Spis treści
Zobacz także artykuł: Outsourcing - czy rozwiąże problemy Twojej firmy?
Co to jest dumping?
Żaden polski akt prawny nie definiuje, czym jest dumping. Powszechnie uznaje się go za sprzedaż produktów produktów po cenach niższych niż koszty wytworzenia bądź niższych od tych, które stosuje się na danym rynku. Podstawowym celem stosowania dumpingu jest szybkie wzmocnienie pozycji rynkowej bądź wyeliminowanie zagrażającej firmie konkurencji.
Czytaj również: Własna firma
Polska ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 16.04.1993 r. definiuje natomiast dokładnie szereg zjawisk, które można uznać za przejaw nieuczciwej konkurencji. Jedno z nich to "sprzedaż towarów i usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odsprzedaż poniżej kosztu zakupu w celu eliminowania innych przedsiębiorców". Oznacza to, że w myśl polskiego prawa działania noszące znamiona dumpingu a także inne naruszające zasady uczciwej konkurencji, są w naszym kraju nielegalne.
Ponadto, przedsiębiorcy, którzy uznają, że ich interesy zostały naruszone przez działania dumpingowe, mają prawo do podjęcia wobec podmiotu dopuszczającego się praktyk z zakresu nieuczciwej konkurencji określonych działań, takich jak:
- wezwanie do zaniechania działań niezgodnych z przepisami prawa,
- zwrócenie się z żądaniem o naprawę wyrządzonych szkód,
- wezwanie do usunięcia skutków podjętych działań,
- zwrócenie się o wydanie korzyści uzyskanych w sposób bezpodstawny,
- przekazanie sprawy do sądu w celu uzyskania odszkodowania bądź zasądzenia sumy na cele społeczne lub związane ze wspieraniem polskiej kultury lub ochroną dziedzictwa narodowego.
Podmiotem uprawnionym do podejmowania interwencji w przypadku naruszania zbiorowych interesów konsumentów oraz przedsiębiorców jest w Polsce Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Czytaj również: Franczyza w Polsce - wady i zalety
Jakie są formy dumpingu?
Specjalista ds. technologii i wdrożeń z zakresu termoformowania włóknin
MARBET Spółka z o.o.
- Bielsko-Biała
Wyróżnia się trzy podstawowe formy dumpingu:
- Dumping sporadyczny. Jak wskazuje nazwa, jest to sporadyczne sprzedawanie produktów za granicę po zaniżonych cenach (niższych niż koszty wytworzenia produktu). Dumping sporadyczny ma miejsce najczęściej wtedy, gdy producent zmaga się z różnymi sytuacjami nadzwyczajnymi, takimi jak uciążliwa nadwyżka towarów wywołana klęską urodzaju bądź spadkiem popytu. Motywacją przedsiębiorców stosujących dumping sporadyczny jest także chęć ograniczenia strat związanych z magazynowaniem, które mogą być bardzo wysokie.
- Dumping stały. Jest to określenie dla systematycznych działań podejmowanych przez przedsiębiorcę, które polegają na ciągłym sprzedawaniu produktów za granicę po cenach innych niż obowiązujące w danym kraju. Powodem stosowania takiego dumpingu jest obniżenie lokalnego popytu na daną kategorię produktów. Przedsiębiorcy w celu zwiększenia popytu na rodzimym rynku podwyższają cenę towarów w kraju oraz jednocześnie zmniejszają ją na rynku zagranicznym.
- Dumping łupieżczy (drapieżny). Jest to celowe i świadome działanie, którego celem nie jest ograniczenie strat związanych z nadwyżką towarów czy malejącym popytem, a osłabienie bądź nawet całkowite wyeliminowanie z rynku konkurencyjnych podmiotów gospodarczych. Gdy dojdzie do sytuacji, w której upadną najwięksi konkurenci firmy stosującej dumping, staje się ona monopolistą, czyli jedynym poważnym producentem danego asortymentu. Firma stosująca dumping podnosi w tym momencie ceny - nawet o kilkaset procent. Stosowanie dumpingu łupieżczego na rynku zagranicznym prowadzi do negatywnych konsekwencji dla danej firmy w postaci karnych ceł bądź ilościowych ograniczeń w imporcie towarów.
