Spis treści
Od pierwszego dnia prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorcy mają obowiązek płacić składki ZUS. Mianem składek ZUS określa się składki na ubezpieczenia społeczne oraz składkę zdrowotną. Do składek na ubezpieczenia społeczne zaliczają się: składka emerytalna, składka rentowa, składka wypadkowa, składka chorobowa (jest ona dobrowolna) oraz składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Nie każdy przedsiębiorca płaci wszystkie wymienione składki. Dla przykładu przedsiębiorcę korzystającego z Ulgi na start interesuje tylko składka zdrowotna.
To może Ci się przydać: Jak sprawdzić, czy jestem ubezpieczony?
Ile wynosi składka zdrowotna w 2021 roku?
Prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą? Oznacza to, że co miesiąc płacisz składki ZUS, wśród których jest składka zdrowotna. Jeżeli zatrudniasz pracowników na umowę o dzieło lub stosujesz tzw. umowy śmieciowe, to również płacisz składki ZUS. Ile wynosi składka zdrowotna w bieżącym roku?
W 2021 r. – podobnie jak w latach poprzednich – składka zdrowotna ma stałą wartość. W okresie od stycznia do grudnia 2021 r. wynosi ona 381,81 zł. Jednak w praktyce przedsiębiorcy prowadzący JDG płacą mniej – możliwe jest częściowe odliczenie składki od podatku. Jak odliczyć składkę zdrowotną?
W przypadku składki zdrowotnej przedsiębiorcy mają prawo odliczyć od podatku dochodowego znaczną jej część (7,75 proc. z podstawy, czyli 328,78 zł). Oznacza to, że realnie ubezpieczenie zdrowotne kosztuje ich 53,03 zł. Odliczenie jest dostępne dla przedsiębiorców korzystających z różnych form opodatkowania prowadzonej działalności – skali podatkowej, podatku liniowego, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i karty podatkowej.
Wysokość składki zdrowotnej jest taka sama dla wszystkich przedsiębiorców, bez względu na to, czy korzystają oni np. z ulgi na start, preferencyjnego ZUS-u czy opłacają składki ZUS w pełnej wysokości. To jeden z powodów, dla których właścicieli firm często interesuje redukcja kosztów ZUS.
Jakie czynniki mają wpływ na wysokość składki zdrowotnej?
Mimo że przedsiębiorcy często zadają pytanie, ile będzie wynosić składka zdrowotna, to nie zawsze wiedzą, jak ustalana jest jej kwota. Od czego zależy wysokość składki zdrowotnej? Sposób jej wyliczania jest następujący – należy:
1. Ustalić, ile wynosi przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw
Kluczowa dla ustalenia wysokości składki zdrowotnej jest wysokość przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorców (włącznie z wypłatami z zysku) w czwartym kwartale roku poprzedniego. Informację tę podaje Prezes GUS w Dzienniku Urzędowym Monitor Polski.
W 2020 r. przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wynosiło 5 656,51 zł.
2. Wyliczyć podstawę wymiaru składki zdrowotnej
Drugim krokiem jest wyliczenie podstawy wymiaru składki zdrowotnej. Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wskazuje, że podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie może być niższa niż 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
W 2021 r. podstawa wymiaru składki zdrowotnej wynosi 4 242,38 zł (5 656,51 × 75 proc.).
3. Wyliczyć wysokość składki zdrowotnej
Ile będzie wynosić składka zdrowotna? Wspomniana ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych precyzuje, że składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9 proc. podstawy wymiaru.
W rezultacie składka zdrowotna w 2021 r. to 381,81 zł (4 242,38 × 9 proc.).
Jak wpłynie Nowy Ład na wysokość składki zdrowotnej i ile będzie wynosić składka zdrowotna w 2022 roku?
Wysokość ZUS w 2022 r., a zwłaszcza kwota składki zdrowotnej, była jeszcze do niedawna niewiadomą. Wraz z postępem prac nad zmianami podatkowymi wchodzącymi w skład Nowego Ładu pojawiały się nowe propozycje. Przegłosowany przez sejm projekt przewiduje duże zmiany w zakresie płacenia składki zdrowotnej przez przedsiębiorców – jej wysokość jest inna dla każdej z form opodatkowania.
