Pracownica w ciąży znajduje się pod szczególną ochroną. Nie tylko nie może ona świadczyć pracy w nadgodzinach, ale - jeżeli dotychczas świadczyła pracę w porze nocnej - musi również zostać przeniesiona do innej pracy, którą będzie mogła wykonywać w ciągu dnia. To jednak tylko nieliczne uprawnienia, które przysługują pracownicy. Z drugiej strony, ochrona nie obejmuje wyłącznie kobiet w ciąży, została ona przewidziana również dla mam, które powracają do pracy po urlopie macierzyńskim lub wychowawczym. Dotyczy ona m.in. konieczności zapewnienia pracownicy takiego stanowiska pracy, które odpowiadać będzie jej kwalifikacjom.
Nie zawsze dotychczasowe stanowisko
Z punktu widzenia zarówno pracodawcy, jak i pracownicy istotne jest to, że wracając z urlopu np. macierzyńskiego powinna ona wrócić na swoje dotychczasowe stanowisko pracy. W praktyce często jest to niemożliwe z uwagi na dokonane zmiany organizacyjne. Bywa, że pracodawca zatrudnił na zastępstwo innego pracownika. Z uwagi jednak na fakt, że sprawdził się on w wykonywaniu zadań, decyduje się podpisać z nim umowę o pracę. Wszystko to sprawia, że w efekcie powracająca do firmy mama nie zawsze może liczyć na to, że wróci na dotychczasowe stanowisko. Nie oznacza to jednak, że pracodawca ma tu dowolność ? zgodnie z przepisami prawa pracy powinien on zapewnić swojej podwładnej stanowisko równorzędne z tym, które zajmowała ona przed przejściem na urlop. W sytuacji, gdy nie jest to możliwe, powinna ona móc wykonywać pracę odpowiadającą jej kwalifikacjom zawodowym.
Z ewentualną zmianą stanowiska wiąże się nieodłącznie pytanie o zarobki. Czy te mogą ulec zmianie? Nie, gdyż ustawodawca uregulował także tę kwestię w Kodeksie pracy. Niezależnie od tego, czy pracownica będzie zajmowała dotychczasowe stanowisko, czy też zostanie jej przyznane inne, podmiot zatrudniający jest zobowiązany zapewnić jej wynagrodzenie w takiej wysokości, jakie otrzymywałaby, gdyby nie korzystała z przysługującego jej urlopu.
Co z czasem pracy?
Osobnym zagadnieniem jest czas pracy. Mama powracająca do zakładu pracy może wnioskować o zmniejszenie wymiaru czasu pracy ? maksymalnie do połowy pełnego wymiaru. Warto jednak zauważyć, że z takim wnioskiem musi wystąpić sama zainteresowana. W piśmie pracownica powinna wskazać, przez ile godzin dziennie chce świadczyć pracę i przez jak długi okres chce pracować w obniżonym wymiarze czasu pracy. Jeżeli porozumie się w tej kwestii ze swoim przełożonym, to jest również objęta ochroną przed zwolnieniem. Dotyczy to jednak tylko 12 miesięcy.
Przerwy na karmienie
Inne ułatwienia przewidziane zostały dla pracownicy, która karmi dziecko piersią. W takiej sytuacji może ona złożyć oświadczenie o fakcie karmienia dziecka piersią, na podstawie którego będą jej przysługiwały dwie półgodzinne przerwy. Warto zauważyć, że czas ten wlicza się do czasu pracy, zatem wynagrodzenie nie może ulec zmianie. Co więcej, kobieta składa oświadczenie ? oznacza to, że nie jest konieczne przedstawianie zaświadczenia od lekarza o fakcie karmienia dziecka. Pracodawca będzie mógł wymagać takiego dokumentu tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy pracownica będzie karmiła bardzo długo ? wówczas uzasadnionym wydaje się wystąpienie przez podmiot zatrudniający o stosowne zaświadczenie, aby zapobiec ewentualnym nadużyciom na tym polu.
Przy omawianiu zagadnienia przerw przeznaczonych na karmienie dziecka należy wskazać, że pracownica może wnioskować o wykorzystywanie ich łącznie. Wówczas jej dzień pracy będzie zaczynał się później lub kończył wcześniej. Ograniczeniem jest jednak liczba godzin spędzanych w pracy ? w przypadku, gdy pracownica świadczy pracę krócej niż 4 godziny dziennie, przerwa jej nie przysługuje.
Dodatkowe ułatwienia
Wyżej wymienione ułatwienia to nie jedyne, które ustawodawca przewidział z myślą o pracujących mamach. Warto zauważyć, że pracownica opiekująca się dzieckiem poniżej 4. roku życia nie może świadczyć pracy w godzinach nadliczbowych czy też w porze nocnej. Ograniczenia pracodawcy dotyczą także faktu, że nie może on zatrudnionej pracownicy oddelegować poza stałe miejsce pracy. Wszystkie te ułatwienia mają pomóc pogodzić pracującej mamie życie zawodowe z życiem prywatnym i przede wszystkim z wychowywaniem dziecka.
To może Cię również zainteresować