Dumping - plusy i minusy
W poniższej tabeli omawiamy plusy i minusy stosowania dumpingu w odniesieniu do przedsiębiorców.
| Plusy stosowania dumpingu | Minusy stosowania dumpingu |
| Efektywny sposób na znalezienie nowych klientów | Długotrwałe stosowanie dumpingu (zwłaszcza w formie łupieżczej) niesie za sobą nieuchronne, negatywne konsekwencje w postaci kar od instytucji odpowiedzialnych za regulowanie rynku (w Polsce UOKiK) |
| Zastosowanie dumpingu łupieżczego w długotrwałej perspektywie (krótko po zostaniu monopolistą) wiąże się z krótkim, ale znaczącym wzrostem uzyskiwanych przychodów (do momentu wydania kar przez regulatora) | Możliwość pogorszenia wizerunku w oczach klientów, którzy cenią sobie firmy szanujące przepisy prawa |
| Sposób na szybką ekspansję na nowych rynkach | Możliwość utraty kontaktów z partnerami handlowymi, np. dostawcami |
Czy da się uniknąć dumpingu ze strony innej firmy?
W celu ograniczenia występowania zjawiska dumpingu cenowego państwa uchwalają stosowne przepisy antydumpingowe, które regulują sankcje wymierzane przedsiębiorcom postępującym w ten naganny i nielegalny sposób. Niestety, przepisy prawa nie zawsze w wystarczającym stopniu chronią firmy przed zjawiskiem dumpingu.
Czytaj również: Jak zarządzać nieruchomościami w firmie?
Przedsiębiorcy, którzy zostaną w bezpośredni sposób dotknięci zjawiskiem dumpingu, powinni jak najszybciej powiadamiać stosowne organy państwa. Dzięki temu szybko zostaną podjęte odpowiednie działania, a podmiot dopuszczający się tych praktyk będzie przykładnie ukarany.
Jakie mogą być skutki dumpingu?
Do najpoważniejszych skutków dumpingu zaliczamy:
- ograniczenie uczciwej konkurencji,
- upadek firm,
- zwalnianie pracowników przez firmy, których interesy zostały naruszone,
- wzrost bezrobocia,
- wzrost cen.
Czy istnieją przepisy antydumpingowe?
Państwa na całym świecie podejmują szereg inicjatyw ustawowych, które mają na celu ograniczenie zjawiska dumpingu. We wszystkich krajach Unii Europejskiej obowiązują przepisy Rozporządzenia Rady nr 384/96 w sprawie ochrony przed dumpingowym przywozem produktów z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej.
W celu zapobiegania dumpingowi nakłada się na nieuczciwych importerów tymczasowe cła antydumpingowe na okres 6-9 miesięcy. W przypadku, gdy jest to uzasadnione, istnieje możliwość przedłużenia okresu naliczania cła na okres 5 lat z opcją kolejnego wydłużenia oraz nałożenia dodatkowego cła wyrównawczego.
Czytaj również: Pokaż się w sieci, zdobywaj nowych klientów
Alternatywnym rozwiązaniem dla ceł są zobowiązania cenowe. Polegają one na określeniu minimalnej ceny, po której importerzy muszą oferować swoje produkty na danym rynku. Cena musi być zbliżona do tej, którą stosują lokalni producenci.
Przykłady dumpingu
Najczęściej odnotowywanym przykładem dumpingu na rynku europejskim jest ekspansja producentów importujących towary z Chin. Asortyment pochodzący z Chin jest zazwyczaj znacznie tańszy aniżeli jego odpowiedniki produkowane w danym kraju. Unia Europejska w przeszłości wielokrotnie nakładała cła antydumpingowe na producentów z Państwa Środka. Dotyczyło to towarów takich jak rowery elektryczne, gadżety, sprzęt RTV, opony itp.
W Polsce również mamy do czynienia ze zjawiskiem dumpingu w różnych branżach, takich jak transport, żywność, usługi telekomunikacyjne. Za zwalczanie nieuczciwych praktyk dotyczących dumpingu odpowiada w naszym kraju Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).
Podsumowanie
Zjawisko dumpingu w długotrwałej perspektywie jest negatywne zarówno dla klientów jak i firm działających na danym rynku. Państwa należące do Unii Europejskiej stale podejmują działania mające na celu ograniczenie skali występowania tych nieuczciwych praktyk.
