Spis treści
Okres wypowiedzenia oznacza czas między dniem wypowiedzenia umowy przez pracodawcę lub pracownika a ostatecznym zakończeniem stosunku pracy. Należy jednak pamiętać, że okres wypowiedzenia rozpoczyna się w momencie złożenia stosownych dokumentów wyłącznie wtedy, kiedy odbyło się to ostatniego dnia miesiąca lub tygodnia, po którym ten czas oficjalnie obowiązuje. W przeciwnym razie należy zastosować się do zasad, które wyjaśniamy w akapicie „jak liczyć okres wypowiedzenia”.
Co więcej, w zależności od rodzajów umowy oraz stażu pracy, okres wypowiedzenia wygląda inaczej, a w niektórych sytuacjach, np. po przejęciu firmy, wypowiedzenie umowy przez pracownika jest możliwe na wyjątkowych warunkach. W kolejnych akapitach omawiamy wszystkie te kwestie.
Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony
Umowa o pracę na czas nieokreślony jest uznawana za najkorzystniejszą i najbardziej pewną umowę dla pracownika. Należy jednak pamiętać, że nawet podczas świadczenia pracy w oparciu o taką umowę, pracownik może otrzymać wypowiedzenie skutkujące utratą zatrudnienia po upływie określonego czasu, czyli tzw. okresu wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony. Również pracownik nie jest związany dożywotnio z firmą – może złożyć wypowiedzenie w dowolnym czasie, z zachowaniem odpowiedniego okresu wypowiedzenia.
Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony zależny jest od czasu, na jaki zatrudniony jest pracownik u swojego pracodawcy.
Standardowo okres wypowiedzenia liczy:
- 2 tygodnie, gdy pracownik był zatrudniony przez okres krótszy niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, gdy pracownik był zatrudniony przez minimum 6 miesięcy;
- 3 miesiące, gdy pracownik był zatrudniony minimum 3 lata.
Do pełnego okresu zatrudnienia zalicza się także okres, w którym pracownik był zatrudniony u poprzedniego pracodawcy, w przypadku, gdy zmiana pracodawcy nastąpiła w wyniku przejęcia zakładu pracy lub gdy nowy pracodawca jest następcą prawnym poprzedniego zatrudniającego.

Okres wypowiedzenia umowy na czas określony
W 2016 roku nastąpiła nowelizacja praw zawartych w Kodeksie pracy. Od tego czasu, umowy na czas określony mogą być zawierane z zatrudnionymi na czas 3 lat – w skład tego okresu wchodzą 3 miesiące umowy na czas próbny oraz 33 miesiące umowy o pracę na czas określony. Co więcej, maksymalna liczba umów na czas określony wynosi 3 – bez względu na to, jak długie będą (łącznie nie mogą być dłuższe niż 36 miesięcy).
Umowa na czas określony zazwyczaj kończy się automatycznie wraz z upłynięciem okresu, na który została zawarta. Należy jednak pamiętać, że mimo to, każda ze stron ma prawo do rozwiązania umowy za wypowiedzeniem. Wtedy zakończenie umowy o pracę nastąpi wraz z upływem okresu wypowiedzenia.
Po zmianie przepisów w 2016 r. okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony według Kodeksu zależy od okresu zatrudnienia u pracodawcy i zależności te są takie same jak w przypadku umowy na czas nieokreślony.
Jak liczyć okres wypowiedzenia?
Wielu pracowników, którzy chcą zrezygnować z pracy, zastanawia się, jak liczyć okres wypowiedzenia. Jest to zresztą niezbędne do zaplanowania, kiedy złożyć ów dokument. Mówi o tym art. 35 Kodeksu pracy, w którym znajdziemy informację, że okres wypowiedzenia to zazwyczaj w przypadku umów na czas określony lub nieokreślony – 2 tygodnie, miesiąc lub 3 miesiące albo w przypadku umów na okres próbny – 3 dni robocze, 1 tydzień bądź 2 tygodnie.
Podczas obliczenia okresu wypowiedzenia, zawsze brany jest pod uwagę staż pracy u danego pracodawcy. Od przepracowanego stażu zależy bowiem długość okresu wypowiedzenia. Istotna jest również informacja, od kiedy zgodnie z naszą umową zaczął się czas okresu wypowiedzenia.
- Tygodniowy lub dwutygodniowy okres wypowiedzenia zaczyna się od pierwszej soboty po złożeniu dokumentu i kończy również w sobotę. Przykład: tygodniowe wypowiedzenie złożone we wtorek 15 kwietnia oznacza, że okres wypowiedzenia zacznie być liczony od 19 kwietnia i potrwa do 26 kwietnia.
