Spis treści
Zastanawiasz się, kim jest, a kim nie jest scrum master? Mistrz scruma to osoba, która nadzoruje przebieg pracy zespołu, tak aby była ona zgodna z metodologią scrum. Co ważne, zadania scrum mastera nie są podobne do zadań product managera, choć bywają mylone. W rzeczywistości specjaliście od scruma znacznie bliżej do coacha niż managera.
Zobacz także artykuł: Facylitacja, czyli jak efektywnie organizować sposób pracy nad projektem? Czy warto zostać facylitatorem?
Kim jest scrum master i czym się zajmuje?
Na pytanie o to, kim jest scrum master, trudno odpowiedź bez wcześniejszego wytłumaczenia, czym jest metodologia scrum. W skrócie scrum to zwinne/empiryczne podejście do tworzenia produktów i usług, które zakłada, że nie można z góry określić ani przewidzieć przebiegu określonych mechanizmów w trakcie procesu tworzenia (bo np. klient może zmienić wymagania). Najczęściej korzysta się z niego w firmach z branży IT.
W oparciu o metodologię scrum pracuje tzw. zespół scrumowy, w którym można wyróżnić trzy role: 1) deweloperów, którzy wykonują konkretne zadania, 2) product ownera, który wyznacza zadania do wykonania i można porównać go do kierownika projektu, 3) scrum mastera – praca tego specjalisty skupia się na przebiegu działań zgodnie z zasadami metodologii scrum i popularyzowaniu tej idei w całym przedsiębiorstwie. W zespole zawsze jest jeden product owner i jeden scrum master, ale rolę deweloperów odgrywają różni pracownicy, którzy specjalizują się w konkretnym zakresie rozwoju produktu, to np. UX/UI designerzy, programiści front-end i back-end oraz testerzy.
Praca w scrumie podzielona jest na iteracje (tzw. sprinty), czyli działania w określonym przedziale czasowym, i opisana w tzw. artefaktach (backlogach produktu i sprintu oraz przyroście produktu). Dla uporządkowania działań product owner prowadzi backlog produktu, czyli spis wszystkich zadań, które należy wykonać, aby przygotować i rozwinąć produkt lub usługę, nad którą pracuje cały zespół. Deweloperzy prowadzą z kolei backlog sprintu. Każda iteracja musi zostać zakończona tzw. przyrostem produktu, czyli zwiększeniem funkcjonalności tworzonego produktu lub usługi.
Wiemy już, czym jest scrum, dlatego najwyższy czas wytłumaczyć, kim jest scrum master. Praca na tym stanowisku może być postrzegana z trzech perspektyw: 1) wsparcia product ownera; 2) wsparcia deweloperów; 3) wsparcia organizacji/przedsiębiorstwa.
- Scrum master a product owner. Może wspierać product ownera w tworzeniu backloga produktu, ale to product owner jest za niego odpowiedzialny i ma decydujący głos o tym, co znajdzie się w dokumencie. Stanowisko product ownera w zespole scrumowym jest tak samo odpowiedzialne i samodzielne jak stanowisko project managera w firmie o innym charakterze. Jeżeli doświadczony scrum master pracuje z mniej doświadczonym managerem, jego dodatkową rolą może być tłumaczenie product ownerowi, czym w praktyce jest scrum i pilnowanie, aby proces przebiegał zgodnie z jego założeniami.
- Scrum master a deweloperzy. Współpraca pomiędzy nimi zależy w dużej mierze od specyfiki organizacji. Rolą scrum mastera jest przede wszystkim usuwanie wszelkich przeszkód, które mogłyby utrudnić pracę któremukolwiek z deweloperów. Do takich zadań należy m.in. zapewnienie sprzętu do testowania produktu i moderowanie spotkań.
- Scrum master a organizacja. Wdraża scrum w firmie i tłumaczy jego zasady, popularyzuje go również wśród klientów i innych interesariuszy. Poprawia produktywność zespołów scrumowych.
Jak zostać scrum masterem i jakie umiejętności trzeba mieć?
Jeżeli chcesz zostać scrum masterem, a praca na tym stanowisku wydaje Ci się szczególnie interesująca, musisz mieć ku temu odpowiednie predyspozycje. Przyda się także doświadczenie zawodowe zdobyte w branży IT, ale nie jest ono konieczne. Co do wykształcenia, warto zainwestować w certyfikaty zawodowe.
