Urlop na żądanie

Urlop wypoczynkowy i urlop na żądanie - twoje prawa jako pracownik

14 lipca 2023

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 3 głosy

3 głosy

7 komentarzy
Urlop wypoczynkowy i urlop na żądanie - twoje prawa jako pracownik
Prawa pracownicze odnośnie urlopu wypoczynkowego i urlopu na żądanie. Dowiedz się, jak wykorzystać urlop, jakie są dodatkowe dni wolne i co z niewykorzystanym urlopem.

Każdy pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę może – w ciągu roku kalendarzowego – wykorzystać 4 dni urlopu na żądanie. Zasadniczo niezbędne jest wykorzystanie całego dnia – pracodawca powinien udzielić wolnego na wszystkie godziny pracy w danym dniu. Jeżeli pracownik potrzebuje tylko kilku godzin (np. 2 zamiast 8) na załatwienie osobistych spraw, znacznie lepszym rozwiązaniem może być złożenie wniosku o zwolnienie od pracy w celu załatwienia swoich prywatnych spraw. Wówczas należy tylko ustalić z przełożonym dni, w których odpracuje się te godziny. Zdarza się jednak, że najrozsądniejszym wyjściem jest skorzystanie z urlopu na żądanie.

Wytyczne w Kodeksie pracy

Informacje na temat udzielania urlopu na żądanie zainteresowane strony znajdą w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 1672: „Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu”. Oznacza to, że podstawą jest złożenie przez pracownika stosownego wniosku. Czy musi być on w formie pisemnej? W praktyce nie. Równie dobrze zatrudniony może zadzwonić do swojego przełożonego lub wysłać mu wiadomość w formie elektronicznej. Ważne jest jednak, by pracodawca mógł zapoznać się z treścią wniosku swojego podwładnego. Warto pamiętać, że przysługuje mu prawo do odmowy udzielenia pracownikowi dnia wolnego. Taka sytuacja musi być jednak dobrze umotywowana.

Pracodawca mówi „nie”

Kiedy pracodawca może odmówić pracownikowi skorzystania z urlopu na żądanie? Należy wskazać, że zasadniczo podmiot zatrudniający powinien przychylić się do wniosku swojego podwładnego. Jeżeli jednak pracownik akurat w tym dniu miał wykonać określone czynności służbowe i zachodzi podejrzenie, że chce w ten sposób się uchylić od ich realizacji, pracodawca może odmówić udzielenia pracownikowi dnia wolnego. Wówczas powinien on pojawić się w zakładzie pracy, gdyż w przeciwnym razie będzie to nieusprawiedliwiona nieobecność.

Szukasz pracy?

PRACOWNIK PRODUKCJI STOLARKI PCV I ALUMINIUM

ALBUD SPÓŁKA JAWNA

  • Bielsko-Biała
Dodana

Księgowa / Księgowy

BIURO PODATKOWE JOANNA TROJANOWSKA

  • Bielsko-Biała
  • 3 600-4 600 zł / mc
Dodana

Specjalista ds. Koordynowania Zamówieniami z j. niemieckim

SGS Global Business Services Sp. z o.o.

  • Katowice
Dodana
Dodana
Dodana

Sytuacja, w której pracodawca odmawia pracownikowi przyznania urlopu na żądanie może też wynikać z organizacji pracy lub tego, że w danym dniu o taki urlop wystąpiło kilku zatrudnionych. Jeżeli w zakładzie pracy nie pojawia się nikt i zaburzona zostaje organizacja pracy, pracodawca ma możliwość odwołania z urlopu kilku pracowników.

To nie dodatkowe dni urlopu

Dla pracowników istotne powinno być również to, że dni wolnego na żądanie, o których mowa, nie są dodatkowymi dniami urlopu przysługującymi zatrudnionemu. Zgodnie z przepisami, wchodzą one do ogólnej puli dni urlopu, na jakie może liczyć pracownik. Trzeba pamiętać, że zasadniczo to, ile dni pracownik będzie wypoczywał zależy od jego stażu pracy. Wymiar urlopu wynosi odpowiednio:

  • 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
  • 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

W praktyce zatem wykorzystanie przez pracownika np. 4 dni urlopu na żądanie sprowadza się do tego, że jego pula dni wolnych pozostających mu do wykorzystania ulega uszczupleniu i wynosi odpowiednio 16 i 22 dni. Od powyżej zasady istnieje jednak wyjątek – dłużej wypoczywać będą pracownicy, którzy zaliczeni zostali do grupy osób ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Oni, na podstawie odrębnych przepisów, otrzymują dodatkową pulę dni wolnych.