- W przypadku jedno-, dwu- i trzymiesięcznych okresów wypowiedzenia, liczy się pierwszy dzień miesiąca, po miesiącu, w którym nastąpiło wypowiedzenie umowy. Przykład: jednomiesięczne wypowiedzenie zostaje złożone 14 lipca. Jego bieg rozpoczyna się z dniem 1 sierpnia i kończy 31 sierpnia.
- W przypadku okresu trzydniowego, jeżeli rezygnacja zostanie złożona w poniedziałek, czwartek będzie ostatnim dniem pracy.
Skrócenie okresu wypowiedzenia
Jak widać, wyliczenie stażu pracy jest niezbędne do ustalenia długości okresu wypowiedzenia. Czy zawsze trzeba przepracować cały ten okres? Niekoniecznie. W wyjątkowych sytuacjach może nastąpić skrócenie okresu wypowiedzenia przez pracodawcę. Według Kodeksu pracy ma on taką możliwość, jeśli:
- ogłosi upadłość działalności,
- ogłosi likwidację,
- zlikwiduje dane stanowisko.
Wszystkie te sytuacje są niezależne od pracownika. Można jednak skrócić okres wypowiedzenia także za porozumieniem stron. W tym wypadku niezbędna jest zgoda obu stron – może to także odbyć się na wniosek pracownika, o ile uzyska on przychylność pracodawcy. W celu wystosowania odpowiedniego dokumentu warto skorzystać z wzorów wypowiedzenia dostępnych w sieci i przykładów wniosków na różne dodatkowe okoliczności.
A jak wygląda kwestia wypowiedzenia umowy, gdy zmienia się właściciel firmy? Według prawa pracownik po przejściu zakładu pracy na innego pracodawcę ma prawo w terminie do dwóch miesięcy rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, ale musi to zrobić z siedmiodniowym wyprzedzeniem.
Porzucenie pracy
Kiedy pracownik z dnia na dzień opuszcza swoje stanowisko i przestaje wykonywać swoje obowiązki, a nie dzieje się to z żadnych ważnych przyczyn, mamy do czynienia z porzuceniem pracy. Takie zachowanie niesie ze sobą sporo przykrych konsekwencji, takich jak zwolnienie dyscyplinarne przez pracodawcę, które na zawsze zostaje odnotowane w wystawionym później świadectwie pracy, utrata części wynagrodzenia, a nawet konieczność wypłaty odszkodowania pracodawcy.
Dlatego też nie warto decydować się na takie rozwiązanie, nawet jeśli z różnych powodów mamy dość danej pracy i przytłacza nas perspektywa przepracowania jeszcze okresu wypowiedzenia. Wówczas zawsze lepiej spróbować dogadać się z pracodawcą i rozwiązać umowę za porozumieniem stron, niż porzucać pracę i utrudniać sobie w ten sposób znalezienie zatrudnienia w przyszłości.
Okres wypowiedzenia umowy zlecenia
Chociaż na okres wypowiedzenia wpływa całkowity staż pracy zatrudnionego pracownika, to w przypadku umów cywilnoprawnych, takich jak umowa o dzieło lub umowa-zlecenie, czas zatrudnienia nie jest brany pod uwagę. Prawa oraz obowiązki pracownika wynikające z tych umów znajdują się w Kodeksie cywilnym, a nie w Kodeksie pracy, dlatego też okres wypowiedzenia umowy zlecenia nie jest regulowany w prawach pracownika.
Na poniższym materiale wideo omówiono wypowiedzenie takiej umowy, która w tym przypadku dotyczyła świadczenia usług SEO:

A zatem w odróżnieniu od umowy o pracę zakończenie umowy zlecenia może nastąpić w dowolnym czasie. Ponadto, wypowiedzenie takiej umowy nie musi być uzasadnione – ani przez pracodawcę, ani przez pracownika, jednak strona wypowiadająca zobowiązana jest do rekompensaty ewentualnych szkód i zapłaty za wykonaną już część zleconej pracy. W przypadku umowy zlecenie nie obowiązują także okresy ochronne, podczas których nie można skorzystać z prawa do wypowiedzenia. Sytuacja wygląda identycznie w przypadku umów o dzieło.
Podsumowując, okres wypowiedzenia dotyczy wszystkich pracowników, którzy są zatrudnieni na mocy umowy o pracę, bez względu na to, czy jest to umowa na czas określony czy na nieokreślony. Długość okresu wypowiedzenia jest zawsze uzależniona od czasu zatrudnienia u danego pracodawcy, dlatego zawsze, zanim wypełnisz wzór wypowiedzenia umowy o pracę, warto poznać warunki i dobrze zaplanować złożenie wniosku. Z kolei w przypadku umowy zlecenie okres wypowiedzenia nie jest regulowany prawnie, ponieważ prawa takich pracowników nie są określane przez Kodeks pracy.
To może Cię również zainteresować