Pracownik - prawa i obowiązki

Karta nauczyciela - jakie daje przywileje?

4 lipca 2022

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 11 głosów

11 głosów

0 komentarzy
Karta nauczyciela - jakie daje przywileje?
Karta nauczyciela to ustawa określająca prawa, obowiązki i przywileje pedagogów zatrudnionych w publicznych placówkach oświatowych. Karta nauczyciela została uchwalona na początku lat 80., w związku z czym jej zapisy są regularnie nowelizowane przez kolejne rządy.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • co to jest Karta nauczyciela i co zawiera,
  • kogo obowiązuje Karta nauczyciela,
  • jakie przywileje daje Karta nauczyciela,
  • jakie są planowane zmiany w Karcie nauczyciela,
  • czy Karta nauczyciela jest ważniejsza od Kodeksu pracy.

Przeczytaj też: Jak zostać nauczycielem?

Czym jest Karta nauczyciela i co zawiera?

Karta nauczyciela to akt prawny, który reguluje wszystkie kwestie związane z prawami, obowiązkami oraz przywilejami pedagogów. Ustawa Karta Nauczyciela została uchwalona dnia 26 stycznia 1982 roku, ale od tego czasu była wielokrotnie nowelizowana w celu dostosowania jej do zmieniających się realiów. Karta nauczyciela składa się z kilkunastu rozdziałów o następującej tematyce:

  • rozdział 1 – Postanowienia wstępne,
  • rozdział 2 – Obowiązki nauczycieli,
  • rozdział 3 – Wymagania kwalifikacyjne,
  • rozdział 3a – Awans zawodowy nauczycieli,
  • rozdział 3b – Awans zawodowy nauczycieli szkół za granicą,
  • rozdział 4 – Nawiązanie, zmiana i rozwiązanie stosunku pracy,
  • rozdział 5 – Warunki pracy i wynagrodzenie,
  • rozdział 6 – Nagrody i odznaczenia,
  • rozdział 7 – Uprawnienia socjalne i urlopy,
  • rozdział 7a – Finansowanie dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli,
  • rozdział 8 – Ochrona zdrowia,
  • rozdział 9 – Dzień Edukacji Narodowej,
  • rozdział 10 – Odpowiedzialność dyscyplinarna,
  • rozdział 11 – Uprawnienia emerytalne,
  • rozdział 11a – Przepisy szczególne,
  • rozdział 12 – Przepisy epizodyczne, przejściowe i końcowe.

Kto podlega pod Kartę nauczyciela?

Pod ustawę Karta nauczyciela podlegają przede wszystkim nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni, którzy są zatrudnieni w:

  • publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych, ponadgimnazjalnych i ponadpodstawowych,
  • publicznych szkołach artystycznych,
  • placówkach, zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli,
  • zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych,
  • publicznych kolegiach pracowników służb społecznych.

Pedagodzy pracujący w jednostkach niepublicznych (prywatnych) nie podlegają Karcie nauczyciela lub podlegają w ograniczonym zakresie – w zależności od podstaw zatrudnienia. Każdy pedagog, którego obowiązuje Karta nauczyciela, musi być zatrudniony w oparciu o umowę o pracę.

Szukasz pracy?

Magister Farmacji

La MakeUp Sp. z o.o.

  • Warszawa
Dodana

Technik Utrzymania Ruchu

Dijo Baking Sp. z o.o.

  • Wrocław
  • 6 500-8 100 zł / mc
Dodana

Inżynier Automatyk

Dijo Baking Sp. z o.o.

  • Wrocław
Dodana
Dodana

Sprawdź też: Jak zostać nauczycielem nauczania początkowego?

Video

Jakie przywileje wynikają z Karty nauczyciela?

Z Kartą nauczyciela związane są nie tylko prawa i obowiązki pedagogów – z ustawy wynikają także liczne przywileje. Jednym z nich urlop dla poratowania zdrowia, który jest udzielany w celu leczenia choroby, której następstwem może być choroba zawodowa, lub choroby, do rozwoju której w istotnym stopniu mogą przyczynić się czynniki w środowisku pracy lub sposób jej wykonywania.

