Działalność gospodarcza

Jednoosobowa działalność gospodarcza

24 stycznia 2023

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 20 głosów

20 głosów

14 komentarzy
Jednoosobowa działalność gospodarcza
Kiedy przychodzi decyzja, że najwyższa pora przejść na swoje, najczęściej rozważaną opcją jest podjęcie jednoosobowej działalności gospodarczej. Sprawdź, kto w tym przypadku ponosi odpowiedzialność za zobowiązania firmy, jak wyglądają sprawy księgowe i podatkowe oraz przede wszystkim czy przy jednoosobowej działalności gospodarczej zatrudnienie pracownika jest możliwe!

Na początku wyjaśnijmy czym w ogóle jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Otóż zgodnie z przepisami jest to „zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły”.

Tym samym, aby móc mówić o jednoosobowej działalności gospodarczej, muszą zostać spełnione pewne warunki, określone w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy.

Charakterystyka jednoosobowej działalności gospodarczej
W świetle prawa dotyczącego przedsiębiorców taka działalność gospodarcza musi:
  • Mieć cel zarobkowy – być nastawiona na zysk;
  • Mieć charakter zorganizowany – np. biuro, strona internetowa itp.;
  • Być wykonywana w sposób ciągły i powtarzalny;
  • Być prowadzona we własnym imieniu i przede wszystkim – na własną odpowiedzialność;
  • Nie być zarządzana przez zewnętrzną osobę czy podmiot.

Tutaj warto także dodać, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej nieodłącznym elementem jest ponoszenie bezpośredniego ryzyka z prowadzeniem tej działalności. Często nazywana jest także samozatrudnieniem, a jej założenie jest możliwe wyłącznie przez osobę fizyczną. Jako zalety takiego typu działalności wskazuje się łatwość w rejestracji i prowadzeniu firmy, dlatego świetnie sprawdza się przy drobnych biznesach.

Jednoosobowa działalność gospodarcza koszty

Rejestracja takiej firmy jest całkowicie darmowa, a ponadto bardzo prosta – wystarczy jedna wizyta w Urzędzie Gminy, a wszelkie formalności można wykonać przez internet. Rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej dokonuje się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, a przy tej formie prawnej nie występują żadne wymagania kapitałowe. Oznacza to, że koszty na start nie są wyszególnione – nie ma minimalnego progu pieniędzy, jakim trzeba dysponować, aby zarejestrować firmę.

Trzeba jednak pamiętać, że zakładanie jednoosobowej działalności gospodarczej wiąże się z różnymi innymi wydatkami. Choć rejestracja nic nie kosztuje, to dalsze koszty mogą być znaczne. Wszystko zależy od branży, rodzaju świadczonych usług, ale też innych poczynań, które wpływają na rozwój firmy (m.in. działania marketingowe, wyposażenie, wynajem biura itp.). W związku z tym niezbędne jest opracowanie biznesplanu, który będzie uwzględniał wszelkie koszty i pozwoli Ci oszacować potencjalny zysk.

Video

Co należy uwzględnić, obliczając koszty jednoosobowej działalności gospodarczej? Po pierwsze są to wspomniane powyżej bieżące wydatki firmy. Po drugie są to obowiązkowe opłaty administracyjno-skarbowe. Te muszą być opłacane regularnie, a ich wysokość uzależniona jest przede wszystkim od formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej. Na te drugie składają się podatki, składki na ubezpieczenia społeczne (ZUS), a czasem także wpłaty na PFRON, czyli Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Szukasz pracy?

PAKOWACZ CIASTEK W PIEKARNI (DOBRA STAWKA)

E&A Agencja Zatrudnienia (nr KRAZ 385)

  • Holandia
Dodana
Dodana
Dodana
Dodana

Operator wózka widłowego

JOBME S.A.