Najważniejsze umiejętności miękkie to: łatwość nawiązywania relacji, wzbudzanie zaufania i komunikatywność, asertywność, umiejętność wspierania procesu (facylitacji), spostrzegawczość, mediowanie i rozwiązywanie konfliktów, skrupulatność i drobiazgowość, efektywna praca w zespole, zarządzanie zadaniami, umiejętność zadawania pytań. Świat nowoczesnych technologii rozwija się bardzo dynamicznie, dlatego mistrzowie scruma, podobnie jak inni specjaliści IT, muszą mieć w sobie chęć do nieustannego poszerzania kompetencji i ciekawość nowinek branżowych.
Co do twardych umiejętności technicznych, to najwięcej wątpliwości wzbudza poziom wiedzy dotyczącej języków programowania. Wprawdzie oczekiwania mogą różnić się pomiędzy firmami, ale najczęściej nikt nie wymaga od scrum mastera umiejętności programowania w żadnym języku. Bez wątpienia konieczna jest jednak znajomość przebiegu całego procesu deweloperskiego i technik wytwarzania oprogramowania. Taka wiedza nie tylko ułatwi scrum masterowi nadzór nad przebiegiem pracy zespołu, lecz także komunikowanie się z deweloperami. W zasadzie oczywistością jest perfekcyjna znajomość metodologii scrum.
Pracę w tym zawodzie zazwyczaj zaczyna się, wkraczając na jedną z dwóch dróg:
- Scrum masterzy to nierzadko osoby, które pracowały przy wytwarzaniu oprogramowania, ale w zupełnie innej specjalizacji – np. jako programiści albo analitycy.
- W tej roli świetnie sprawdzają się także osoby z doświadczeniem w innej branży albo dopiero wchodzące na rynek pracy, które ukończyły szkolenie dla scrum masterów.
Do najpopularniejszych szkoleń i ścieżek certyfikacyjnych należą te dostępne np. na Scrum.org i ScrumAlliance.org. Przygotowująć się do wykonywania nowego zawodu, warto także dobrze poznać dokument Scrum Guide, który jest oficjalnym przewodnikiem po tej metodologii oraz książki polecane przez doświadczonych specjalistów, np. „Scrum: The Art of Doing Twice the Work in Half the Time”, którego autorem jest Jeff Sutherland, współtwórca scruma.
Gdzie scrum masterzy najczęściej znajdują zatrudnienie?
Scrum master, podobnie jak dobry manager, ma ogromny wpływ na rozwój firmy i jej wyniki finansowe. Wprawdzie nie zajmuje się bezpośrednio zarządzaniem projektami, ale poprawia wydajność całego zespołu i efekty jego pracy. Jego rola jest najczęściej porównywana do coacha. Zwinne metodyki zarządzania, w tym omówiony wcześniej scrum, wykorzystywane są przede wszystkim w środowisku IT, dlatego software house’y, startupy i działy informatyczne dużych korporacji to miejsca, w których najczęściej pracują scrum masterzy.
Ile zarabia scrum master?
To, jakie scrum master ma zarobki, zależy przede wszystkim od wybranej formy zatrudnienia. Najczęściej to umowa B2B lub umowa o pracę. Swoje zadania może wykonywać w całości zdalnie albo stacjonarnie, możliwa jest też praca hybrydowa. W ogłoszeniach o pracę wynagrodzenie podaje się w przeliczeniu na godziny albo od razu jako miesięczną pensję.
Jak wskazuje portal wynagrodzenia.pl (Sedlak & Sedlak), w styczniu 2022 roku mediana zarobków na tym stanowisku wyniosła 11 350 zł brutto. Połowa spośród 323 badanych zadeklarowała zarobki w wysokości od 8500 zł brutto do 14 100 zł brutto. Co czwarty zarabia jednak mniej niż 8500 zł brutto, a 25% – więcej niż 14 100 zł brutto. Zarobki scrum mastera różnią się w zależności od doświadczenia oraz lokalizacji i wielkości firmy.
Jak znaleźć pracę jako scrum master?
Poszukiwanie pracy w charakterze mistrza scruma dobrze zacząć na portalach z ofertami pracy. Wiele ogłoszeń znajdziesz też bezpośrednio na stronach firm i w ich profilach na LinkedIn. Pracę w nowoczesnych technologiach można często pozyskać także poprzez networking. Zawieranie nowych znajomości zawodowych to jedno z najważniejszych zadań branżowych meetupów, które organizuje np. Agile Polska. Okazji do rozmów o ewentualnym zatrudnieniu i wysłuchania ciekawych prelekcji nie brakuje na konferencjach branżowych. Nierzadko własne stoiska mają na nich firmy sponsorujące wydarzenie, które aktywnie rekrutują specjalistów od scruma.