Wśród przywilejów nauczycieli wymienia się również czas pracy. W przypadku pedagogów zatrudnionych w pełnym wymiarze czas pracy nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. Należy jednak podkreślić, że pensum nauczyciela, czyli zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami, wynosi 18 godzin. Pozostały czas pracy nauczyciel powinien przeznaczyć na inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły oraz związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

Ponadto Karta nauczyciela, oprócz wynagrodzenia zasadniczego, przewiduje też liczne dodatki. Ich wysokość jest uzależniona od stopnia awansu zawodowego, posiadanych kwalifikacji i wymiaru zajęć obowiązkowych. Nauczyciele mają prawo do następujących dodatków, nagród i świadczeń:

  • dodatków – za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy,
  • dodatku za uciążliwość pracy,
  • dodatkowego wynagrodzenia za pracę w porze nocnej,
  • nagród jubileuszowych,
  • nagród ze specjalnego funduszu na nagrody za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze.

Jakie zmiany nastąpią w Karcie nauczyciela?

Zapisy Karty nauczyciela są regularnie tematem dyskusji wśród polityków i ekspertów. Nie brakuje głosów, że jej zapisy nie przystają do współczesnego systemu szkolnictwa, w związku z czym ustawa była wielokrotnie nowelizowana. Najnowsze zmiany obowiązują od 1 maja 2022 roku – stosowna nowelizacja została podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę 28 kwietnia.

Celem ostatniej nowelizacji ustawy jest podwyższenie średniego wynagrodzenia nauczycieli. Zgodnie z wprowadzonymi przepisami, od 1 maja 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku średnie zarobki nauczycieli wzrosną o 4,4%. Wzrost wynagrodzeń ma nastąpić nie później niż do 30 czerwca 2022 roku z wyrównaniem od 1 maja. W związku z nową regulacją część oświatowa subwencji ogólnej w 2022 roku zwiększy się o 1,6 mld zł. Środki pochodzą z rezerwy celowej budżetu państwa, która jest przeznaczona na zmiany systemowe w finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego.

Na tym jednak nie kończą się zapowiadane zmiany. Jeszcze w maju mają rozpocząć się rządowe prace dotyczące awansu zawodowego nauczycieli. Zmiany przewidują przede wszystkim uproszczenie systemu awansu zawodowego, likwidację stopnia nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego oraz skrócenie okresu, po którym możliwe będzie uzyskanie stopnia nauczyciela mianowanego.

Video

Kodeks pracy czy Karta nauczyciela – co jest ważniejsze?

Zasadniczo przy regulacji stosunku pracy osób podlegających Karcie nauczyciela, ma ona pierwszeństwo przed Kodeksem pracy. Nie dotyczy to jednak placówek niepublicznych, w których stosuje się jedynie wybrane przepisy Karty nauczyciela – w pozostałym zakresie obowiązują przepisy Kodeksu pracy.

Karta nauczyciela jest najważniejszym dokumentem, który reguluje prawa, obowiązki oraz przywileje pedagogów. Uchwalona w 1982 roku ustawa była wielokrotnie nowelizowana, co miało na celu dostosowanie jej zapisów do współczesnych realiów i systemu szkolnictwa, jednak rządzący przewidują w tym zakresie kolejne zmiany.

Podsumowanie:
  • Karta nauczyciela to akt prawny regulujący prawa, obowiązki i przywileje pedagogów, obowiązujący w placówkach szkolnictwa publicznego.
  • Przywileje związane z Kartą nauczyciela obejmują m.in. urlopy dla poratowania zdrowia, ograniczenie czasu pracy do 40 godzin tygodniowo oraz liczne dodatki wynagrodzeń.
  • Ostatnia nowelizacja ustawy wprowadza wzrost średniego wynagrodzenia nauczycieli o 4,4% od 1 maja 2022 roku, a część oświatowa subwencji ogólnej zostanie zwiększona o 1,6 mld zł.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

Komentarze

Nikt jeszcze nie dodał komentarza do tego artykułu.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.