Spis treści
Porusza on między innymi takie kwestie jak:
- dlaczego budowanie przewagi konkurencyjnej jest tak ważne?
- jakie są sposoby na budowanie przewagi nad konkurencją?
- jak utrzymywać dobre wyniki w swojej firmie?
- czym jest analiza 5 sił Portera,
- zalety i wady analizy 5 sił Portera,
- analiza 5 sił Portera krok po kroku.
Dlaczego budowanie przewagi konkurencyjnej jest tak ważne?
Na początku należy krótko zdefiniować, czym właściwie jest przewaga konkurencyjna. O tym, jak ważne jest to pojęcie, dobrze świadczy fakt, że właściwie w każdym poważnym opracowaniu z zakresu nauk ekonomicznych oraz zarządzania można znaleźć jego definicję. Uznaje się, że przewaga konkurencyjna organizacji to zbiór czynników, które pozwalają jednej firmie wygrywać rywalizację biznesową z innymi podmiotami na rynku. Dzięki temu, przedsiębiorstwo jest w stanie szybciej dotrzeć do klienta, a także oferować lepsze jakościowo produkty po konkurencyjnych cenach. Przewagę konkurencyjną posiada taka firma, której produkty chętniej wybierają klienci.
Jakie są sposoby na budowanie przewagi nad konkurencją?
Kluczowe w celu osiągnięcia sukcesu biznesowego jest zdecydowanie, z jakich źródeł będzie pochodzić przewaga konkurencyjna firmy.
- czynnik ludzki (kapitał intelektualny), tj. suma kwalifikacji, doświadczenia zaangażowania oraz motywacji osób zatrudnionych w danym przedsiębiorstwie,
- wielkość i struktura majątku, którym dysponuje przedsiębiorstwo. Do tej kategorii zalicza się na przykład jakość maszyn produkcyjnych, stan techniczny samochodów oraz obiektów budowlanych, licencje, prawa autorskie oraz know-how,
- efektywność zarządzania personelem,
- kondycja finansowa, tzn. zadowalający poziom płynności oraz rentowności,
- renoma wśród interesariuszy bezpośrednio związanych z przedsiębiorstwem.
Odpowiednie wykorzystanie powyższych atutów znacznie ułatwia budowanie przewagi konkurencyjnej.
Jak utrzymywać dobre wyniki w swojej firmie?
Przewaga konkurencyjna to osiąganie i utrzymywanie coraz lepszych wyników. Stałe doskonalenie organizacji nie jest niczym prostym i wymaga nie tylko bieżącej analizy prowadzonej działalności biznesowej, ale także obserwowania rynku, sytuacji makroekonomicznej, sytuacji sektora, czy kondycji rynku pracy w danym regionie. Nie jest to zadanie łatwe, ale systematyczna analiza sytuacji rynkowej pozwala na zbudowanie przewagi konkurencyjnej.
Poznaj analizę 5 sił Portera
Jedną z metod pozwalających na poprawę pozycji konkurencyjnej jest tzw. metoda 5 sił Portera. Uwzględnia ona tak różnorodne czynniki, jak: poziom koncentracji w danym sektorze (liczba oraz wielkość przedsiębiorstw), wpływ działań dostawców na jakość produktu finalnego (inaczej będzie to wyglądać np. w branży stolarskiej, gdzie stan mebli zależny jest np. od jakości drewna, inaczej zaś w przypadku doradztwa podatkowego, gdzie kluczowe są zdolności samego doradcy) oraz unikalność wyrobów.
Zalety i wady analizy 5 sił Portera
Metoda 5 sił Portera pozwala na poznanie, jaka jest pozycja firmy w sektorze oraz jakie są jej relacje z bliskim otoczeniem. Choć jest ona chętnie stosowana od wielu lat, nie oznacza to jeszcze, że takie podejście nie ma żadnych słabości. Wręcz przeciwnie: przede wszystkim, analiza 5 sił Portera nie uwzględnia czynników makroekonomicznych (poziom inflacji, stóp procentowych, czy kurs walutowy). Poza tym, opisywany sposób działania nie skupia się na słabościach oraz atutach tkwiących wewnątrz danej firmy.
