Pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje 20 lub 26 dni urlopu w ciągu roku kalendarzowego. Pula dni urlopowych przyznana zostaje mu zawsze z początkiem nowego roku. Zupełnie inaczej wygląda kwestia przyznania urlopu pracownikowi podejmującemu zatrudnienie na umowy o pracę po raz pierwszy. W odniesieniu do takiej grupy zatrudnionych, pracodawca powinien naliczać urlop po miesiącu, jaki przepracował jego podwładny. Ten ma przy tym możliwość korzystania z dni wolnych po nabyciu do nich prawa, może również wykorzystać je po skumulowaniu się większej ich ilości.
Ogólne zasady
wymiar urlopu zależy przede wszystkim od stażu, do którego wlicza się również okresy pobierania nauki. Zgodnie z art. 154 § 1 Kodeksu pracy, wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat
- 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Nie można przy tym zapomnieć, że do wyliczenia okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wlicza się również fakt ukończenia szkoły. W zależności od tego, o jakiej szkole mowa, należy wliczyć:
- nie więcej niż 3 lat – z tytułu ukończenia zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej,
- nie więcej niż 5 lat – z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej,
- 5 lat – z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat,
- 4 lata – z tytułu ukończenia średniej szkoły ogólnokształcącej,
- 6 lat – z tytułu kończenia szkoły policealnej,
- 8 lat – z tytułu ukończenia szkoły wyższej.
W praktyce oznacza to, że pracownik posiadający wykształcenie wyższe nabywa prawo do urlopu w wymiarze 26 dni już po dwóch latach pracy.
Dni wolne po każdy miesiącu
Pracownicy rozpoczynający swoją pierwszą pracę na podstawie umowy o pracę w trakcie roku kalendarzowego nabywają prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy. Specjaliści mówią o tzw. urlopie cząstkowym. Zgodnie z obowiązującymi przepisami stanowi on równowartość 1/12 puli urlopu przysługującego pracownikowi po przepracowaniu całego roku kalendarzowego, czyli 1,66 dni urlopu. W praktyce zatem właśnie na tyle może liczyć zatrudniony.
Wiele osób może zastanawiać się, czy tak wyliczony urlop podlega zaokrągleniu w górę – do 2 dni. Przepisy prawa pracy nie nakazują pracodawcy postąpić w taki sposób, ale może on samodzielnie przyznać pracownikowi więcej dni wolnych, zaokrąglając podaną wartość. Oznacza to, że ma on tu dowolność – może, ale nie musi.
Wniosek o urlop
Osoby podejmujące pracę po raz pierwszy mają prawo do skorzystania z urlopu po każdym przepracowanym miesiącu, mogą też poczekać (np. do wakacji), aż nastąpi skumulowanie się dni wolnych i wówczas wypoczywać dłużej. Wybór należy wyłącznie do zatrudnionego, choć termin odpoczynku powinien on uzgodnić ze swoim przełożonym.
Pracownik rozpoczynający pracę na podstawie umowy o pracę musi pamiętać przy tym o kilku zasadach. Podstawowa dotyczy tego, że skorzystanie z urlopu wiąże się z koniecznością wypisania wniosku urlopowego. Większość pracodawców samodzielnie ustala, jak takie podanie ma wyglądać od strony formalnej. Ponadto, nie można zapomnieć o tym, że podmiot zatrudniający może zobowiązać swojego podwładnego do tego, by określił odpowiednio wcześniej, kiedy będzie chciał mieć wolne.
To może Cię również zainteresować