Urząd Pracy, ZUS, PIP i Urząd Skarbowy

Zasiłek wyrównawczy - czym jest i komu przysługuje?

9 września 2022

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 5 głosów

5 głosów

5 komentarzy
Zasiłek wyrównawczy - czym jest i komu przysługuje?
Zasiłek wyrównawczy to jedno ze świadczeń, które należne jest osobom zatrudnionym na umowę o pracę po spełnieniu przez nie warunków ustawowych. Wielu pracowników nie zdaje sobie sprawy z tego, że może wnioskować o zasiłek wyrównawczy, który w jakimś stopniu mógłby przyczynić się do poprawy ich sytuacji finansowej.

Z artykułu dowiesz się:

  • czym jest zasiłek wyrównawczy i komu przysługuje,
  • jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać świadczenie,
  • kto wypłaca zasiłek wyrównawczy,
  • w jaki sposób wnioskować o zasiłek wyrównawczy?

Czytaj także: Zasiłki w 2022 roku - wszystko co powinieneś wiedzieć

Zasiłek wyrównawczy – czym jest i komu przysługuje?

Zasiłek wyrównawczy ma na celu wyrównanie wynagrodzenia, które wskutek określonych w ustawie zdarzeń zostało utracone przez pracownika. Świadczenie wypłacane jest przez ZUS bądź pracodawcę w przypadku, gdy uprawniony udaje się na rehabilitację, wynikającą z konieczności przekwalifikowania się bądź z samego charakteru wykonywanej pracy. Obecnie mają do niego prawo wyłącznie osoby, które zatrudnione są w ramach umowy o pracę, jednak nie ma tutaj znaczenia wymiar etatu. W kontekście tego, co to zasiłek wyrównawczy, warto też wspomnieć o możliwym czasie jego otrzymywania. Otóż nie jest to świadczenie przyznawane na stałe, maksymalny okres otrzymywania go wynosi 24 miesiące, choć może być też przyznany na krótszy czas. Polskie prawo przewiduje również możliwość przyznania stałego zasiłku wyrównawczego, wypłacanego bezterminowo.

Komu należy się zasiłek wyrównawczy?

O tego typu świadczeniu nie mówi się zbyt wiele, zatem często pada pytanie, komu przysługuje zasiłek wyrównawczy i na jakich warunkach może być on przyznany? Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że są uprawnione do otrzymywania go, co w znaczący sposób mogłoby poprawić ich sytuację finansową. Zasiłek wyrównawczy wypłacany jest z ubezpieczenia chorobowego bądź wypadkowego, dlatego mogą otrzymać go jedynie osoby, które odprowadzają co miesiąc składki. Zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje w sytuacji, gdy dochodzi do wypadku przy pracy bądź wystąpienia choroby zawodowej. Tymczasem zasiłek z ubezpieczenia chorobowego wypłaca się w pozostałych przypadkach. Świadczenie może zostać wypłacone w dwóch przypadkach:

  • gdy pracownik musi udać się na rehabilitację w zakładowym lub międzyzakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej,
  • jeśli wskutek wypadku pracownik doznał uszczerbku na zdrowiu i nie jest w stanie wykonywać dotychczasowych obowiązków, w związku z czym musi zostać przesunięty na inne stanowisko.

Warunkiem jest, aby wskutek wystąpienia powyższych zdarzeń pracownik utracił część należnego mu wynagrodzenia - stąd też nazwa zasiłek wyrównawczy, gdyż świadczenie ma niejako wyrównać utracone dochody. Dla kogo zasiłek wyrównawczy będzie najlepszym rozwiązaniem? Przede wszystkim dla osób, których sytuacja finansowa uległa znacznemu pogorszeniu wskutek obniżenia wynagrodzenia, choć stosowny wniosek można złożyć zawsze, przy spełnieniu warunków ustawowych. Komu należy się stały zasiłek wyrównawczy? Mogą go otrzymać, które które są całkowicie niezdolne do wykonywania pracy, przez co znajdują się w ciężkiej sytuacji finansowej.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać zasiłek wyrównawczy?

Zasiłek wyrównawczy może być przyznany wyłącznie osobie, która podlega ubezpieczeniom ZUS. W praktyce są to pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę, za których odprowadzana jest między innymi składka chorobowa i wypadkowa. Należy również dowieźć, że wskutek wystąpienia choroby zawodowej, wypadku przy pracy czy innych, ważnych okoliczności obniżone zostało miesięczne wynagrodzenie, które normalnie otrzymywałby pracownik. Zasiłek wyrównawczy można otrzymywać od dnia rozpoczęcia rehabilitacji przez okres maksymalnie 24 miesięcy. Nie przysługuje on osobom, które:

  • pobierają zasiłek macierzyński,
  • są niezdolne do pracy z powodu choroby,
  • są nieobecne z pracy z innych przyczyn i za ten okres nie otrzymują wynagrodzenia,
  • sprawują opiekę.

Prawo do zasiłku ustaje:

  • z dniem zakończenia rehabilitacji,
  • jeśli rehabilitacja, z uwagi na stan zdrowia, stała się niecelowa,
  • po upływie 24 miesięcy, w czasie których otrzymywany był zasiłek.