  • Tarnów
  • 5 500-5 900 zł / mc
Dodana

Przeczytaj poniższe wskazówki i dowiedz się, jak wyglądają przy jednoosobowej działalności gospodarczej podatki, ZUS, opcja zatrudnienia pracownika czy formy opodatkowania.

Jednoosobowa działalność gospodarcza ZUS

Poprzez rejestrację działalności w CEIDG dochodzi do automatycznego zgłoszenia przedsiębiorcy jako płatnika do ZUS, czyli osoby, która będzie zobowiązana opłacać podatki. W takim przypadku wniosek CEIDG-1 będzie stanowił jednocześnie pismo zgłaszające do ZUS jako płatnika składek, na którego podstawie to ZUS za Ciebie sporządzi niezbędne zgłoszenie na formularzu ZUS ZFA.

Niemniej nie jest to koniec Twoich obowiązków wobec ZUS. W kolejnym kroku, w ciągu ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności musisz dokonać zgłoszenia siebie do ubezpieczeń. Niezbędne jest więc wypełnienie druku ZUS ZUA, by podlegać ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym albo ZUS ZZA, gdy opłacana ma być tylko składka zdrowotna (np. w sytuacji, gdy jesteś ubezpieczony społecznie z innego tytułu, np. umowy o pracę).

Zapamiętaj!
Jednoosobowa działalność gospodarcza wiąże się z koniecznością opłacania składek ZUS każdego miesiąca – i to bez względu na to, czy osiągnęło się jakikolwiek przychód. Tym samym składki stanowią stały i stosunkowo wysoki koszt prowadzenia firmy.

Prawodawca wyszedł jednak naprzeciw potrzebom początkujących przedsiębiorców tworząc odpowiednie preferencje. Te polegają na tym, że przez pierwszych 24 miesięcy liczonych od dnia rozpoczęcia prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, będzie płacony tzw. „Mały ZUS”, czyli pomniejszone, preferencyjne składki ZUS.

Ulga ta nie dotyczy jednak przedsiębiorców, którzy posiadają już bagaż doświadczeń w postaci prowadzenia w okresie 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia funkcjonowania działalności gospodarczej już innej działalności oraz tym, którzy w ramach swojej działalności świadczą identyczne usługi na rzecz byłego pracodawcy, które świadczyli w ciągu dwóch lat przed dniem rozpoczęcia tej działalności.

Mały ZUS - przykłady opłat tabelka

Źródło: wgospodarce.pl

Jednoosobowa działalność gospodarcza zatrudnienie pracownika

Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej wcale nie powoduje konieczności rezygnowania  z pomocy innych osób przy prowadzeniu biznesu. Należy jednak pamiętać, że zatrudnienie pracownika wiąże się z pewnymi obowiązkami. Te zależeć będą m.in. od rodzaju umowy, na jaką będą zatrudnieni pracownicy oraz od ich indywidualnych uprawnień podatkowych i składkowych.

W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej zatrudnienie pracownika wiąże się z koniecznością pamiętania, że przy niektórych formach opodatkowania wprowadzone zostały limity, a także ściśle określone reguły odnoszące się do przyjęcia dodatkowych osób. Przykładowo, w sytuacji, gdy przedsiębiorca rozlicza się na zasadzie karty podatkowej może jedynie przyjąć pracowników na podstawie umowy o pracę – nie może to być umowa o dzieło czy umowa zlecenie. Ponadto występuje tutaj limit zatrudnienia maksymalnie 5 osób.

Zgłoszenie do ZUS zatrudnienia pracownika
Obowiązki wynikające z zatrudnienia pracowników przy jednoosobowej działalności gospodarczej wiążą się przede wszystkim ze zgłoszeniem tego faktu do ZUS. Musi to nastąpić w terminie nieprzekraczającym 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, czyli od chwili nawiązania stosunku pracy.

