Spis treści
Pandemia koronawirusa spowodowała, że zdecydowana większość pracowników biurowych została oddelegowana do wykonywania swoich obowiązków zawodowych w formie zdalnej. Zapraszamy do lektury raportu dotyczącego pracy zdalnej w Polsce i Europie. Gdzie pracownicy wracają do biur, a gdzie króluje praca hybrydowa i zdalna? Wszystkie szczegóły omawiamy poniżej.
Pandemia a praca zdalna w Polsce i za granicą
Od wybuchu pandemii minęło już 5 lat. Wielu ekspertów podkreśla, że pod jej wpływem doszło do przyspieszenia wielu zmian, które prędzej czy później i tak by nastąpiły. Mowa tutaj w szczególności o pracy zdalnej.
Mimo, iż narzędzia służące do wykonywania pracy w sposób zdalny były dostępne od lat, dopiero w 2020 roku niejako pod wpływem zagrożenia epidemiologicznego pracodawcy zdecydowali się na to, aby wykorzystać ten model pracy na szeroką skalę.
Liczba przepracowanych godzin podczas pandemii zwiększyła się o 30 proc - dlaczego?
Naukowcy z Becker Friedman Institute w Chicago przeprowadzili badanie, którego celem była weryfikacja, w jaki sposób home office wpływa na efektywność pracowników w branży IT. Na potrzeby badania zostały przeanalizowane dane aż 10 tysięcy pracowników z dużej firmy informatycznej wywodzącej się z Azji. Porównano, w jaki sposób rozkład czasu pracy zmienił się w momencie przejścia na pracę zdalną.
Wyniki badania były następujące: okazało się, że liczba przepracowanych godzin w ramach home office uległa zwiększeniu aż o 30 procent. Nie wiązało się to jednocześnie z większą produktywnością pracowników. Wykonywali oni taką samą pracę, jednak zajmowała im ona znacznie więcej czasu. Badanie pokazało także, że w nowych warunkach znacznie więcej czasu poświęcano spotkaniom online oraz działaniom koordynacyjnym i logistycznym, przez co w rzeczywistości czas pracy nad zadaniami powierzonymi danemu pracownikowi uległ skróceniu.

To Cię powinno też zainteresować: Praca zdalna - wady i zalety
Twórcy badania podkreślili w konkluzjach, że największymi poszkodowanymi pracy zdalnej były osoby wychowujące dzieci. Łączny czas pracy tych pracowników był jeszcze wyższy, zaś produktywność jeszcze niższa. W raporcie podsumowującym badanie czytamy:
"Praca wykonywana w domu najprawdopodobniej będzie stanowiła przyszłość nowoczesnych zakładów pracy, jednak niektórych rodzajów relacji interpersonalnych nie da się zastąpić wirtualną rzeczywistością. Mowa przede wszystkim o jakościowej współpracy, doszkalaniu oraz o produktywnych przypadkach, kiedy to kreatywne pomysły pojawiają się podczas spontanicznych spotkań współpracowników".
Badania możliwości telepracy w Europie wobec kryzysu COVID-19 - w jakich krajach króluje praca zdalna?
Eurostat przedstawił w 2022 roku dane statystyczne dotyczące liczby osób w wieku 16-64 lata pracujących w formie zdalnej w krajach europejskich. Okazało się, że co ósmy Europejczyk w 2020 roku pracował w domu, jednak różnice w tym zakresie pomiędzy poszczególnymi krajami były znaczne.
Dane upublicznione przez Eurostat udowadniają, że pandemia COVID-19 wywarła ogromny wpływ na globalny rynek pracy. W roku 2020 pracodawcy znacznie chętniej decydowali się na oddelegowywanie pracowników na home office niż w latach ubiegłych. Jeszcze przed wybuchem pandemii zdecydowana większość firm wynajmowała biura, dzięki czemu rynek ten dynamicznie się rozwijał. Już pod koniec 2022, w związku ze zmniejszonym popytem, wynajem biur nie cieszył się zbyt dużą popularnością. Wynikało to oczywiście z tego, że mimo iż pandemia nieco zelżała, wielu pracowników woli wykonywać swoje obowiązki zawodowe z domu.