Kto wypłaca zasiłek wyrównawczy?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, zasiłek wyrównawczy wypłacany jest przez ZUS bądź przez pracodawcę. Kto i w jakich przypadkach staje się jego płatnikiem? Zasada jest prosta - zasiłek wypłaca pracodawca, jeśli w danym czasie zatrudnia on co najmniej 20 pracowników i opłaca za nich składki na ubezpieczenie chorobowe. W pozostałych przypadkach zasiłek wypłacany jest przez ZUS. Najczęściej pracodawcy dokonują przelewu środków wraz z miesięcznym wynagrodzeniem, natomiast przelew od ZUS-u przekazywany jest osobno. Należy jednak mieć świadomość, że ciężar wypłacania zasiłku wyrównawczego, pod kątem ekonomicznym, zawsze spoczywa na ZUS. Pracodawca odlicza wypłacone pracownikowi kwoty od wysokości składek na ubezpieczenie chorobowe. Z drugiej strony, aby pracodawca mógł wykonać stosowny przelew środków, musi posiadać zaświadczenie o przyznaniu zasiłku wyrównawczego. 

Jak wnioskować o zasiłek wyrównawczy?

Wiadomo już, komu przysługuje zasiłek wyrównawczy, jednak pozostaje kwestia, jak o niego wnioskować? Wiele zależy tutaj od tego, czy ubiegamy się o zasiłek wypłacany z ubezpieczenia chorobowego, czy wypadkowego. W przypadku ubezpieczenia chorobowego należy złożyć następujące dokumenty:

  • orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o potrzebie poddania się rehabilitacji zawodowej,
  • zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o wysokości miesięcznego wynagrodzenia osiągniętego podczas rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do określonej pracy,
  • zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku Z-3,
  • zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o okresie rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do określonej pracy.

Jeżeli ubiegamy się o zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego, składamy takie dokumenty, jak:

  • orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o potrzebie poddania się rehabilitacji zawodowej,
  • zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku Z-3,
  • zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o okresie rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do określonej pracy,
  • zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o wysokości miesięcznego wynagrodzenia osiągniętego podczas rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do określonej pracy,
  • decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez inspektora sanitarnego,
  • protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.

Dokumentację składa się w swoim oddziale ZUS - tam także można otrzymać więcej informacji na temat tego, jak wygląda procedura przyznawania świadczenia i czy w konkretnym przypadku mamy szasnę je otrzymać.

Podsumowanie:
    • Zasiłek wyrównawczy ma na celu wyrównanie wynagrodzenia, które zostało utracone przez pracownika wskutek określonych zdarzeń, np. wypadku przy pracy.
    • Do zasiłku wyrównawczego mają prawo osoby zatrudnione na umowę o pracę, które podlegają ubezpieczeniom ZUS i odprowadzają składki chorobowe oraz wypadkowe.
    • Zasiłek wyrównawczy może być przyznany, gdy pracownik musi udać się na rehabilitację lub zmienić stanowisko z powodu uszczerbku na zdrowiu i utraty części wynagrodzenia. Maksymalny okres otrzymywania zasiłku wynosi 24 miesiące.
    • Zasiłek wyrównawczy wypłacany jest przez ZUS bądź pracodawcę, w zależności od liczby zatrudnionych i opłacanych przez pracodawcę składek chorobowych.

Najczęściej zadawane pytania

Kto może otrzymać zasiłek wyrównawczy?

Zasiłek wyrównawczy przeznaczony jest dla osób ubezpieczonych, które wskutek wypadku przy pracy, choroby zawodowej lub innych okoliczności utraciły prawo do części wynagrodzenia.

Jak długo może być przyznawany zasiłek wyrównawczy?

Świadczenie przyznawane jest maksymalnie przez 24 miesiące, jednak nie dłużej, niż do momentu zaprzestania rehabilitacji.

Kto wypłaca zasiłek wyrównawczy?

Zasiłek wypłacany jest przez pracodawcę, jeśli zatrudnia on co najmniej 20 pracowników i odprowadza za nich składkę chorobową. W pozostałych przypadkach płatnikiem jest ZUS.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

5 komentarzy

Jagoda

Jagoda

Bardzo przydatne informacje o zasiłku wyrównawczym. Ważne, że można otrzymać to świadczenie nawet po wypadku przy pracy. Wiele osób może z niego skorzystać, a autor artykułu przedstawił to w sposób zrozumiały i przystępny.
Lukas

Lukas

Artykuł jest bardzo pomocny dla osób szukających pracy, którzy chcą poznać swoje prawa. Chociaż nie dotyczy bezpośrednio osób bezrobotnych, to warto wiedzieć, na jakie świadczenia mają prawo, jeśli znajdą pracę na etacie.
Akcent

Akcent

Bardzo ważny temat i dobrze napisany artykuł. Wielu pracowników nawet nie wie o istnieniu zasiłku wyrównawczego. Podoba mi się, że autor wskazywał na to, że zasiłek wypłacany jest także przez pracodawcę, a nie tylko ZUS.
Anna Krych

Anna Krych

Ciekawy artykuł, szczególnie dla osób, które pracują na etacie. Powinien pomóc w zrozumieniu, co to jest zasiłek wyrównawczy oraz jakie są warunki jego otrzymania. Jedyne, czego tu brakuje, to bardziej szczegółowe informacje na temat procedury wnioskowania.
Bohoj

Bohoj

Artykuł jest bardzo pomocny, gdyż wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że uprawnione są do otrzymywania zasiłku wyrównawczego. Dobrze, że zostały w nim przedstawione wymagane warunki, a także kto wypłaca to świadczenie.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.