Takie zgłoszenie obejmuje ubezpieczenia społeczne, tj.: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Wszelkie zapisy regulujące te kwestie zawarte są w Kodeksie pracy, Kodeksie cywilnym, Ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednoosobowa działalność gospodarcza podatki

Przedsiębiorca zakładający jednoosobową działalność gospodarczą ma możliwość wyboru spośród czterech metod form opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej. Najczęściej wybierane jest rozliczenie na zasadach ogólnych, najrzadziej z kolei karta podatkowa. Przybliżamy wszystkie możliwości, abyś poznał ich wady oraz zalety! Pamiętaj bowiem, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej podatki są absolutną koniecznością, dlatego warto wiedzieć, jakie czekają Cię zobowiązania i co się z nimi wiąże.

Decyzję musisz podjąć już podczas rejestracji swojej firmy i wówczas na druku CIDEG-1 wskazać preferowaną formę opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej. Dobrze zastanów się wcześniej, którą wybrać.

Formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej

Wyróżnia się 4 rodzaje opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej. Każdy z nich omówimy w osobnym podpunkcie, aby szczegółowo wyjaśnić ich funkcjonowanie. Wybór odpowiedniej formy powinien uwzględniać sposób działalności i zarobku, przewidywaną dynamikę przychodów itp.

Źródło: poradnikprzedsiebiorcy.pl

Opodatkowanie na zasadach ogólnych

Inaczej tzw. podatek progresywny obowiązauje przy zastosowaniu skali podatkowej (obecnie jest to 12% oraz 32%) – w tym przypadku podatek płaci się od dochodu, czyli różnicy pomiędzy faktycznie uzyskanym przychodem, a kosztami jego uzyskania. Jest to domyślna forma opodatkowania, której nie trzeba zgłaszać do Urzędu Skarbowego. Przychody i koszty muszą być wykazywane w ewidencji, którą nazywa się podatkową księgą przychodów i rozchodów (czyli KPiR).

Opodatkowanie na zasadach ogólnych wyróżnia dwie stawki podatku, zależne od dochodu rocznego:

  • 12% przy rocznym dochodzie do wysokości 120 000 zł lub
  • 32% dla dochodu przekraczającego wartość 120 000 zł.

Do Twoich obowiązków należy miesięczne lub kwartalne (gdy spełniasz określone warunki i poinformujesz o tym Urząd Skarbowy) wpłacanie zaliczki na podatek. Następnie po zakończeniu roku podatkowego niezbędne jest złożenie rocznego zeznania podatkowego na formularzu PIT-36. Przy tej formie opodatkowania możliwe jest rozliczanie dochodu z jednoosobowej działalności gospodarczej wspólnie z małżonkiem czy korzystanie z ulg podatkowych.

Opodatkowanie według jednolitej stawki podatku

Jest to tzw. podatek liniowy (obecnie 19%) – w tym przypadku również dochód jest liczony jako różnica między przychodami oraz kosztami ich uzyskania. Największą korzyścią z tej formy rozliczania podatku jest stała opłata 19% - niezależnie od rocznej granicy dochodu (która w zasadach ogólnych powoduje skok na 32% opodatkowania). Przy wyborze podatku liniowego niezbędne jest poinformowanie Urzędu Skarbowego o zamiarze rozliczania się w taki sposób, a także przeprowadzenie rozliczenia na niezależnym formularzu (pit 36L), niedającym możliwości wykonania rozliczeń wspólnie z małżonkiem czy skorzystania z ulg podatkowych.

Video

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ten rodzaj stanowi specyficzną formę opodatkowania i wymaga zgłoszenia takiego wyboru do Urzędu Skarbowego. Podatek płacony jest od przychodu, bez względu na koszty. Niemniej prawo do rozliczania się w takiej formie jest ograniczone i mogą z niej skorzystać wyłącznie niektórzy przedsiębiorcy, którzy spełniają ściśle określone kryteria. Warto tutaj też pamiętać, że wysokość stawek ryczałtu uzależniona jest od rodzaju działalności i wynoszę one: 17%, 15%, 14%, 12,5%, 12%, 8,5%, 5,5%, 3% i 2%.