Składka zdrowotna 2022 – skala podatkowa
Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych w 2022 r. zapłacą składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. dochodów. Jednocześnie nie będą oni mogli – jak miało to miejsce dotychczas – odliczyć części składki od podatku. Dodatkowe obciążenie finansowe zostanie jednak zrekompensowane rozwiązaniem, które nie było dotychczas obecne w prawie podatkowym – ulgą dla klasy średniej.
Z ulgi dla klasy średniej będą mogły skorzystać osoby zarabiające rocznie od 68 412 do 133 692 zł (od 5700 do 11 141 zł miesięcznie).
Składka zdrowotna 2022 – podatek liniowy
Od stycznia 2022 r. wysokość składki zdrowotnej dla przedsiębiorców płacących podatek liniowy ma wynosić 4,9 proc. dochodu. Jednocześnie obowiązywać ma ich minimalna składka w wymiarze 9 proc. minimalnego wynagrodzenia. Wysokość tego wynagrodzenia w 2022 r. jest już znana – to 3010 zł. Oznacza to, że minimalna składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie wynosić 270 zł.
Przedsiębiorcy, których miesięczny dochód przekroczy 5510 zł, zapłacą składkę na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie wyższej niż minimalna.
Składka zdrowotna 2022 – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- Przychody poniżej 60 000 zł – składka zdrowotna będzie wynosić 9 proc. od podstawy wynoszącej 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
- Przychody od 60 000 do 300 000 zł – składka zdrowotna będzie wynosić 9 proc. od podstawy wynoszącej 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
- Przychody powyżej 300 000 zł – składka zdrowotna będzie wynosić 9 proc. od podstawy wynoszącej 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
Ryczałtowcy zaliczają się zatem do grupy przedsiębiorców, którzy w 2022 r. będą płacić składkę zdrowotną w zryczałtowanej (stałej) kwocie.
Składka zdrowotna 2022 – karta podatkowa
Mimo że od stycznia 2022 r. karta podatkowa nie będzie już dostępna dla nowych firm, to warto wiedzieć, ile zapłacą przedsiębiorcy już z niej korzystający. Zgodnie z zapowiedziami dla nich składka zdrowotna będzie wynosić 9 proc. minimalnego wynagrodzenia, czyli 270 zł.
Kto skorzysta na nowej formie składki zdrowotnej?
Mimo że Nowy Ład ma obowiązywać już od stycznia 2022 r., to wciąż nie do końca wiadomo, jak ostatecznie będą prezentować się nowe regulacje. Opierając się na aktualnych informacjach, eksperci szacują, że na wejściu w życie nowych przepisów podatkowych zyskają wyłącznie osoby uzyskujące najniższe dochody. Jednak rocznie nie będą to duże kwoty i ma to związek nie tylko z modyfikacją sposobu naliczania składki zdrowotnej.
Nowy Ład przewiduje również podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł i podniesienie drugiego progu podatkowego do 120 tys. zł. Według firmy doradczej Crido ma to spowodować, że przedsiębiorca, który wybrał jako formę opodatkowania skalę podatkową, zyska 81 zł miesięcznie, jeżeli jego przychód wynosi do 5 tys. zł[1]. Zyskać mają też pracownicy na etatach, ale również jedynie ci zarabiający najmniej. Podobnie jak w przypadku przedsiębiorców zmiany nie będą duże.
Kto straci na nowej formie składki zdrowotnej?
Pierwotnym założeniem Nowego Ładu miało być znaczne podwyższenie składki zdrowotnej, co w rezultacie miało spowodować dopływ środków dla NFZ. Po konsultacjach z organizacjami reprezentującymi interesy przedsiębiorców rząd zaczął wycofywać się z części reform – przykładem może być obniżenie składki zdrowotnej z 9 do 4,9 proc. dochodu dla osób korzystających z podatku liniowego. W rezultacie jednak część przedsiębiorców i tak straci. Kto najbardziej?
Według aktualnych prognoz najgorzej na nowym ładzie wyjdą liniowcy. Oni nie skorzystają z kwoty wolnej od podatku i stracą na tym, że składka zdrowotna w 2022 r. będzie rozliczana na innych zasadach, niż dotychczas. Dotyczy to zarówno przedsiębiorców uzyskujących przychód w wysokości 5000 zł, jak i tych, którzy mają przychód na poziomie 50 000 zł. Aby uniknąć negatywnych konsekwencji, mogą oni wybrać alternatywną formę opodatkowania, np. skalę podatkową.
