Spis treści
Zobacz też: Tłumacz - z pasji do języków obcych
Tłumacz przysięgły – kim jest i czym się zajmuje?
Co warto wiedzieć o zawodzie tłumacza przysięgłego? Tłumacz przysięgły jest osobą w profesjonalny sposób zajmującą się tłumaczeniem dokumentów urzędowych. Specjaliści zajmujący to stanowisko mogą również uwierzytelniać podpisy.
Tłumacz przysięgły może realizować zadania nie tylko dla osób prywatnych, ale również dla publicznych instytucji, np. urzędów, sądów czy policji. Tłumaczenia sporządzane przez tłumaczy przysięgłych potwierdzane są specjalną pieczęcią.
Aby wykonywać ten zawód, trzeba spełnić szereg wymogów wskazanych w stosownych przepisach prawnych. Warto wiedzieć, że omawiana profesja zaliczana jest do grona zawodów zaufania publicznego. Wytyczne dotyczące wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego są zawarte w ustawie o zawodzie tłumacza przysięgłego z 25 listopada 2004 roku. W tym dokumencie dokładnie określono, jakie warunki muszą spełnić osoby chcące wykonać ten zawód.
Jakie uprawnienia posiada tłumacz przysięgły?
Tłumacz przysięgły ma zdecydowanie większy zakres uprawnień aniżeli zwykły tłumacz pracujący w biurze tłumaczeń. Mianowicie: wyłącznie tłumacz przysięgły może tłumaczyć rozmaite pisma urzędowe. Tłumaczenie aktu zgonu przygotowane przez tłumacza przysięgłego zachowuje moc prawną.
- akt urodzenia,
- akt zgonu,
- akt małżeństwa,
- pisma sądowe,
- zaświadczenia,
- faktury,
- pełnomocnictwa,
- testament,
- umowy,
- dyplomy ukończenia szkół,
- certyfikaty,
- dokumenty dot. rejestracji samochodów i innych pojazdów,
- dokumenty bankowe.
Wszystkie wymienione wyżej dokumenty wymagają poświadczenia tłumacza przysięgłego. W przypadku, gdy przetłumaczymy dokument na własną rękę, takie tłumaczenie nie zostanie uznane przez daną instytucję. Zawsze, gdy potrzebujemy tłumaczenia takich dokumentów, musimy zgłosić się do tłumacza przysięgłego, ponieważ tylko on ma tego typu uprawnienia.
Zgodnie z ustawą o zawodzie tłumacza przysięgłego, osoby wykonujące tę profesję są uznawane za urzędników państwowych. Do grona obowiązków tłumaczy przysięgłych zalicza się nie tylko sporządzanie tłumaczeń pisemnych, poświadczeń i odpisów, ale również tłumaczenia ustne.
We wskazanym akcie prawnym jest także mowa o tym, że tłumacz przysięgły nie ma prawa odmówić przygotowania tłumaczenia na rzecz instytucji państwowych, takich jak policja, sąd czy prokuratura. W przeciwnym razie mogłoby to poskutkować nawet odebraniem mu uprawnień. Tłumacz przysięgły ma również obowiązek dochowania tajemnicy zawodowej.
Jak znaleźć tłumacza przysięgłego? To proste. Informacje na temat działających w Polsce tłumaczy przysięgłych można sprawdzić na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Wielu z nich pracuje zdalnie, dlatego bez trudu można się z nimi skontaktować poprzez e-mail lub formularz kontaktowy. Bez względu na to, czy poszukujemy tłumacza przysięgłego języka angielskiego czy tłumacza przysięgłego języka niemieckiego, korzystając z internetu zajmie nam to tylko kilka chwil.
Tłumacz przysięgły. Jak nim zostać i jakie wykształcenie jest potrzebne?
Warunki niezbędne do otrzymania prawa do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego zostały określone we wspomnianej ustawie z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz.U. 2019 poz. 1326, z późn. zm.).
- "ma obywatelstwo polskie albo obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, obywatelstwo Konfederacji Szwajcarskiej albo obywatelstwo innego państwa, jeżeli na podstawie i zasadach określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej przysługuje jej prawo podjęcia zatrudnienia lub samozatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub, na zasadach wzajemności, obywatelstwo innego państwa,
- zna język polski,
- ma pełną zdolność do czynności prawnych,
- nie była karana za przestępstwo umyślne, przestępstwo skarbowe lub za nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego,
- ukończyła studia wyższe,
- zdała egzamin na tłumacza przysięgłego".
(art. 2 ust. 1 pkt 1 Ustawy)
Jeśli spełniamy wszystkie wymagania i chcemy zdawać egzamin, należy zgłosić się na specjalnej stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Wszystkie formularze można znaleźć na stronie www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze. Później Państwowa Komisja Egzaminacyjna ustala termin egzaminu oraz przekazuje tę informację wszystkim zapisanym osobom. Minimalny czas pomiędzy przekazaniem informacji a terminem egzaminu nie może wynieść mniej niż 21 dni. Na egzamin składają się dwie części:
- tłumaczenie pisemne z języka polskiego na język obcy oraz z języka obcego na język polski,
- tłumaczenie ustne z języka polskiego na język obcy oraz z języka obcego na język polski.
Po zdaniu egzaminu komisja przekazuje uprawnienia tłumacza przysięgłego. Warto zaznaczyć, że zdawalność tych egzaminów jest dość niska, ponieważ wynosi około 20-30%. Tym samym można wysunąć wniosek, że osoby, które otrzymają uprawnienia w ramach egzaminu państwowego są dobrze przygotowani do wykonywania tego zawodu.
Ile zarabia tłumacz przysięgły?
Ile zarabia tłumacz przysięgły? Zależy to przede wszystkim od tego, dla kogo realizowana jest usługa. Gdy tłumaczenie jest realizowane dla instytucji publicznej, wówczas stawki są odgórnie narzucone. Stawki za przygotowanie tłumaczeń dla organów administracji publicznej zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 8 października 2019 roku. Stawki za stronę tłumaczenia z języków obcych na język polski wynoszą:
- z języka angielskiego, niemieckiego, francuskiego i rosyjskiego – 34,50 zł,
- z innego języka europejskiego i z języka łacińskiego – 37,16 zł,
- z języka pozaeuropejskiego posługującego się alfabetem łacińskim – 45,11 zł,
- z języka pozaeuropejskiego posługującego się alfabetem niełacińskim lub ideogramami – 50,42 zł.
Z kolei cennik tłumaczeń za stronę tłumaczenia z języka polskiego na język obcy jest następujący:
- "na język angielski, niemiecki, francuski i rosyjski – 45,11 zł,
- na inny język europejski i na język łaciński – 53,07 zł,
- na język pozaeuropejski posługujący się alfabetem łacińskim – 61,04 zł,
- na język pozaeuropejski posługujący się alfabetem niełacińskim lub ideogramami – 74,31 zł".
(§ 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 8 października 2019 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego)
Z kolei, gdy tłumacz przysięgły realizuje zlecenia na rzecz osób indywidualnych czy prywatnych firm, wtedy cennik może wyglądać dowolnie. Spory wpływ na stawki tłumaczy przysięgłych ma m.in. czas realizacji, rodzaj tłumaczenia, doświadczenie tłumacza, stopień konkurencji w danej lokalizacji itd.