Spis treści
W literaturze, która poświęcona jest zagadnieniu pracoholizmu, znaleźć można wiele definicji tego zjawiska. Jedna z nich dotyczy pojmowania pracoholizmu jako specyficznego sposobu funkcjonowania, który jest spowodowany jego uzależnieniem od pracy. Patrząc przez pryzmat pracodawcy i faktu, że pracownik jest niezwykle zaangażowany w wykonywane obowiązki i jednocześnie poświęca się pracy, zjawisko to może być oceniane jako pozytywne. To jednak pozory - w dłuższej perspektywie pracoholizm jest zawsze oceniany negatywnie, gdyż prowadzi do poważnych i szkodliwych skutków, które obejmują nie tylko pracownika, ale również zatrudniającą go organizację. W jaki sposób rozpoznać, że podwładny ma problem? Jakie rodzaje pracoholizmu można wyróżnić?
Zmiany społeczne, polityczne i ekonomiczne
Omawiając problem pracoholizmu, nie można pominąć kwestii zmian, jakie miały miejsce w naszym kraju na przełomie ostatnich kilkudziesięciu lat. Od momentu, w którym polska gospodarka zaczęła funkcjonować w warunkach rynkowych, pojawiło się przynajmniej kilkanaście problemów, które sprawiają, że praca jest nie tylko stresująca, ale również jej wykonywanie może prowadzić do zjawiska pracoholizmu.
O czym mowa? Aktualnie zmiany w zakresie świadczenia pracy to przede wszystkim:
- wprowadzenie nowych sposobów wykonywania pracy, w tym między innymi telepracy czy umów cywilnoprawnych (te ostatnie w żaden sposób nie chronią pracownika przez zwolnieniem, odbierają mu też przywileje pracownicze, na które mógłby liczyć wykonując pracę na umowę o pracę),
- konieczność większego zaangażowania się pracowników w pracę. Standardem stała się praca w nadgodzinach czy wykonywanie zadań służbowych w sobotę i niedzielę,
- zwiększona rywalizacja między pracodawcami w efekcie czego każdy z nich dąży do optymalizacji kosztów zatrudnienia (choćby zastąpienie umów o pracę bardziej elastycznymi umowami cywilnoprawnymi).
Wszystko to sprawia, że pracownicy mogą czuć presję i tym samym jeszcze bardziej przykładać się do wykonywanych przez siebie zadań. Ale ambitne realizowanie zadań służbowych nie zawsze oznacza lepsze i może - w skrajnych przypadkach - wyeliminować życie prywatne.
.jpg)
Źródło: www.monsterpolska.pl
Typologie pracoholizmu
Przeprowadzone przez naukowców badania pozwoliły na wyodrębnienie kilku grup pracoholików. Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy osoby zdiagnozowane można podzielić według szeregu kryteriów. W efekcie ich zastosowania mówić można między innymi o:
- pracoholikach "do szpiku kości" - to osoby głęboko zaangażowane w wykonywane zadania, które stawiają sobie zawsze ambitne cele i drażni je brak kompetencji współpracowników,
- pracoholikach sytuacyjnych - to osoby, które pracują po to, aby mieć poczucie bezpieczeństwa,
- pracoholikach eskapistach - traktują pracę jako ucieczkę przez kłopotami (przede wszystkim rodzinnymi).
Niezależnie od rodzaju pracoholizmu, jaki dotyka pracownika, problemu nie można lekceważyć, gdyż prowadzi on do szeregu niepożądanych skutków.
Skutki pracoholizmu
Jak wspomniano powyżej, pracoholizm - zwłaszcza w początkowej fazie - może być pozytywnie postrzegany przez pracodawcę. Jest jednak cienka linia, której przekroczenie grozi określonymi konsekwencjami. Z wielu badań, które podejmowały tę tematykę, płynęły niepokojące wnioski dotyczącego tego, że pracoholizm to negatywne zjawisko, zaś jego skutki dotyczą nie tylko samego pracownika, ale również jego najbliższego otoczenia. Mowa tu o:
- funkcjonowaniu zawodowym - pracoholicy doznają silniejszego stresu, wymagają od siebie znacznie więcej niż od innych, często przejmują obowiązki swoich kolegów,
- funkcjonowaniu rodzinnym - powstaje konflikt, który jest ściśle związany z tym, że pracoholik więcej czasu spędza w zakładzie pracy niż w domu,
- tworzeniu się niewłaściwych relacji interpersonalnych - znacząca część pracoholików próbuje kontrolować również swoich współpracowników, w efekcie czego często dochodzi do napiętych sytuacji.
Trzeba przy tym pamiętać o zdrowiu pracoholików - najczęściej spędzają oni w pracy większość swojego dnia. W ten sposób zaburzona zostaje równowaga pomiędzy pracą a wypoczynkiem. W efekcie ambitny i oddany pracownik jest nerwowy, rozdrażniony, nie potrafi porozumieć się ze współpracownikami, zaś firma straci na wizerunku.
To może Cię również zainteresować