Pracownik powinien też pamiętać, że niewykorzystane dni urlopu na żądanie nie podlegają kumulacji. Oznacza to, że nie może on uzbierać więcej dni urlopu na żądanie niż wspomniane wyżej 4.

Rodzaj urlopu Liczba dni Informacje dodatkowe
Urlop wypoczynkowy (staż poniżej 10 lat) 20 dni Włączając dni urlopu na żądanie
Urlop wypoczynkowy (staż powyżej 10 lat) 26 dni Włączając dni urlopu na żądanie
Urlop na żądanie 4 dni Jest częścią urlopu wypoczynkowego
Urlop okolicznościowy Zależy od okoliczności Dodatkowe dni wolne nie wliczane do urlopu wypoczynkowego

Rozumienie urlopu wypoczynkowego

Urlop wypoczynkowy jest jednym z najważniejszych praw pracowniczych. Jego podstawowym celem jest zapewnienie pracownikom czasu na regenerację sił fizycznych i psychicznych. W Polsce, wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy - 20 dni dla pracowników zatrudnionych krócej niż 10 lat oraz 26 dni dla tych, którzy pracują co najmniej 10 lat. Ale pamiętaj, dni urlopu na żądanie są częścią tych dni urlopu, które przysługują Ci jako pracownikowi. Przykładowo, jeśli wykorzystasz 4 dni urlopu na żądanie, liczba dni urlopu wypoczynkowego, które pozostaną Ci do wykorzystania, zmniejszy się odpowiednio o tę liczbę.

Wykorzystanie urlopu wypoczynkowego

Znalezienie odpowiedniego momentu, aby wziąć urlop wypoczynkowy, może być niekiedy wyzwaniem. Przede wszystkim, pracodawca ma obowiązek utworzenia planu urlopów na dany rok kalendarzowy, który powinien być skonsultowany z pracownikami. W praktyce, pracodawca może odmówić przyznania urlopu w wybranym przez Ciebie terminie tylko z ważnych powodów związanych z funkcjonowaniem firmy. Nie zapomnij też, że nie ma możliwości przeniesienia niewykorzystanych dni urlopu wypoczynkowego na kolejny rok.

Zrozum swoje prawa do urlopu wypoczynkowego i na żądanie - pamiętaj, że to klucz do Twojego zdrowia i dobrego samopoczucia w miejscu pracy.

Dodatkowe dni wolne

Czy istnieją sytuacje, w których mogą Ci przysługiwać dodatkowe dni wolne poza standardowym wymiarem urlopu wypoczynkowego? Tak, na przykład w przypadku urlopu okolicznościowego. Urlop taki przysługuje w przypadku szczególnych wydarzeń, takich jak ślub, narodziny dziecka, czy śmierć bliskiego członka rodziny. Dni urlopowe z tego tytułu nie są uwzględniane w wymiarze podstawowego urlopu wypoczynkowego, więc można je traktować jako dodatkowe dni wolne.

Niewykorzystany urlop

Warto też pamiętać, że jeśli nie wykorzystasz swojego urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym, nie oznacza to, że te dni przepadają. W przypadku niewykorzystanego urlopu, pracownik ma prawo do jego wykorzystania w ciągu kolejnych trzech lat. W niektórych okolicznościach, np. w przypadku długotrwałej choroby, okres ten może być nawet przedłużony. W każdym przypadku decyzję o dacie wykorzystania urlopu powinien podejmować pracownik, oczywiście po uzgodnieniu z pracodawcą.

To może Cię również zainteresować

Urlop na żądanie ile dni

Najczęściej zadawane pytania

Ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi?

Pracownikowi zatrudnionemu krócej niż 10 lat przysługuje 20 dni urlopu wypoczynkowego, natomiast pracownikowi zatrudnionemu co najmniej 10 lat przysługuje 26 dni urlopu.

Czy mogę wziąć urlop na żądanie?

Tak, każdy pracownik ma prawo do 4 dni urlopu na żądanie w ciągu roku kalendarzowego.

Co to jest urlop okolicznościowy?

Urlop okolicznościowy to dodatkowe dni wolne, które pracownik może wykorzystać w określonych sytuacjach, np. ślub, narodziny dziecka. Nie są one liczone do urlopu wypoczynkowego.

Co zrobić z niewykorzystanym urlopem?

Niewykorzystany urlop pracownik może wykorzystać w ciągu kolejnych trzech lat. W niektórych okolicznościach ten okres może być przedłużony.

Czy dni urlopu na żądanie to dodatkowe dni urlopu?

