Spis treści
Zobacz także artykuł: Nawiązanie stosunku pracy z wyboru - co warto wiedzieć?
Kadencja zarządu na czas nieokreślony? Jak powoływać i odwoływać zarząd?
Powołanie zarządu w spółce z o.o. ma znaczenie dla jej istnienia, ponieważ organ ten tak naprawdę decyduje o kierunku działania całego podmiotu, a więc na samych członkach zarządu ciąży ogromna odpowiedzialność. Szczegółowe uregulowania tej i wielu innych kwestii znajdziemy przede wszystkim w Kodeksie spółek handlowych, a na potrzeby tego artykułu przeanalizujmy szerzej powoływanie zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest to bowiem jedna z najpopularniejszych tego typu form prawnych w naszym kraju. W tym kontekście warto dowiedzieć się więcej na ten i wiele innych tematów, w tym między innymi dotyczących umowy kontraktowej.
Zarząd w spółce – jaką pełni funkcje?
Zarząd w spółce jest organem wykonawczym, a do jego głównych zadań należy prowadzenie spraw tego podmiotu oraz reprezentowanie go na zewnątrz. W ostatnim przypadku chodzi zarówno o reprezentację wobec partnerów biznesowych, kontrahentów, klientów, ale również wielu organów, w tym instytucji państwowych. Prawo członka zarządu rozciąga się ponadto na wszelkie czynności sądowe oraz pozasądowe spółki. W skład zarządu może wchodzić jedna lub większa liczba osób. Wymagana jest w tych okolicznościach uchwała o powołaniu członka zarządu. Najczęściej praktykuje się również powierzenie każdej z osób danej funkcji, a więc członka zarządu, prezesa lub wiceprezesa zarządu. Wszystko zależy od potrzeb i możliwości samego podmiotu gospodarczego. Kolegialność tego organu ma znaczenie przy głosowaniu nad uchwałami, które mogą dotyczyć nie tylko spraw personalnych, ale przede wszystkim finansowych. Większość z nich przyjmowana jest zwykłą większością głosu, a więc w sytuacji, gdy w zarządzie mamy trzy osoby, uchwała wywiera skutek prawny, gdy za jej przyjęciem opowiedziały się dwie z nich. Zastanówmy się, kto i jak powołuje członków zarządu i kiedy wygasa kadencja członka zarządu w spółce z o.o?
Kto powołuje członków zarządu?
Powołanie członka zarządu musi odbyć się na przewidzianych przez polskiego ustawodawcę zasadach i z poszanowaniem obowiązującego prawa. Członkami zarządu spółki mogą zostać wyłącznie osoby fizyczne, które posiadają pełną zdolność do czynności prawnych. Do zarządu mogą wejść zarówno wspólnicy, a więc współwłaściciele spółki, jak i osoby spoza tego kręgu. Co do zasady, członków zarządu spółki powołują sami wspólnicy, którzy działają w tym zakresie w ramach zgromadzenia wspólników. Dochodzi do tego najczęściej wraz z zawarciem umowy spółki, jeszcze przed jej pełnoprawną rejestracją w Krajowym Systemie Sądowym. Zdarza się także, że członków zarządu powołuje rada nadzorcza.
Jak powołać zarząd w spółce?
Jeśli chodzi o powołanie członków zarządu już na początku prawnego bytu spółki, należy zrobić to jeszcze przed jej zarejestrowaniem. Niezwykle istotne jest w tych okolicznościach to, aby przyszły członek zarządu spółki wyraził pisemną zgodę na przydzielenie mu tej funkcji. Tylko w takich okolicznościach możliwe jest powołanie członka zarządu, a następnie zgłoszenie spółki do KRS. Powołanie członka zarządu na czas określony wymaga uchwały zgromadzenia wspólników. Zasadniczo, zgodnie z art. 202 § 1 k.s.h., przyjmuje się, że członek zarządu jest powołany na roczną kadencję. Ustawodawca stanowi jasno, że jeżeli umowa spółki nie określa inaczej, mandat członka zarządu wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe spółki za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji przez powołanego w ten sposób członka zarządu. Kadencja członka zarządu niezależnie od jego statusu prawnego trwa co do zasady właśnie rok, ale w praktyce wspólnicy mogą swobodnie wyznaczyć moment wygaśnięcia mandatu.
Powołanie zarządu na czas nieokreślony
Nie oznacza to bynajmniej, że powołanie członka na czas nieokreślony jest od razu możliwe. Istnieje bowiem wiele nieścisłości w tym zakresie, a sprawy nie ułatwia sam prawodawca. Jak się bowiem okazuje, powołanie członka zarządu na czas nieokreślony samą uchwałą wspólników jest prawnie nieskuteczne. Niezależnie od tego, mandat i tak wygasa w terminie określonym w przytoczonym wcześniej przepisie. W ostatnich latach nastąpił jednak przełom w tej kwestii, a spór rozstrzygnął nawet Sąd Najwyższy. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą oraz praktyką dopuszczalne jest zamieszczenie w umowie spółki postanowienia, w którym członkowie zarządu powoływani są na czas nieokreślony. W takich okolicznościach wyłącza się stosowanie przepisów kodeksowych odnoszących się do kadencyjności.
Kiedy domyślnie kończy się kadencja zarządu?
Jak już wspomniano, kadencyjność zarządu domyślnie kończy się po roku, z dniem odbycia zgromadzenia wspólników, na którym zatwierdza się sprawozdanie finansowe. Biorąc to wszystko pod uwagę, należy przyjąć, że powołanie zarządu na czas nieokreślony wyłącznie na podstawie uchwały wspólników nie przesądza sprawy, i mandaty wygasają po roku. Konieczne jest więc umieszczenie stosownego zapisu w umowie spółki.
Przy okazji warto zapoznać się z innymi tematami, w tym tym, dla kogo przewidziany jest kontrakt menedżerski.