Jako zaletę należy wskazać prostotę prowadzonej ewidencji księgowej (prowadzisz wyłącznie ewidencję przychodów), z kolei wadą jest uzależnienie podatku tylko od przychodów (płacisz bez względu na to czy koszty przewyższyły przychody czy nie). Rozliczenie roczne wykonuje się na formularzu PIT-28 i nie ma możliwości skorzystania z ulg podatkowych czy rozliczenia się ze współmałżonkiem.

Karta podatkowa

Możliwość wyboru karty podatkowej jako formy rozliczania dedykowana jest wyłącznie podatnikom prowadzącym określone rodzaje działalności gospodarczej, a także spełniającym ściśle wytyczone warunki (m.in. zatrudnianie pracowników wyłącznie na umowie o pracę czy niemożność korzystania z usług innych firm). W tej formie opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej wysokość ryczałtowej stawki podatku uzależnia się od rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby pracowników czy nawet liczby mieszkańców miejscowości, gdzie prowadzona jest działalność.

Jako zalety rozliczania się według karyt podatkowej wskazuje się właściwie brak ewidencji księgowej, a także stałą kwotę podatku do zapłacenia. Za wadę uznaje się konieczność opłacenia podatku niezależnie od kosztów.

Video

Podsumowując, jednoosobowa działalność gospodarcza to dogodna forma prowadzenia firmy. Świetnie sprawdza się przy niewielkich biznesach o różnych obszarach działania. Warto znać kwestie takie jak formy opodatkowania, możliwość zatrudniania pracowników czy inne regulacje prawne, które się z tym wiążą.

Najczęściej zadawane pytania

Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?

Aby założyć firmę, trzeba spełnić warunki określone w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. oraz zarejestrować ją w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, a także zgłosić się do ZUS w charakterze płatnika składek. Sama rejestracja firmy jest darmowa.

Czy trzeba płacić ZUS przy prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej?

Gdy zakładamy jednoosobową działalność gospodarczą, musimy zgłosić się do płacenia ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Od tego momentu jesteśmy zobowiązani opłacać co miesiąc składki ZUS bez względu na to, czy uzyskaliśmy przychód. Zgłosić zatrudnienie i opłacać składki należy także w przypadku przyjęcia nowego pracownika.

Jakie są formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej?

Podatki można płacić w wybranej przy zakładaniu działalności formie rozliczeniowej. Istnieją cztery takie formy: podatek progresywny (na zasadach ogólnych), liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz karta podatkowa. W przypadku małych firm o niskich dochodach najczęściej opłaca się podatki na zasadach ogólnych.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

14 komentarzy

Romik

Romik

Jednoosobowa działalność gospodarcza to świetna opcja dla małych firm. Można szybko i łatwo zarejestrować swoją firmę, a koszty początkowe są niewielkie. Jest to całkowicie legalna forma prowadzenia biznesu, a jednocześnie pozwala na swobodne kształtowanie swojego biznesu. Polecam z całą pewnością tę formę dla firm poszukujących prostych i tanich rozwiązań.
Spawacz

Spawacz

Jako osoba poszukująca pracy zdecydowanie uważam, że jednoosobowa działalność gospodarcza jest świetnym wyjściem. Można tu naprawdę wiele nauczyć się na temat prowadzenia własnej firmy, a jednocześnie rozwijać swoje umiejętności i zyskać cenne doświadczenie w biznesie. Bez wątpienia polecam to rozwiązanie dla każdego, kto chce zdobyć nowe umiejętności i doświadczenie.
Kosek

Kosek

Jednoosobowa działalność gospodarcza wydaje się być wspaniałą opcją dla ludzi bezrobotnych poszukujących ścieżki kariery. Jest to niskokosztowa opcja, a jednocześnie pozwala na swobodne kształtowanie swojej przyszłości zawodowej. Polecam zdecydowanie tej formy biznesu dla wszystkich chcących zacząć działać na własną rękę.
Adona1