Nie, dni urlopu na żądanie są liczone do ogólnej puli dni urlopu wypoczynkowego.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Jakub Strykowski

Copywriter

Jestem copywriterem dla Aplikuj.pl. Pisze teksty na wiele tematów od kilku lat, pracowałem też w researchu.
Zawsze interesowało mnie prawo pracy i wszystko co związane z prowadzeniem firmy.

7 komentarzy

Jowita Kot

Jowita Kot

Więcej takich artykułów. Wskazane by było jeszcze dać wiele różnych przykładów, gdyż sytuacje mogą bardzo się różnić.
Ela

Ela

Bardzo fajny i przydatny artykuł. Bardzo dużo się z niego dowiedziałam.
Beata Zawrocka

Beata Zawrocka

Bardzo ważne i przydatne informacje w tym artykule. Teraz wiem, kiedy pracodawca mógłby odmówić udzielenia mi takiego urlopu. Dotąd korzystałam z takich dni, ale nie było to dla nikogo uciążliwe, że mnie w pracy nie było. Jednej rzeczy nie wiedziałam, że jak nie wykorzystam 4 dni w roku kalendarzowym, to w następnym roku kalendarzowym przysługują mi 4 dni urlopu na żądanie, bo niewykorzystane dni urlopu na żądanie nie podlegają kumulacji...
Lodzia

Lodzia

W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin uprawnienia zamiast dni ustawowo wolnych od pracy powinny być obliczane corocznie.
Kajra

Kajra

Trzeba wiedzieć jak skonstruować prośbę, a pracują w firmie jakiś czas człowiek zorientuje się jak to w praktyce realizowane kjest i w jaki sposób do tego podejść.
Dalia

Dalia

Schematy i szablony wniosków są proste. Trzeba jednak zaznaczyć, że często na żądanie urlop jest brany przez telefoniczne poinformowanie przełożonego o takiej opcji.
kiki_ff

kiki_ff

W sumie 26 dni w tym 4 na żądanie to jest w praktyce. Wiele firm dodaje korzyści9 w postaci zwiększonego urlopu, ale wiem że to dodtyczy raczej tylko firm bardzo dobrze prosperujących.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.

Dbamy o Twoją prywatność

Serwis wykorzystuje pliki cookies, czyli pliki tekstowe, które za zgodą Użytkownika są przechowywane na komputerze lub urządzeniu mobilnym Użytkownika, co może wiązać się również z przetwarzaniem danych osobowych Użytkownika. Pliki cookies przetwarzane przez Aplikuj.pl Paweł Strykowski, zarejestrowany w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod adresem: ul. Legionów 26/28, 43-300 Bielsko-Biała, NIP: 5471567654, REGON: 070776507, w celu umożliwienia korzystania z Serwisu, jak również na potrzeby analizy zachowań Użytkownika w Serwisie, personalizacji prezentowanych Użytkownikowi treści oraz reklam, zapewnienia działania funkcji mediów społecznościowych oraz do zarządzania Serwisem. Szczegółowe informacje dotyczące plików cookies, jak również dostęp do panelu zarządzania ustawieniami cookies znajdziesz w naszej Polityce Prywatności.

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych osobowych zawartych w plikach cookies jest zgoda na przetwarzanie danych osobowych wyrażona poprzez akceptację wykorzystania plików cookies (art. 6 (1)(a) RODO).

Zgoda udzielona poprzez wybór opcji "Wyrażam zgodę" oznacza akceptację wszystkich wykorzystywanych w Serwisie plików cookies. Zgoda Użytkownika może być w każdym momencie zmieniona poprzez kliknięcie w link umieszczony w Polityce Prywatności.

Użytkownikom przysługują następujące prawa: prawo do żądania dostępu do swoich danych, prawo do ich sprostowania, prawo do usunięcia danych, prawo do ograniczenia przetwarzania oraz prawo do przenoszenia danych. Więcej informacji na temat przetwarzania danych osobowych, w tym przysługujących Użytkownikowi praw, można znaleźć w naszej Polityce Prywatności.

Dostosowuję swój wybór

Dokonaj szczegółowego wyboru poniższych ustawień, aby zapisać indywidualne ustawienia prywatności. Więcej szczegółowych informacji na ten temat znajdziesz w naszej Polityce Prywatności.

Pliki cookies niezbędne do świadczenia usług drogą elektroniczną Zawsze aktywne
Narzędzia statystyczne i marketingowe Google Tag Manager, Google Analytics, Google Ads, Facebook Piksel (remarketing)
Narzędzie analityczne HotJar Statystyka