Pracownicy, którzy świadczą pracę na podstawie umowy o pracę mają znacznie więcej praw niż zleceniobiorcy, czyli osoby wykonujące czynności w związku z zawarciem umowy cywilnoprawnej. Wśród puli osób z pierwszej grupy należy też wskazać na osoby, które są w wyjątkowy sposób chronione przez ustawodawcę przed ewentualnym wypowiedzeniem umowy o pracę. Szczegółowe przepisy znaleźć można w samym Kodeksie pracy, jak i w tak zwanych przepisach okołokodeksowych. Do grupy osób, które mogą skorzystać z takiego właśnie prawa, zaliczyć należy osoby w wieku przedemerytalnym, kobiety w ciąży i przebywające na urlopie wychowawczym, a także pracowników, którzy nie świadczą pracy z uwagi na usprawiedliwioną nieobecność.
Choroba? Nie stracisz posady, chyba że...
Kwestię ewentualnego zwolnienia pracownika, który przebywa na zwolnieniu lekarskim w związku z chorobą reguluje art. 41 Kodeksu pracy: ?Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia?. Wyjątkiem od tej sytuacji jest ogłoszenie przez podmiot zatrudniający upadłości lub też likwidacji.
W praktyce często zdarzają się sytuacje, w których pracownik ? już po otrzymaniu wypowiedzenia ? przedstawia pracodawcy zwolnienie lekarskie. Na temat takiego postępowania wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 11 marca 1993 roku (sygn. akt I PZP 68/92, OSNCP 1993/9/140), który stwierdził, że: ?wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który świadczył pracę, a następnie wykazał, że w dniu wypowiedzenia był niezdolny do pracy z powodu choroby, nie narusza art. 41 Kodeksu pracy?. Inaczej mówiąc, takie zachowanie zatrudnionego jest uznawane za naruszenie przez niego prawa i nie korzysta on z ochrony.
Pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim można zwolnić. W jakich przypadkach? Sprawdź: Chorego pracownika można zwolnić.
Wypoczywaj na urlopie bez obaw
Zwolnienia nie powinien obawiać się pracownik, który przebywa na urlopie. Warto przy tym zauważyć, że w praktyce nie jest istotne to, na jakim urlopie zatrudniony przebywa, może być to urlop wypoczynkowy, wychowawczy, okolicznościowy czy nawet bezpłatny. Inaczej mówiąc, znaczenia nie ma ani to, z jakiego tytułu pracownik przebywa na urlopie, jak i czas jego trwania. Z drugiej strony, o czym trzeba pamiętać, od tej zasady również istnieją wyjątki.
Generalną zasadą jest to, że pracodawca nie może wypowiedzieć swojemu podwładnemu umowy o pracę. Oznacza to tyle, że nie ma ograniczenia w rozwiązaniu umowy o pracę z zatrudnionym na innej podstawie. Strony, nawet w czasie urlopu pracownika, mogą rozwiązać zawarty stosunek pracy za porozumieniem stron lub też z upływem czasu, na jaki była ona zawarta.
Tuż przed emeryturą
Ochroną objęci zostali też pracownicy, którzy w najbliższych latach będę mogli starać się o emeryturę. Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy: ?Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku?. Wyjątkiem od tej reguły jest taka sytuacja, w której pracownik uzyskał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Przyszła matka nie straci posady
Pod szczególną ochroną znajdują się też kobiety w ciąży. Pracodawca nie tylko nie może rozwiązać czy wypowiedzieć umowy o pracę pracownicy w okresie ciąży, ale zakaz ten rozciąga się też na cały okres urlopu macierzyńskiego. Z drugiej strony trzeba wskazać na wyjątki. Pierwszy dotyczy takiej sytuacji, w której zachodzą przesłanki do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownicy i ? zgodnie z art. 177 § 1 Kodeksu pracy ? ?reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy?. Innym przypadkiem jest umowa o pracę na zastępstwo. W takim przypadku pracodawca nie jest zobowiązany jej przedłużać do dnia porodu.
To może Cię również zainteresować
Wypowiedzenie umowy o pracę - poznaj możliwości i normy prawne
