Spis treści
Z tego artykułu dowiesz się:
- co to jest wypadek przy pracy,
- jak nowe przepisy będą regulować wypadki przy pracy zdalnej,
- jak postępować w razie wypadku podczas pracy zdalnej,
- jakie są obowiązki pracodawcy przy wypadku podczas pracy zdalnej.
Przeczytaj też: Wypadek w pracy – sprawdź, co Ci się należy
Czym jest wypadek przy pracy?
Definicję wypadku przy pracy można znaleźć w Ustawie ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z dnia 30 października 2002 roku. Kiedy można mówić o wypadku przy pracy? Zgodnie z zapisami ustawy, wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie powodujące uraz lub śmierć, które zostało wywołane przyczyną zewnętrzną i nastąpiło w związku z pracą:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Należy jednak podkreślić, że w obecnych przepisach nie występuje ani termin pracy zdalnej, ani regulacje dotyczące sytuacji, kiedy pracownik zdalny ulega wypadkowi. Zmiany w tym zakresie mają zostać wprowadzone wraz z nowelizacją Kodeksu pracy, która jest związana z nałożonym na Polskę obowiązkiem wdrożenia dwóch unijnych dyrektyw – dyrektywy w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz tak zwanej dyrektywy rodzicielskiej.
Operator maszyn (inspekcja wzrokowa)
Hirschvogel Components Poland Sp. z o.o.
- Gliwice
Operator maszyn CNC
Hirschvogel Components Poland Sp. z o.o.
- Gliwice
Monter klimatyzacji-NIEMCY
Rübsam Fachkräfte GmbH & Co.KG
- Niemcy
Specjalista ds. Sprzedaży
Elektra sp. z o.o. sp. k.
- Poznań
Pracownik biurowy z językiem angielskim
Intersilesia McBride
- Strzelce Opolskie
Praca zdalna a wypadek przy pracy w świetle nowych przepisów
Choć nowelizacja Kodeksu pracy nie przybrała jeszcze ostatecznego kształtu, wśród najważniejszych zmian wskazuje się między innymi zdefiniowanie terminu pracy zdalnej. Zgodnie z zapowiedziami także przepisy dotyczące wypadków przy pracy mają zastosowanie w przypadku zdarzeń, do których dochodzi w trakcie pracy zdalnej. Proponowane zapisy budzą jednak pewne wątpliwości – otóż po stronie pracodawców ma pozostawać stwierdzenie, czy doszło do wypadku przy pracy, natomiast rozstrzygnięcie, czy pracownikowi należy się świadczenie powypadkowe, będzie leżało po stronie ZUS. To rodzi obawy o kwestionowanie związku między wypadkiem a pracą.
Wypadek podczas pracy zdalnej – jak postępować?
Gdy dojdzie do wypadku podczas wykonywania pracy zdalnej, należy przede wszystkim poinformować o nim pracodawcę i opisać zaistniałe okoliczności – oczywiście, jeśli jego stan zdrowia na to pozwala. Zgłaszając wypadek przy pracy zdalnej, należy również udowodnić, że do zdarzenia doszło w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Co bardzo istotne, obowiązek powiadomienia o wypadku przy pracy spoczywa na każdym pracowniku – bez względu na miejsce wykonywania pracy oraz jej charakteru.
Z uwagi na specyfikę pracy zdalnej można przyjąć, że pracownik może poinformować pracodawcę o wypadku drogą telefoniczną, za pośrednictwem poczty elektronicznej lub przy wykorzystaniu komunikatora. Z tego samego powodu nie można wykluczyć sytuacji, w której o wypadku przy pracy zawiadamia inna osoba niż poszkodowany pracownik – zwłaszcza jeśli stan jego zdrowia uniemożliwia samodzielne zgłoszenie zdarzenia bezpośrednio po jego wystąpieniu.
Pracodawca a wypadek podczas pracy zdalnej – jakie są jego obowiązki?
Obecnie, gdy pracodawca otrzyma zgłoszenie o wypadku przy pracy, powinien rozpocząć procedurę powypadkową i powołać zespół powypadkowy. Jego zadaniem jest ustaleniem okoliczności i przyczyn wypadku oraz podjęcie decyzji o zakwalifikowaniu konkretnego zdarzenia jako wypadku przy pracy. Po zbadaniu sprawy zostaje sporządzony protokół powypadkowy.
Pracodawca ma obowiązek przechowywać protokół ze zdarzenia przez 10 lat. Ponadto jest zobligowany do podjęcia środków, które pozwolą zapobiec podobnym wypadkom w przyszłości. W razie wypadku ze skutkiem śmiertelnym oraz wypadku zbiorowego pracodawca musi też zgłosić ten fakt okręgowemu inspektorowi pracy i prokuratorowi. Pracodawca musi także prowadzić rejestr wypadków przy pracy.
Jak jednak kwestia ta będzie regulowana w nowym Kodeksie pracy? Przygotowywany projekt przewiduje, że oględziny miejsca wypadku będą wykonywane po zgłoszeniu wypadku przy pracy zdalnej w terminie uzgodnionym z pracownikiem lub innym domownikiem, jeśli stan zdrowia pracownika nie będzie na to pozwalał. Od dokonywania oględzin miejsca wypadku będzie można odstąpić pod warunkiem, że okoliczności i przyczyny zdarzenia nie budzą wątpliwości zespołu powypadkowego.
To też może Cię zainteresować: Wypadki przy pracy z punktu widzenia pracodawcy
Prawnicy podkreślają jednak, że proponowane przepisy o pracy zdalnej nie zmieniają w żaden sposób samej definicji wypadku przy pracy oraz kwestii ubezpieczenia wypadkowego. W projekcie nowelizacji pojawiają się jedynie regulacje dotyczące zachowania pracodawcy oraz procedur ustalania okoliczności zdarzenia. To rodzi wątpliwości po stronie pracodawców, przede wszystkim w zakresie podejmowania działań eliminujących lub ograniczających ryzyko wypadku – szczególnie że nie istnieją ograniczenia geograficzne co do miejsca wykonywania pracy zdalnej.
Nawet podczas pracy zdalnej może dojść do wypadku, który będzie miał związek z wykonywanymi obowiązkami. Choć aktualne przepisy nie definiują i nie regulują takich sytuacji, zgodnie z zapowiedziami mają one być stosowane także w odniesieniu do zdarzeń, do których dochodzi w trakcie pracy zdalnej.
- Definicja wypadku przy pracy jest zawarta w Ustawie ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z dnia 30 października 2002 roku.
- Zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy, przepisy dotyczące wypadków przy pracy będą odnosić się także do zdarzeń, do których dochodzi w trakcie pracy zdalnej.
- W przypadku wypadku podczas wykonywania pracy zdalnej, należy poinformować o nim pracodawcę i udowodnić, że do zdarzenia doszło w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych.
- Pracodawca po otrzymaniu zgłoszenia o wypadku przy pracy powinien rozpocząć procedurę powypadkową, powołać zespół powypadkowy i podjąć środki, które pozwolą zapobiec podobnym wypadkom w przyszłości.
