Spis treści
Jeśli chcesz poznać odpowiedź na to pytanie, koniecznie zapoznaj się z poniższym tekstem. Czego się z niego dowiesz?
- Na czym polega analiza SWOT?
- Analiza SWOT — definicja.
- Jakie są etapy przygotowania analizy SWOT?
- Zastosowanie analizy SWOT.
- Wnioski z analizy SWOT.
- Zalety i wady analizy SWOT.
Trzeba jednak pamiętać, że ważne jest nie tylko rozwijanie istniejącej organizacji, ale także tworzenie nowej firmy. Jeśli zastanawiasz się, w jaki sposób tworzy się nowe przedsiębiorstwo, przeczytaj nasz tekst: "Własna firma. Od czego zacząć jej tworzenie?".
Na czym polega analiza SWOT?
Analiza SWOT to jedna z najpopularniejszych metod pozwalających na ocenę pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa.
- Strength — siła,
- Weakness — słabość,
- Opportunity — okazja,
- Threat — zagrożenie.
Pierwsze dwa spośród wymienionych czynników odnoszą się bezpośrednio do samego przedsiębiorstwa. W tym obszarze bierze się zatem pod uwagę między innymi takie czynniki jak poziom kosztów w firmie, zdolności i kwalifikacje pracowników, lokalizacja przedsiębiorstwa itp. Kadra kierownicza po przeprowadzeniu analizy może podjąć działania, które pozwolą wykorzystać potencjał tkwiący w organizacji (na przykład poprzez wykorzystanie wykształconych pracowników do bardziej dochodowych prac) lub usprawnić ją (np. dzięki optymalizacji procesów w obszarze księgowości, dzięki czemu możliwa jest redukcja kosztów bieżącej działalności operacyjnej).
Następnym działaniem jest analiza czynników i procesów zachodzących w otoczeniu przedsiębiorstwa. Mogą być to zarówno procesy o pozytywnym wpływie na organizację (szanse, które firma może wykorzystać, jeśli podejmie się odpowiednie działania), jak i czynniki, które jej zagrażają. Determinanty te są niezależne od firmy, która może jednak podjąć kroki, które pozwolą jej dostosować się do zmiennego otoczenia biznesowego. Oto przykładowe czynniki z otoczenia przedsiębiorstwa, które należy wziąć pod uwagę podczas analizy SWOT: wahania kursu walutowego, starzenie się społeczeństwa, migracje, zmiana gustów i preferencji konsumenckich, możliwość zdobycia dofinansowania dla działalności gospodarczej.

Jakie są etapy przygotowania analizy SWOT?
- przygotowanie listy czynników, które mają istotny wpływ na dalsze funkcjonowanie firmy,
- pogrupowanie ich i przyporządkowanie do 4 kategorii: siła, słabość, okazje, zagrożenia,
- wyłonienie czynników kluczowych dla działalności przedsiębiorstwa oraz kwestii, które mają raczej drugorzędne znaczenie.
Zastosowanie analizy SWOT
Czasem można spotkać się z opinią, że analiza strategiczna SWOT to metodyka działania, która sprawdza się szczególnie w przypadku dużych, dojrzałych organizacji. Tymczasem rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej. Nic nie stoi na przeszkodzie, by przedsiębiorca wykonał analizę także w przypadku dopiero powstającego przedsiębiorstwa. Zakładanie firmy to przedsięwzięcie, które wymaga zarówno spełnienia czynności formalnych, jak i analizy w zakresie zagadnień biznesowych.
- przedsiębiorstwa jako całości — takie podejście jest najbardziej kompleksowe; z drugiej jednak strony przygotowanie pełnej analizy SWOT może być przedsięwzięciem dość czasochłonnym;
- oddziału (filii) przedsiębiorstwa — w takiej sytuacji SWOT będzie uwzględniać specyfikę działalności podmiotu; jest to szczególnie ważne wówczas, gdy poszczególne oddziały firmy działają na obszarach różnych np. pod względem kosztów życia, infrastruktury czy demografii;
- pojedynczego działu firmy; przykładowo, możliwe jest przeprowadzenie analizy SWOT dla działu sprzedaży bądź sekcji B+R; jest to ważne, ponieważ analiza strategiczna dla poszczególnych departamentów będzie skupiać się na innych aspektach.

Wnioski z analizy SWOT
Wnioski z analizy SWOT powinny zostać wykorzystane przez zarząd przedsiębiorstwa, a następnie przedstawione kadrze menedżerskiej niskiego i średniego szczebla. Dzięki temu możliwe będzie powiązanie wizji kierownictwa opracowującego strategię przedsiębiorstwa z problemami typowymi dla zarządzania operacyjnego.
Zalety i wady analizy SWOT
Podejście SWOT nie byłoby tak popularne w przedsiębiorstwach z różnych branż, gdyby nie zalety tego podejścia. Metodyka ta jest przede wszystkim bardzo prosta, a szablon analizy SWOT — czytelny nawet dla osoby, która nie ma wykształcenia ekonomicznego. Oprócz tego, szczególnie ceniony jest podział na czynniki wewnętrzne (siły i słabości) oraz zewnętrzne (okazje i zagrożenia). Wszystko to sprawia, że opisywana metoda od dekad cieszy się sporą popularnością, a przykłady analizy SWOT można znaleźć m.in. w podręcznikach naukowych do zarządzania.
Z kolei jeśli chodzi o słabości opisywanej metody działań, to zalicza się tu między innymi fakt, że analiza SWOT pozostaje dość prostą metodą oceny pozycji strategicznej przedsiębiorstwa. Z tego też powodu traktuje się ją raczej jako wstęp do bardziej zaawansowanych badań, a wnioski w niej zawarte powinny być dalej analizowane. Oprócz tego trzeba mieć na uwadze, że metodyka znana jako SWOT ma subiektywny charakter. To od osoby ją przygotowującej zależy, jakie elementy znajdują się w raporcie i jaki priorytet zostanie im nadany. Takie podejście oznacza ryzyko, że niektóre z czynników zostaną niedoszacowane, podczas gdy na niektóre będzie się zwracać zbyt dużą uwagę.

Analiza SWOT - podsumowanie
Czy każde przedsiębiorstwo powinno przeprowadzić analizę SWOT? Z powyższych rozważań można łatwo wywnioskować, że odpowiedź na to pytanie jest twierdząca. Oczywiście, taki stan rzeczy nie oznacza jeszcze, że analiza SWOT przedsiębiorstwa stanowi remedium na wszystkie bolączki, z jakimi zmagają się przedsiębiorcy podczas prowadzenia działalności biznesowej. Teoretycy i praktycy w zakresie nauk ekonomicznych zgodnie twierdzą, że poznanie biznesu, szans jego rozwoju oraz czyhających nań zagrożeń wymaga zastosowania różnych metod analizy konkurencyjności sektora.
- analiza 5 sił Portera, które obejmuje takie aspekty jak: siła przetargowa nabywców i dostawców, potencjalnych i istniejących konkurentów oraz produkty substytucyjne,
- cykl życia — dzięki temu można poznać, czy przedsiębiorstwo oraz oferowane przez nie produkty znajdują się w fazie rozwoju, czy też należą raczej do sektora schyłkowego.
Dopiero kompleksowa analiza pozwoli na poznanie, jak silna jest pozycja konkurencyjna firmy, jakie są jej słabości oraz co należy zrobić, by poprawić sytuację pod tym względem.