Adona1

Jako pracownik w firmie jednoosobowej mogę potwierdzić, że jest to bardzo łatwa i przyjemna forma biznesu. Rejestracja jest prosta, a koszty początkowe są niskie, co pozwala szybko zacząć zarabiać. Gorąco polecam tę formę dla osób poszukujących rozpoczęcia własnej działalności gospodarczej.
wesele w remizie dla bi3dnych

wesele w remizie dla bi3dnych

Trzeba wejść albo w niszę rynkową albo mieć super produkt/usługę, długo rozmyślać nad ryzykiem i konkurencją. Na pewno najłatwiej mieli ci, którzy zaczynali ponad 25lat temu, wtedy niczego nie było, czyli każdy b@dziew się sprzedał, no i oczywiście każdy "teraz" wielki pseudo biznesmen zatrudniał całe życie każdego pracownika za minimalną pensyjkę... Mi jakoś się udało zacząć, choć niesamowicie miałem pod górkę od początku (nawet ci z@kichani urzędnicy z urzędu miasta gminy robili mi bałagan), teraz już zatrudniam kilku pracowników i to nie za najniższą krajową, bo sam wiem, że za taką płacę ciężko było mi wyżyć. Trzeba walczyć, uważać na niezdrową konkurencję i korzystać z każdych możliwych ulg (na początku tym bardziej, bo wtedy jest najtrudniej), czy programów wsparcia na rozwój, czy też na start.
Irmina

Irmina

Ile tych firm padło w ostatnie dwa lata. Sytuacja jest jaka jest ale cnemu ciągle pod górkę. Tylko nieliczne branże mają jakieś zyski z tego tytułu czy pomoc. Jak się jest samemu nie ma nawet gdzie protestować.
Gosia

Gosia

Jeśli jestem, atfudniona na umowę o pracę a chce prowadzic jednoosobowa firmę czy muszę to zgłosić?
zawiedziony

zawiedziony

Założyć firmę nie sztuka. Płacić należy ZUS. Jednoosobowa firma oby!!!!! przynosia zysk, a konkurencja jest wielka. Komuś się uda, komuś nie i wtedy musi zawiesić działalność gospodarczą...
senator

senator

Szkoda tylko, że taka firma by utrzymać się na rynku musi mieć szczęście lub fundusze na to by inwestować w reklamę. Dzięki temu będzie sukces, a często jest to bardzo trudne.
Kesja

Kesja

Każdy chciałby mieć własną firmę. Nie ma problemu z jej założeniem. Jednoosobowa działalność gospodarcza to fajne przedsięwzięcie, ale musi być dokładnie przemyślane, aby był zysk. Formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej - super, że to jest ujęte w tym artykule. Pragnę założyć własną firmę i zapoznaję się ze wszystkimi "regulacjami prawnymi". Jak zobaczę, że coś jest nie tak - to ją zamknę.
Goma2

Goma2

Sporo osób tak korzysta z realizacji swoich marzeń. Wielu się udaje dobrze zarabiać na prowadzeniu własnej firmy. W samym założeniu firmy nie ma filozofii.
Aleksiej

Aleksiej

Łatwiej jest założyć ale trudniej opłaty wszystkie wprowadzać nawet jak jest się na małym zusie. W porównaniu z innymi krajami przedsiębiorcy mają tutaj pod górkę.
inies

inies

Coś się poprawiaw związku z pracą na własny rachunek, tylko w takim tempie to będzie straszne dla wielu pokoleń Polaków, które nie mają sukcesu w firmie, którą prowadzą.
Ola_bb

Ola_bb

Jedynie bardzo prosto i szybko założyć firmę, zawiesić i zamknąć. Dalej bardzo jest mało pomocy dla nowych przedsiębiorców. Nie wspominając o kwocie wolnej od podatku w PL.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.