To Cię powinno też zainteresować: Praca zdalna jest mało popularna

źródło: https://ec.europa.eu/eurostat
Praca zdalna w Polsce. Jak wypadamy na tle reszty krajów UE?
W okresie pandemii Polska znalazła się w środku stawki, ponieważ w naszym kraju praca zdalna dotyczyła 8,9 procent pracowników. Obok Polski uplasowały się kraje takie jak Hiszpania, Słowenia i Szwecja z wynikami odpowiednio 10,9 procent, 7,4 procent oraz 7,3 procent.
Najniższy odsetek osób pracujących zdalnie odnotowano na Węgrzech (3,6 procenta), w Chorwacji (3,1 procenta), Rumunii (2,5 procenta) praz Bułgarii (1,2 procenta).
Preferencje polskich pracodawców w 2025 roku
Już od 2024 roku w polskich firmach można zaobserwować zmniejszenie zainteresowania pracą zdalną, głównie ze strony pracodawców. Dużo popularniejszy staje się model hybrydowy, który najczęściej przybiera formę przynajmniej 1-4 dni obecności w biurze. Zwiększa się jednak odstetek firm, które deklarują, że chciałyby, aby pracownicy pojawiali się w firmie znacznie częściej.
Główną przyczyną takich tendencji jest spadek efektywności i jakości ich pracy – tak twierdzi ponad połowa firm, które wprowadzą w tym roku ograniczenia w pracy zdalnej. Z kolei 42% ankietowanych przedsiębiorstw jest zdania, że w wyniku home office nastąpiły problemy z przepływem informacji między pracownikami, a co trzeci pracodawca (33%) narzeka na pogorszenie atmosfery i poczucia więzi między swoimi podwładnymi.
Praca zdalna - w jakich zawodach jest jej główna popularność?
Niestety, mimo iż praca zdalna wiąże się z ogromnymi korzyściami zarówno dla pracowników jak i pracodawców, nie w każdym zawodzie istnieje możliwość wykonywania swoich obowiązków zawodowych w tej formie. Jak wyobrazić sobie kierowcę autobusu, piekarza czy sprzedawcę pracującego w sposób zdalny? Trzeba zatem pamiętać o tym, że praca zdalna nie jest dla każdego.
Oprócz tego, trzeba też pamiętać o tym, że aby móc pracować zdalnie, trzeba posiadać odpowiednie predyspozycje - przede wszystkim należy posiadać odpowiednie kompetencje cyfrowe.

Niewątpliwe korzyści wynikające z wprowadzenia w zakładzie pracy zdalnej odczuwają zarówno pracownicy, którzy mogą pracować we własnym domu oraz nie tracą czasu i pieniędzy na dojazdy, jak i pracodawcy, którzy nie ponoszą kosztów wynajmu przestrzeni biurowych. Wszyscy eksperci przewidują, że w najbliższych latach popularność pracy zdalnej będzie jeszcze bardziej wzrastać.
W których zawodach praca zdalna cieszy się największą popularnością?
- Copywriter
- Youtuber
- Bloger
- Specjalista IT
- Informatyk
- Tester gier/oprogramowania
- Księgowy
- Tłumacz
- Specjalista ds. social mediów
- Lektor
- Web designer
- Analityk Big Data
Praca w domu - dlaczego kobiety i osoby starsze wybierają tą formułę?
Raport Procontent Communication zatytułowany "Pandemia automatyzuje Polskę?" prezentuje szereg interesujących informacji na temat tego, jaką popularnością cieszyła się praca zdalna w poszczególnych grupach wiekowych oraz pod względem płci.
Wyniki były następujące. Przeszło połowa (51%) Polaków zadeklarowało, że pracuje zdalnie w trakcie pandemii. Najwięcej osób pracowało zdalnie w grupie wiekowej do 24. roku życia, gdzie odsetek wyniósł aż 60%. U osób starszych odsetek pracowników wykonujących obowiązki zawodowe w formie zdalnej wyniósł 50%.
Okazało się, że kobiety znacznie częściej decydowały się na wykonywanie pracy w formie zdalnej niż mężczyźni. 57% przedstawicielek płci pięknej zadeklarowało, że pracuje na home office, a takiej samej odpowiedzi udzieliło 45% mężczyzn. Kobiety zdecydowanie częściej wskazywały, że rzeczą najważniejszą dla pracodawców po pandemii powinna być dbałość o samopoczucie psychiczne i dobrostan pracowników.

Praca zdalna za granicą? W jakich krajach to możliwe?
Czy praca zdalna w ciepłych krajach jest możliwa? Jak wygląda praca zdalna za granicą? Wykonywanie pracy zdalnej w dowolnym miejscu na świecie nie jest zabronione. Należy jednak pamiętać o kilku bardzo ważnych kwestiach.
W polskich przepisach dotyczących pracy zdalnej, które weszły w życie 7 kwietnia 2023 roku możemy odnaleźć zapisy dostyczące miejsca wykonywania pracy:
- praca zdalna może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika;
- niezależnie od wskazania miejsca świadczenia pracy przez pracownika każdorazowo takie miejsce musi zostać uzgodnione z pracodawcą;
- miejscem pracy zdalnej może być miejsce zamieszkania pracownika, może to być ponadto każda inna lokalizacja, co do której strony się porozumieją;
- praca zdalna może polegać na wykorzystywaniu środków do bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
Jednocześnie nie wolno zapominać o tym, że w przypadku, gdy planujemy długoterminową współpracę z danym pracodawcą całkowicie zgodną z przepisami prawa, musimy poinformować go o tym, w jakim kraju wykonujemy swoje obowiązki zawodowe. Jest to szczególnie ważne z punktu widzenia kwestii podatkowych oraz ubezpieczeniowych.

- Praca zdalna zyskała na popularności w wyniku pandemii, jednak wyniki badań pokazują, że zwiększenie ilości przepracowanych godzin nie przekłada się na większą produktywność pracowników.
- W Europie najwięcej pracowników zdalnych miała Finlandia, a Polska plasuje się w środku stawki.
- Nie we wszystkich zawodach praca zdalna jest możliwa, dlatego trzeba pamiętać, że nie jest ona dla każdego.
- Pandemia wpłynęła na globalny rynek pracy, a pracodawcy coraz chętniej decydują się na home office zamiast wynajmowania biur.