będzie oscylować w granicy 20-30% wysokości ostatniej wypłaty. Z tego też względu powstał pomysł, aby politycy promowali trzeci filar emerytalny (IKE i IKZE), czyli odkładanie środków we własnym zakresie, z myślą o przyszłej emeryturze.
Emerytura pomostowa – komu się należy?
Zgodnie z treścią ustawy z 19 grudnia 2008 roku, emerytura pomostowa to świadczenie pieniężne, przysługujące niektórym pracownikom, wykonującym pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Aby ją otrzymać, należy spełniać szereg określonych warunków. Po pierwsze, pracownik musi być osobą urodzoną po 31 grudnia 1948 roku, która przepracowała minimum 15 lat w zawodzie wymagającym pracy w szczególnych warunkach (lub o szczególnym charakterze). Po drugie, osoba taka musiała być wówczas zatrudniona w pełnym wymiarze pracy, a nie na przykład na pół etatu.
W tej samej ustawie opisane zostało także to, co właściwie oznacza, że praca jest wykonywana w szczególnych warunkach. Otóż są to zawody, które wymagają od zatrudnionych pracy na stanowiskach o znacznej szkodliwości dla życia i zdrowia i/lub znacznym stopniu uciążliwości, i/lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej, aby zapewnić bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Są to np.: górnicy, elektrycy, kominiarze, ratownicy TOPR itp.
Praca o szczególnym charakterze natomiast, to zajęcia wymagające szczególnej odpowiedzialności, odporności psychicznej oraz wyjątkowej sprawności psychofizycznej. Od nich bowiem zależy należyte wykonanie pracy, gwarantujące bezpieczeństwo publiczne. Zdolność do obejmowania takich stanowisk zmniejsza się już przed osiągnięciem wieku emerytalnego, ze względu na pogarszającą się z wiekiem sprawność psychofizyczną. Takimi zawodami są: pilot, kierowca autobusu, nauczyciel w ośrodku wychowawczym itp. Wszystkie przykłady takich zawodów zostały wyszczególnione w załącznikach do ustawy. Emerytury pomostowe wypłacane są z Funduszu Emerytur Pomostowych (FEP). Pracodawca ma obowiązek opłacania składki, jeśli pracownik spełnia powyższe wymogi.
Emerytura po mężu
W przypadku śmierci męża, wdowie przysługuje tzw. renta rodzinna, w wysokości 85% świadczenia, które przysługiwałoby jej zmarłemu małżonkowi. W przypadku, gdy osoba posiada prawo do własnej emerytury i renty po zmarłym, może wybrać tylko jedno z nich. Rentę rodzinną mogą pobierać także inni członkowie rodziny. Mogą być to także dzieci (własne, drugiego małżonka, a także przybrane), wnuki, rodzice (także rodzice przybrani).
Wdowa ma prawo do pobierania emerytury po mężu, jeśli spełniła określone wymagania. W chwili jego śmierci powinna mieć minimum 50 lat lub być uznaną przez lekarza lub ZUS za osobę niezdolną do pracy. Emerytura przysługuje jej także, gdy wychowuje innego członka rodziny zmarłego, który dopiero nabędzie uprawnienia do renty rodzinnej (tj. nie ukończył 18. roku życia) lub jest niezdolny do pracy i/lub samodzielnej egzystencji, a przysługuje mu prawo do renty. Emerytura po mężu przysługuje także wdowom, które osiągnęły wiek 50 lat lub stały się niezdolne do pracy (po śmierci małżonka), ale nie później niż w ciągu 5 lat po jego śmierci.
Emerytura częściowa
Dawniej przejście na emeryturę było możliwe także przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego. Należało udowodnić długi staż ubezpieczeniowy – w przypadku kobiet wynosił on minimum 35 lat, a u mężczyzn minimum 40 lat. Taka emerytura nie oznaczała zakończenia pracy i pełnej rezygnacji z jej wykonywania, a przy tym pozwalała na pobieranie świadczeń emerytalnych w pełnej wysokości. Obniżenie wieku emerytalnego sprawiło jednak, że emerytura częściowa została zniesiona. Osoby, które pobierały tę emeryturę w momencie wprowadzenia reformy, zachowały prawo do jej wypłacania na dotychczasowych zasadach, aż do czasu osiągnięcia wieku dającego prawo do zwykłej emerytury powszechnej.
Emerytura z KRUS
Emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi lub domownikowi, który spełnia łącznie kilka warunków. Pieniądze z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego otrzymają osoby, które osiągnęły ustawowy wiek emerytalny, czyli standardowe 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny. By otrzymać taką emeryturę należy także podlegać ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 25 lat. Warto tu dodać, że w sytuacji, gdy dana osoba, po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego nabędzie prawo do emerytury rolniczej oraz do emerytury pracowniczej, będzie miała prawo do wypłaty obu tych świadczeń.
Chcąc zadbać o spokojną przyszłość i godną jesień życia, należy być na bieżąco ze wszystkimi modyfikacjami. Świadomość zachodzących zmian i ich konsekwencji, pomoże każdemu w dokładnym zaplanowaniu swojej emerytury, o której warto pomyśleć już przy wkraczaniu na rynek pracy.