Analiza 5 sił Portera krok po kroku
W ramach analizy według metody Portera, wyróżnia się pięć głównych kategorii. Są one następujące: konkurenci, siła przetargowa odbiorców, siła przetargowa dostawców, produkty substytucyjne oraz groźba wejścia nowych podmiotów konkurencyjnych na dany rynek. Po wyodrębnieniu i opisaniu każdego z tych elementów otoczenia, konieczne jest dokonanie oceny wpływu, jaki poszczególne czynniki wywierają na analizowaną firmę.
Jednym z kluczowych czynników przewagi konkurencyjnej są pracownicy. To właśnie dlatego firmy mogą podejmować takie działania jak np. stosowanie w umowie zapisu zakazującego pracownikowi przejścia do konkurencji. Przykładowo, zapis ten może zabraniać zatrudnionemu wykonywania obowiązków zawodowych w firmie z podobnej branży przez okres zatrudnienia u danego pracodawcy oraz przez określony czas (np. rok) po zakończeniu współpracy.
Taka praktyka pozwala ochronić się przed odpływem doświadczonych pracowników oraz ich przejściem do konkurencji. Z drugiej strony, jednak trzeba mieć na uwadze, że istota zakazu konkurencji czyni zeń miecz obosieczny. Co to oznacza? Jeśli doświadczony pracownik otrzyma draft umowy zawierającej zapis o zakazie konkurencji, który w dodatku przewiduje dotkliwe sankcje finansowe, istnieje spore ryzyko, że nie podpisze takiej umowy. W związku z tym, każdy przedsiębiorca powinien zastanowić się, czy zakaz konkurencji opłaca się w jego przypadku. Taki stan rzeczy oznacza podwójną stratę dla pracodawcy: nie dość, że pracownik nie podejmie zatrudnienia w danym przedsiębiorstwie, to najprawdopodobniej w najbliższej przyszłości rozpocznie on pracę w innym miejscu.
Oprócz tego, stosuje się czasem tzw. umowy lojalnościowe z pracownikami. Takie rozwiązanie stosuje się jednak zazwyczaj w sytuacji, gdy pracodawca decyduje się na sfinansowanie studiów lub szkolenia zawodowego dla podwładnego. Cel takiego działania jest prosty: sprawienie, by zatrudniony nie zwolnił się z pracy tuż po ukończeniu danego kursu.
Dotychczas poruszono w tekście tematykę zdrowej, wolnorynkowej rywalizacji, w której przedsiębiorcy podejmują etyczne działania, by móc poprawić swoją przewagę konkurencyjną. Niestety, takie podejście jest zbyt idealistyczne, a powszechnym zjawiskiem we współczesnej, światowej gospodarce jest tzw. nieuczciwa konkurencja.
- polityka zaniżania cen określana jako tzw. dumping — jest to działanie polegające na sprzedaży towarów lub usług po cenie, która jest niższa od kosztów wytworzenia danego produktu. Na takie działanie mogą pozwolić sobie przede wszystkim większe przedsiębiorstwa. Dzięki temu, są one w stanie jeszcze bardziej zwiększyć swój udział w danym sektorze rynku,
- nadanie firmie nazwy, która mogłaby sugerować klientom, że przedmiot działalności przedsiębiorstwa jest inny niż w rzeczywistości. To samo dotyczy logotypu, sloganu reklamowego itp.,
- brak informacji na temat ryzyka związanego z korzystaniem z danego produktu,
- naruszenie tajemnicy biznesowej,
- wprowadzanie w błąd co do pochodzenia towaru (np. określanie pomidorów zza granicy jako polskiego w celu zachęcenia do zakupu tzw. patriotów ekonomicznych),
- tworzenie sprzedaży lawinowej,
- nieetyczna reklama wykorzystująca na przykład ufność dzieci, promocja produktu, w której próbuje się wpływać na emocje odbiorców.