Spis treści
Czym jest ulga dla klasy średniej?
Istotą nowych rozwiązań są rozliczenia podatkowe dla grupy osób, które zostały zaklasyfikowane przez państwo jako “klasa średnia” (wyłącznie na podstawie dochodów, ponieważ wiemy, że socjologicznie określa się “klasę średnią” także na podstawie możliwości życiowych, wykształcenia, miejsca zamieszkania, itd.). To kryterium ekonomiczne oznacza grupę obywateli o dochodach od ok. 6000 do 12 000 PLN - tak rozumiemy klasę średnią. Ustawodawca - nie wchodzimy teraz w spory polityczne dotyczące Polskiego Ładu - miał najwyraźniej intencję przysporzenia pewnych korzyści finansowych tej grupie osób i oficjalnie zastrzegł, że osoby w tym przedziale dochodowym nie stracą, lecz zyskają. Eksperci - przynajmniej na początku roku 2022, czyli wraz z wprowadzeniem nowego rozdania - mają rozbieżne zdania na temat zysków i strat. Faktem jest natomiast, że od podstawy opodatkowania obywatele klasyfikowani jako klasa średnia - będą mogli odliczyć pewną kwotę. Wprowadzone zostały dwa poziomy ulg, uzależnione od wysokości przychodów brutto. Do przychodów zostają tu zaliczone także nagrody, premie, różnego rodzaju świadczenia czy np. korzystanie ze sprzętu firmowego (np. telefon służbowy). Ulgą dla klasy średniej są objęte wyłącznie osoby pracujące w oparciu o umowę o pracę lub przedsiębiorcy. Po spełnieniu tych warunków ulga dla klasy średniej ma wynosić 17% (zgodnie z przepisami, które nadal podlegają interpretacji).
Ile wynosi ulga dla klasy średniej?
Przejdźmy do liczb. Pierwszy próg ulgi dla klasy średniej jest przeznaczony dla obywateli osiągających przychód w przedziale 68 000 do 102 000 tysięcy złotych. Drugi próg: od 102 000 do 133 000 złotych. Maksymalne odliczenie dla pierwszej grupy wynosi nieco ponad 2 200 złotych. Maksimum ulgi “klasa średnia” w drugim progu osiągnie na poziomie prawie 2 300 złotych. Najniższy poziom odliczenia w przewidzianej uldze dla pierwszego progu to zaledwie 23 złote, w drugim progu - jeszcze mniej. Jeżeli przekraczamy przychód 8 500 tys. złotych - wtedy ulga miesięczna to grosze (dosłownie). Jeżeli nasz przychód wynosi około 8 500 tys. złotych, wtedy miesięcznie zyskujemy nawet 190 złotych. To dane dla drugiego progu. Odwrotna piramida występuje przy pierwszym progu przychodów: jakieś 30 groszy ulgi dla zarabiających nie więcej niż 6 000 miesięcznie i około 190 złotych miesięcznie dla zarabiających ponad 8 500. Wszelkie premie i nagrody (oraz inne benefity) zostaną uwzględnione przy rozliczeniach, więc łatwo może się okazać, że nagle wypadamy z systemu ulg dla klasy średniej w okresie rocznym, choć nasze miesięczne, stałe zarobki nas kwalifikują.
Ogólnie: z ulgi będą mogły skorzystać osoby (pracownicy i przedsiębiorcy), których przychód roczny mieści się w granicach 68 000 - 133 000 tys. złotych (to dane “zaokrąglone” do sum całkowitych).
Kto może korzystać z ulgi dla klasy średniej?
Tzw. ulga dla klasy średniej jest dedykowana zarówno pracownikom jak i przedsiębiorcom. W skorzystaniu z tego rozwiązania najważniejsze są progi dochodowe, które podaliśmy powyżej.
Przedsiębiorcy rozliczają ulgę samodzielnie jako podatnicy. Muszą tylko zastosować się do obowiązujących norm i przepisów. Okresem rozliczeniowym jest rok kalendarzowy. Nie dotyczy to przedsiębiorców rozliczających się na podstawie zaliczek uproszczonych. Wybór modelu rozliczenia przez przedsiębiorcę jako podatku liniowego, wyklucza go z zastosowania ulgi dla klasy średniej.
Natomiast w przypadku pracowników ulgę rozlicza pracodawca, który odprowadza podatek PIT. Obowiązek rozliczeń pracownika leży po stronie pracodawcy. Pracodawcy zostali obłożeni obowiązkiem comiesięcznego obliczania przychodów pracownika wynikających z zatrudniania w oparciu o umowę o pracę.
Ulga dla klasy średniej, a rozliczenie ulgi w zaliczkach na podatek dochodowy
Ulga dla klasy średniej zmienia ustawę o podatku dochodowym z 1991 roku. Gdy jesteśmy zatrudnieni na umowę o pracę, wtedy nasz pracodawca jest płatnikiem PIT i to on dokonuje rozliczeń. Każdego miesiąca pracodawca oblicza kwotę zaliczki dla podatku PIT. Przedsiębiorcy mogą obliczyć zaliczkę dla miesięcy, w których ich dochód mieści się w wyznaczonych progach. Jeśli od początku roku próg zostanie przekroczony, wtedy przedsiębiorca zapłaci wyższą kwotę zaliczki. Rozliczanie się w systemie uproszczonych zaliczek wyklucza z korzystania z ulgi dla klasy średniej.
Jeżeli w pewnych miesiącach nasze zaliczki na podatek dochodowy pozwalają nam skorzystać z ulgi dla klasy średniej, to jeszcze nie wszystko, ponieważ może się okazać, że w skali roku nie będziemy mogli skorzystać z ulgi.
Ulga dla klasy średniej, a dwóch pracodawców
Tutaj chodzi o pracowników zatrudnionych u dwóch lub więcej pracodawców. Każdy z tych pracodawców jest uprawniony przy tym do naliczania ulgi zaliczkowo. Ten przypadek zostanie potraktowany tak, że suma ulgi naliczanej przez kilku pracodawców nie wyniesie tyle, ile wynikałoby to z rozliczenia w skali roku. Przekroczenie kwoty wynagrodzenia w wysokości nieco ponad 133 000 będzie skutkować koniecznością zwrotu pieniędzy naliczanych jako ulga.
Utrata prawda do ulgi
Prawo do ulgi dla klasy średniej nie jest stosowane po przekroczeniu wyznaczonych progów przychodu. Progi te mogą zostać zmodyfikowane i przekroczone także wtedy, gdy otrzymujemy nagrody, premie lub korzystamy np. z samochodu firmowego, nawet jeśli wynagrodzenie mieści się w przewidzianych “widełkach”. Utrata pracy (umowy o pracę) w ciągu roku rozliczeniowego także spowoduje wystąpienie braku podstaw do skorzystania z ulgi. Takie świadczenia jak zasiłek chorobowy lub macierzyński również wpływają na możliwość korzystania z ulgi. Te zasiłki są traktowane również jako przychody - przychody z tzw. innych źródeł. Może to więc spowodować sytuację, kiedy roczny przychód z tytułu umowy o pracę nie będzie nas kwalifikował do skorzystania z ulgi. Więcej: w takim przypadku możemy być zmuszeni do dokonania dopłaty w zeznaniu podatkowym.
Tzw. “ulga dla klasy średniej” wyklucza też osoby pobierające świadczenia emerytalne (nawet jeśli pracują) oraz osoby pracujące w oparciu o umowę o dzieło lub umowę zlecenie.
Ulga dla klasy średniej 2023
Z dniem 1 lipca 2022 ulga dla klasy średniej już nie obowiązuje. W zamian za nią rząd zaproponował, wraz z innymi przepisami dotyczącymi Nowego Polskiego Ładu, obniżenie stawki pierwszego progu podatkowego z wartości 17% do 12%.
Nadal można korzystać z innych odliczeń, takich jak: ulga na dzieci, ulga rehabilitacyjna, ulga dla honorowych dawców krwi, ulga na internet czy ulga termomodernizacyjna.